Το αντικομμουνιστικό μνημόνιο ήταν μια προσπάθεια που ανέλαβαν αντιδραστικοί κύκλοι της Δεξιάς, συνεπικουρούμενοι από διάφορους σοσιαλδημοκράτες, με στόχο να πλήξουν τη σοσιαλιστική ιδεολογία, τη σοσιαλιστική προοπτική. Αυτό το γεγονός από μόνο του, ο φόβος δηλαδή των ιμπεριαλιστών για το φάντασμα της λαϊκής εξουσίας, επιβεβαιώνει ακριβώς ότι δεν είναι ουτοπία να μιλάμε για ένα καλύτερο αύριο. Δεν πρέπει, όμως, να υπάρχει καμία αυταπάτη, ότι αυτές οι προσπάθειες ποινικοποίησης της ιδεολογίας μας θα συνεχιστούν, οι διώξεις ενάντια σε κομμουνιστικά κόμματα της «δημοκρατικής» ΕΕ θα ενταθούν, και ως εκ τούτου οι ανάγκες για αυξημένη επαγρύπνηση των κομμουνιστών είναι μεγάλες.

Δεν είναι τυχαία η απουσία οποιασδήποτε πρωτοβουλίας εκ μέρους του ΚΕΑ ενάντια στις αντιδημοκρατικές, αντικομμουνιστικές μεθοδεύσεις. Καμία στήριξη της αντιιμπεριαλιστικής πάλης, καμία φωνή ή αντίδραση ενάντια στο ότι αρκετά κομμουνιστικά κόμματα στην Ευρώπη είναι παράνομα, ενάντια στους αποκλεισμούς κομμουνιστών από εκλογές, στις φυλακίσεις και διώξεις, στις απαγορεύσεις συμβόλων. Το ΚΕΑ, όπως φαίνεται από το μανιφέστο και το καταστατικό του, αρνείται τις κομμουνιστικές παραδόσεις, απορρίπτει τη θεωρία του επιστημονικού σοσιαλισμού, εχθρεύεται την κομμουνιστική ταυτότητα και την ιδέα της σοσιαλιστικής προοπτικής.

Βέβαια, αυτή η συμπεριφορά του ΚΕΑ είναι εν μέρει φυσιολογική, αφού για να δοθεί η δυνατότητα σε ένα κόμμα να υπάρχει, να δραστηριοποιείται και να λειτουργεί εντός της ΕΕ όπως το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, το ΚΕΑ κτλ., πρέπει «... να συμμερίζεται τους βασικούς στόχους της ΕΕ», όπως τονίζει άλλωστε και το άρθρο 3 του κανονισμού της ΕΕ για τα ευρωπαϊκά κόμματα [CΟΜ (2003) 77]. Η μέγκενη, μέσα στην οποία μπαίνει ένα Ευρωπαϊκό Κόμμα, φαίνεται ξεκάθαρα από το ίδιο το κείμενο του κανονισμού της ΕΕ, ο οποίος ορίζει ούτε λίγο ούτε πολύ, το καταστατικό του κόμματος, τους κανονισμούς λειτουργίας, τις θέσεις και τους στόχους του, οι οποίοι δεν μπορούν φυσικά να διαφέρουν ριζικά από τους στόχους των κυρίαρχων κύκλων της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Η δημιουργία πολιτικών κομμάτων είναι ζήτημα εθελοντικής ένωσης ομοϊδεατών και προϊόν πολιτικής, διαλεκτικής διαδικασίας, μακριά από επιβεβλημένους (από την ΕΕ) κανονισμούς και υποχρεωτικές - δεσμευτικές αποφάσεις που θα αναγνωρίζουν την Ευρωπαϊκή Ενωση ως μονόδρομο και θα υπηρετούν τους στρατηγικούς σκοπούς της και την πολιτική της.

Πολύ ορθά το ΑΚΕΛ, στο Συνέδριό του αποφάσισε ότι αναφορικά με τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Αριστερού Κόμματος, «το ΑΚΕΛ εξαρχής υποστήριξε και συμμετείχε στις προσπάθειες δημιουργίας του, θεωρώντας ότι το Κόμμα μπορεί να ανταποκριθεί στην ανάγκη καλύτερου συντονισμού και ενότητας μεταξύ των κομμάτων της Αριστεράς στην ΕΕ. Εντούτοις κρίνει ότι έγιναν βεβιασμένες ενέργειες στην πορεία αυτών των προσπαθειών προτού ωριμάσουν πραγματικά οι συνθήκες για ίδρυση του Κόμματος. Το ΑΚΕΛ θεωρεί ότι υπάρχει πραγματική ανάγκη για καθολική ενότητα της Αριστεράς στην Ευρώπη, για αυτό και κάθε ενέργεια προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να γίνεται με σταθερά και σίγουρα βήματα». Εξάλλου, το ΑΚΕΛ από τον Ιούνιο 2004, συμμετέχει στην πολιτική ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς/ Βόρεια Πράσινη Αριστερά (ΕΕΑ / ΒΠΑ).