Associated Press

Οι εικονιζόμενοι Ζαλμάι Χαλιλζάντ (κέντρο) και Ρόμπερτ Πίρσον διαπραγματεύονται με την τουρκική κυβέρνηση τους «κανόνες εμπλοκής» στο Βόρειο Ιράκ. Οι Κούρδοι αγωνιούν...

Οι ενδείξεις καταδείκνυαν ότι οι ΗΠΑ και η Τουρκία ίσως έχουν φθάσει σε συμφωνία σχετικά με το πολύπλοκο ζήτημα του Βορείου Ιράκ, αν και οι λεπτομέρειες ήταν ασαφείς. Μετά από συνάντηση με τον απεσταλμένο του Αμερικανού Προέδρου, Ζαλμάι Χαλιλζάντ, ο υπουργός Εξωτερικών, Αμπντουλά Γκιούλ, επιβεβαίωσε ότι μονάδες των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων προωθούνται 20 χιλιόμετρα εντός του ιρακινού εδάφους. Ωστόσο, ο Γκιούλ δήλωσε σε συνέντευξη που παραχώρησε στο «Ασοσιέιτεντ Πρες», ότι οι τουρκικές δυνάμεις «θα δράσουν μόνον εάν αναπτυχθεί μια κατάσταση κρίσης». Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών ισχυρίστηκε ότι στη ζώνη που θα δημιουργηθεί «θέλουμε να κρατήσουμε τους πρόσφυγες. Αυτό είναι ξεκάθαρο. Δεν πρόκειται για κατοικημένη περιοχή. Θα βρισκόμαστε εκεί για λόγους ασφαλείας. Αυτό είναι το σχέδιό μας». Οταν ρωτήθηκε πόσους στρατιώτες προωθεί η Αγκυρα, ο Γκιούλ απάντησε ότι «αυτό θα εξαρτηθεί από τις ανάγκες που θα προκύψουν».

Η Ουάσιγκτον προσφέρει στην Τουρκία 1 δισ. δολάρια άμεσης βοήθειας - στον έκτακτο, συμπληρωματικό πολεμικό προϋπολογισμό που κατέθεσε ο Μπους στο Κογκρέσο - καθώς και 8,5 δισ. δολάρια σε δάνεια, σύμφωνα με το «Ρόιτερς», ως αντάλλαγμα για να μην υπάρξει εμπλοκή. Ταυτόχρονα, ο Χαλιλζάντ υποσχέθηκε στους Τούρκους να αναχαιτιστεί πιθανό κύμα προσφύγων πριν πλησιάσει τα τουρκικά σύνορα. Επιπλέον, σύμφωνα με την Ουάσιγκτον Ποστ, οι ΗΠΑ δημιούργησαν στη Σιλώπη της Τουρκίας μια ειδική διοίκηση «συντονισμού» ώστε να «προστατευτούν» οι Ιρακινοί Κούρδοι (κάτι αμφίβολο) και να «ικανοποιηθούν» οι ανησυχούντες Τούρκοι στρατηγοί (κάτι απίθανο). Την ανακοίνωση έκανε ο στρατηγός του Σώματος Πεζοναυτών των ΗΠΑ, Χένρι Οσμαν, σε μια απρογραμμάτιστη εμφάνιση σε συνέντευξη Τύπου, που η Ποστ χαρακτήρισε «ασύμβατη με τις μυστικές επιχειρήσεις» των Αμερικανών. Ο Οσμαν είπε ότι οι Αμερικανοί θα «εγγυηθούν τη δημοκρατία» στο Βόρειο Ιράκ και θα «διασφαλίσουν τα δικαιώματα των μειονοτήτων» στην κουρδική περιοχή - μια προφανής αναφορά στους Τουρκομάνους. Εγγυήθηκε επίσης ότι θα διασφαλιστεί «η διατήρηση των σημερινών συνόρων». Από την πλευρά του, ο Τούρκος στρατηγός Χιλμί Οζκιόκ δήλωνε χτες ότι «ο τουρκικός στρατός ...θα παρέμβει στο σωστό τόπο και στο σωστό χρόνο».

Η κουρδική αγωνία κορυφώνεται για το ενδεχόμενο οι Αμερικανοί να τους «πουλήσουν». Χτες ο Μασούντ Μπαρζάνι, ηγέτης του Κουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος, αναμενόταν να συναντηθεί με τον Οσμαν. Η συμφωνία μεταξύ Αμερικανών και Τούρκων είναι άγνωστο αν έγινε με κουρδική συγκατάθεση. Το βέβαιο είναι ότι Κούρδοι μαχητές συμμετέχουν στις μάχες στο φλεγόμενο «βόρειο μέτωπο», και 130 άνδρες των Ειδικών Δυνάμεων των ΗΠΑ βρίσκονται εκεί «φωτίζοντας» στόχους για τα βομβαρδιστικά (στο Κιρκούκ οι βομβαρδισμοί ήταν 24ωροι), κατά κουρδικές πηγές.

Η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι παρενέβη χτες υπέρ της Τουρκίας, ενώ και το ΝΑΤΟ, σε επίπεδο πρεσβευτών, εμφανίστηκε να εγκρίνει το παρουσιασθέν εκεί αμερικανοτουρκικό σχέδιο. Ο Βέλγος υπουργός Εξωτερικών, Λουί Μισέλ, «μάζεψε» χτες τις απειλές που εκτόξευε προς την Τουρκία την Κυριακή συνδέοντας την εισδοχή της με τη μη εισβολή στο Ιράκ, όπως κατέγραφε χτες η Ζαμάν. Αντίθετα, 20 μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου, από το Ρεπουμπλικανικό και το Δημοκρατικό Κόμμα, προειδοποιούσαν ότι η τουρκική διείσδυση απειλεί ανοιχτά «την εδαφική ακεραιότητα» στο Ιράκ.

Ωστόσο, ανταποκριτές στην Τουρκία τόνιζαν ότι η Αγκυρα «επιφυλάσσεται» να εμπλακεί στρατιωτικά αν οι Κούρδοι κηρύξουν αυτονομία ή αν υπάρξει δράση των ανταρτών του Εργατικού Κόμματος Κουρδιστάν (ΡΚΚ, νυν KADEK). Από την πλευρά του, ο Νιτσιρβάν Μπαρζάνι, του Κουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος, από την πλευρά του, προειδοποίησε, για άλλη μια φορά, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, ότι οι Κούρδοι «θα πολεμήσουν με όλα τα μέσα» μια «αδικαιολόγητη τουρκική επέμβαση».

Οι Αμερικανοί στέλνουν νέες δυνάμεις μέσω Σουλεϊμανίγια στο Βόρειο Ιράκ και επιχειρούν να τις προωθήσουν προς το Κιρκούκ και τη Μοσούλη, αλλά, σύμφωνα με τον Ιρακινό υπουργό Πληροφοριών, αντιμετώπισαν σθεναρή αντίσταση και «αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν».