Σάββατο 14 Αυγούστου 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 28
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ
Ο επαναστάτης Μπρεχτ...

«Και κίνησαν να πάνε για πόλεμο/ Και τους έλειπαν όμως οι σφαίρες/ Και βρεθήκανε διάφοροι κύριοι που τους έδωσαν/ σφαίρες./ "Χωρίς μπαρούτι πόλεμος δε γίνεται!". "Στιγμή δεν/ αργεί το μπαρούτι!/ Στον πόλεμο εσείς πάτε για μας/ Το μπαρούτι σας φτιάχνουμε/ εμείς».

(«Πολεμικό τραγούδι», Μπ. Μπρεχτ)

Ο επαναστάτης Μπέρτολντ Μπρεχτ. Ο σπανιότατος συνδυασμός των ιδιοτήτων του κλασικού και νεοτεριστικού, συναντιέται στη ζωή, στο έργο, του μεγάλου Γερμανού δραματουργού, ποιητή, πεζογράφου (1898-1956). Σ' όλες τις μορφές της γραφής του, η δημιουργία του Μπρεχτ έχει κοινωνική απήχηση. Στη διάρκεια του Α' Παγκόσμιου Πολέμου υπηρέτησε σε στρατιωτικό νοσοκομείο, όπου γνώρισε από κοντά τη φρίκη του πολέμου. (Σπούδασε ιατρική στο Μόναχο). Ολα αυτά του καθόρισαν την αντιφασιστική του άποψη. Μια σειρά από αντιπολεμικά έργα του καταγράφουν μια ιδιαιτέρως κριτική θέση, για τα βάσανα, που άφηνε η αστική τάξη, ο ιμπεριαλισμός στους φτωχούς ανθρώπους, όταν γίνεται πόλεμος: «Και μπαρούτι μάζεψαν σωρό./ Και τους έλειπε πιο μόνο ο πόλεμος./ Και βρεθήκανε διάφοροι κύριοι.../ Που φροντίσαν να γίνει κι αυτός./ "Σηκωθείτε, στα όπλα, στη μάχη!/ Η πατρίς κινδυνεύει!/ Στα όπλα, για αδελφές και μανάδες! Το θρόνο και την εκκλησία"!».

Σαρκαστικός, καινοτόμος που όμοιό του δε γνώρισε ο 20ός αιώνας. Γι' αυτό αρκετοί κριτικοί αποκάλεσαν τον Μπρεχτ, «νεότερο Σαίξπηρ»!

Διδάχτηκε το μαρξισμό, από τον αντιφασίστα βουλευτή του Γερμανικού Κομμουνιστικού Κόμματος Καρλ Κορς. Από το 1924-1933, ο Μπρεχτ εργάστηκε με τους σκηνοθέτες Μαξ Ράινχαρτ και Ερβιν Βάιλ, έγραψε την «Οπερα της Πεντάρας». Ανέπτυξε τη θεωρία του «Επικού Θεάτρου». Το Γενάρη του 1933 με την άνοδο στη Γερμανία του Χίτλερ φεύγει για τη Σκανδιναβία καταδιωκόμενος (1933-1941). Στις ΗΠΑ (1941-1947). Τα βιβλία του καίγονται από τους Ναζί. Του αφαιρούν την ιθαγένεια. Σ' αυτήν την κόλασή του γράφει τα έργα: «Μάνα κουράγιο και τα παιδιά της» (1941), η «Ζωή του Γαλιλαίου» (1943), «Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν» (1944). Το 1947 εγκαταλείπει τις ΗΠΑ, επειδή τον υποχρεώνουν να παρουσιαστεί ενώπιον της διαβόητης Αντικομμουνιστικής Επιτροπής - Αντιαμερικανικών Υποθέσεων... (Ο Μακαρθισμός είχε αρχίσει για όλους τους διανοούμενους). Επιστρέφει στο Ανατολικό Βερολίνο, όπου σχημάτισε το θαυμάσιο θεατρικό σχήμα το «Μπερλίνερ Ανσάμπλ».

Το 1955 για το έργο του τιμάται με το βραβείο Λένιν. Ολα τα έργα του τα θεατρικά παίζονται παγκοσμίως. Οι αρετές του εξασφάλισαν στον Μπρεχτ τη μοναδική αναγνώριση. Οξύτατος, δηκτικός, καταγράφει την παρακμή του καπιταλισμού. Οι ήρωές του, θλιβεροί ή συγκινητικοί ή αποτρόπαιοι, πάντοτε είναι αυθεντικοί στη ζωή. Οι ιστορίες όλο πίκρα από την αδικία. Ανατόμος της πραγματικότητας. Συμβουλεύει τους ποιητές «ν' απαρνιούνται τον εγωιστικό ατομικισμό τους. Να προσφέρονται ολόψυχα στη διάθεση της κοινωνίας. Να ενσαρκώνουν στα γραφτά τους την ψυχή του λαού τους. Να κάνουν την τέχνη τους όπλο, πρόχωμα, μέσο. Να μάχονται για την ελευθερία τους, το μέλλον του ανθρώπου και την εξύψωσή του», αφού, το ποίημα κρίνεται από τη χρησιμότητά του, έλεγε ο Μπ. Μπρεχτ.

Στις 14 Αυγούστου 1956 «έφυγε» από τη ζωή. Το έργο του όμως ζει. Διδάσκει!


Παναγιώτης ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗΣ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ