Με σταθερούς ρυθμούς συνεχίζεται η μείωση του οικονομικά ενεργού αγροτικού πληθυσμού στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε χτες στη δημοσιότητα η Eurostat, η επίσημη στατιστική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το 1996 ο οικονομικά ενεργός αγροτικός πληθυσμός μειώθηκε κατά 3,2% σε σχέση με το 1995. Αυτή η μείωση, όπως υπολογίζει η Eurostat, ισοδυναμεί με την απώλεια 230.000 θέσεων εργασίας, σαν να έχασαν τη δουλιά τους 230.000 πλήρως απασχολούμενοι εργαζόμενοι.

Η ραγδαία μείωση του αγροτικού πληθυσμού στην Ευρωπαϊκή Ενωση άρχισε ουσιαστικά από το 1979. Τότε υπολογιζόταν σε 12,6 εκατομμύρια "μονάδες εργασίας" (ο όρος αυτός αντιστοιχεί σε έναν πλήρως απασχολούμενο εργαζόμενο στους άλλους τομείς της οικονομίας), ενώ το 1996 έπεσε σε 7 εκατομμύρια.

Αυτή η εξέλιξη οφείλεται κυρίως στις συνέπειες από την Κοινή Αγροτική Πολιτική, η οποία σχεδιάστηκε ακριβώς για τη μείωση της συμμετοχής του αγροτικού τομέα στο ακαθάριστο προϊόν, με τις αναδιαρθρώσεις των αγροτικών καλλιεργειών και το ξεκλήρισμα εκατομμυρίων αγροτών. Φυσικά το μεγαλύτερο κόστος αυτής της πολιτικής το πλήρωσαν και το πληρώνουν οι χώρες - μέλη που έχουν μεγάλο ποσοστό αγροτικού πληθυσμού και όπου ο αγροτικός τομέας αντιπροσώπευε και αντιπροσωπεύει σημαντικό μέρος του εθνικού προϊόντος τους. Τέτοιες χώρες είναι η Ιταλία, που έχει το ένα τέταρτο περίπου (24,2%) του συνολικού αγροτικού πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η Γαλλία με το 14,7%, η Ισπανία με το 13,7%, η Γερμανία με το 9,7%, η Ελλάδα με 9,2% και η Πορτογαλία με 8,2%. Φυσικά όσο μικρότερη είναι μια χώρα τόσο πιο οδυνηρές είναι οι συνέπειες για την αγροτική της οικονομία και τον αγροτικό της πληθυσμό.

Πάντως σχετικά με την Ελλάδα η Eurostat αναφέρει ότι ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός στη χώρα μας μειώθηκε το 1996 κατά 2,7% σε σχέση με το 1995. Η μείωση αυτή, όπως αναφέρεται, συνεχίζεται με τους ίδιους και ακόμη ταχύτερους ρυθμούς. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η υλοποίηση των στόχων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής θα έχει ως συνέπεια τη μείωση κατά 50% περίπου του αριθμού των αγροτικών καλλιεργειών στα επόμενα τέσσερα χρόνια. Οπως φαίνεται και από τον πίνακα που δημοσιεύουμε, η μεγαλύτερη μείωση, κατά 5,9%, σημειώθηκε στην Ισπανία, η οποία βεβαίως δεν είναι τυχαίο ότι φιγουράρει πρώτη και με μεγάλη μάλιστα διαφορά στον πίνακα της ανεργίας με 21,4%.

Φυσικά είναι δύσκολο να αποτιμηθεί σε θέσεις εργασίας ο αγροτικός τομέας, όπου σε μεγάλο ποσοστό ισχύει η οικογενειακή εργασία. Οπως υπολογίζεται, η οικογενειακή εργασία αφορά στο 76% του συνόλου των αγροτικών νοικοκυριών. Αυτό δυσκολεύει τον υπολογισμό της συνέπειας που έχει σε ένα νοικοκυριό μια "αναδιάρθρωση", ή μια οριστική εγκατάλειψη της καλλιέργειας. Γι' αυτό και ο υπολογισμός του ισοδύναμου μιας θέσης εργασίας στον αγροτικό τομέα είναι περίπλοκος και κατά ένα ποσοστό αυθαίρετος.