Ενόψει της νέας Διάσκεψης για το Κυπριακό που αναμένεται να οργανώσει ο ΟΗΕ τις επόμενες βδομάδες, ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, έστειλε χτες επιστολή στα μόνιμα και μη μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΣΑ) του ΟΗΕ, στους επικεφαλής των θεσμών της ΕΕ, καθώς και στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων των μελών της ΕΕ.

Με φόντο την «άτυπη» Διάσκεψη στα τέλη Απρίλη, η επιστολή του Κύπριου ηγέτη αναφέρεται - όπως δήλωσε χτες ο εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης Κ. Κούσιος - στο «απαράδεκτο των τουρκικών θέσεων που, δυστυχώς, δεν συμβάλλουν στη δημιουργία κοινού εδάφους για επανέναρξη των συνομιλιών», και επαναλαμβάνει «την πολιτική του βούληση και αποφασιστικότητα να συμμετάσχει σε μια νέα άτυπη διάσκεψη που θα είναι συμβατή με τις αποφάσεις και τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και τους όρους εντολής του Γενικού Γραμματέα».

Υπενθυμίζεται ότι παρά την ολοκλήρωση της πρόσφατης Διάσκεψης χωρίς συγκεκριμένο αποτέλεσμα και με επιβεβαίωση σοβαρών διαφωνιών που παραμένουν, στο τραπέζι έπεσαν μια σειρά από παλιές και νέες προτάσεις για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών.

Στο ίδιο πλαίσιο, η επιστολή Αναστασιάδη επανέλαβε προτάσεις «για συγκεκριμένα ουσιώδη μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης που θα μπορούσαν να αποτελέσουν καθοριστικό παράγοντα στην αλλαγή του κλίματος», όπως εξήγησε ο Κ. Κούσιος. Σημειωτέον, και στη Γενεύη είχε προταχθεί η ανάγκη καλλιέργειας εμπιστοσύνης, μεταξύ άλλων με προτάσεις όπως το «πακέτο Βαρώσι - Τύμπου» (δηλαδή άνοιγμα της περίκλειστης πόλης και επαναλειτουργία του αεροδρομίου που μετά την τουρκική εισβολή αξιοποιούν οι κατοχικές αρχές) υπό τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών, «άνοιγμα του λιμανιού της Αμμοχώστου υπό τους κανόνες της ΕΕ» κτλ.), Επίσης, για τη «δημιουργία καταπιστεύματος για τους Τουρκοκυπρίους από τα έσοδα του φυσικού αερίου με δυνατότητα ανάληψης και πριν από τη λύση (του Κυπριακού)».

Κατά τ' άλλα, η επιστολή Αναστασιάδη επαναλαμβάνει ότι «τυχόν εμμονή της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας στη λύση δύο κρατών, όπως και η δημιουργία νέων τετελεσμένων ή ύπαρξη προκλήσεων δεν συμβάλλει με κανένα τρόπο στη θετική προσέγγιση της Κύπρου στην επιδιωκόμενη αναβάθμιση των σχέσεων Τουρκίας - ΕΕ». Σε χωριστή του επιστολή προς τον γγ του ΟΗΕ ο Κύπριος Πρόεδρος ζητά η επόμενη Διάσκεψη 5+1 να γίνει πριν από την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, στο επίκεντρο της οποίας θα βρεθούν ξανά και οι ευρω-τουρκικές σχέσεις.

Στο μεταξύ, στο ίδιο πλαίσιο όξυνσης του παζαριού με την Τουρκία αναμένεται και η συνάντηση Μπάιντεν - Ερντογάν στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ, ενώ οι τριβές μεταξύ ΗΠΑ - Τουρκίας παραμένουν. Σε αυτό το πλαίσιο, η νέα Εκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τις θρησκευτικές ελευθερίες αναφέρεται στις «δυσκολίες στο άνοιγμα ή στη λειτουργία οίκων λατρείας, στην επίλυση κτηματικών και περιουσιακών διαφορών και στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν για τη λήψη της νόμιμης αποζημίωσης που δικαιούνται για περιουσιακά στοιχεία, τα οποία απαλλοτριώθηκαν από την κυβέρνηση» για τις θρησκευτικές μειονότητες. Επίσης επαναλαμβάνει τις ενστάσεις των ΗΠΑ για τους περιορισμούς που παραμένουν για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, όπως και για την επαναλειτουργία της Αγίας Σοφίας ως τόπου μουσουλμανικής λατρείας.