Το πρώτο "μεγάλο" ταξίδι της ζωής του το έκανε στα 18 του χρόνια. Απ' την Ηπειρο έφτασε, τυλιγμένος μέσα σε μια μπάλα από χορτάρι, στην Αθήνα. Ηταν ΕΠΟΝίτης. Το βράδυ της Κυριακής, στην εκδήλωση για τα 50 χρόνια του ΔΣΕ, ο 70χρονος Γιώργος Τσόγκας έψαχνε κι αυτός μια φωτογραφία. Εψαχνε την αδελφή του, Ουρανία, την ανταρτοπούλα του ΔΣΕ, που θυσίασε τη ζωή της για τη λευτεριά.

"Η Ουρανία και τόσοι άλλοι δεν είναι εδώ σήμερα. Αλλά τόσα χρόνια δεν έλειψαν ούτε στιγμή από κοντά μας. Ευτυχώς, όμως, το αίμα τους ποτίζει ακόμα τις νέες γενιές. Δεν μπορείς να φανταστείς πόση χαρά έχω σήμερα, που βλέπω εδώ τόσους νέους ανθρώπους", λέει ο Γ. Τσόγκας. Και το βλέμμα του χαϊδεύει όλα τα νέα παιδιά που στέκονται τριγύρω. "Είναι ιερή η σημερινή μέρα. Για όλους μας. Γιατί η πάλη δε σταμάτησε στα χρόνια εκείνα. Συνεχίζεται και πρέπει να συνεχιστεί από σας τους νέους. Εχετε να δώσετε και πρέπει να δώσετε", συνεχίζει ο 70χρονος. Τη λέξη "πρέπει" τη λέει συνεχώς. Δείχνει να έχει μαζί της μια ιδιαίτερη σχέση. "Κάποια πράγματα είναι για μας ξεκάθαρα πλέον. Ξέρουμε πως δεν υπάρχει άλλος δρόμος που να μπορεί να σε κάνει τόσο ευτυχισμένο, που να μπορεί να σε κάνει να νιώθεις τόσο γεμάτος. Μόνο στο δρόμο του αγώνα μπορείς να νιώσεις χρήσιμος, δυνατός, πραγματικά ελεύθερος. Γι' αυτό πρέπει να παλέψετε. Για να μη νιώσετε ποτέ μόνοι κι αδειανοί", λέει ο μπαρμπα-Γιώργος κι απομακρύνεται για να βρει τη μορφή της 22χρονης Ουρανίας.

* * *

Είναι 80 χρόνων, έχει τραυματιστεί τρεις φορές στη ζωή του, έχει περάσει κακουχίες και εξορίες, αλλά όλα αυτά ελάχιστα φαίνεται ότι τον άγγιξαν. Καλοστεκούμενος, κομψός, ευγενικός, ζωντανός και χαρούμενος άνθρωπος ο μπαρμπα-Δημήτρης, δείχνει να μην τον χωράει ο τόπος. Τριγυρνά διαρκώς, μπλέκει σε πηγαδάκια, ανοίγει συζητήσεις κυρίως με νέους ανθρώπους.

"Οι σημερινοί νέοι έχουν πολλά να δώσουν. Μπορούν να αλλάξουν πράγματα, μπορούν να καλυτερέψουν τον κόσμο", λέει ο Δημήτρης Μπαντές. Κι αρχίζει να αφηγείται τη δική του ιστορία, πώς στα 27 του οργανώθηκε στο ΔΣΕ, πώς τραυματίστηκε τρεις φορές από τα πυρά του εχθρού, πώς αγωνίστηκε για τη λευτεριά και την ειρήνη. Και καμαρώνει, γίνεται άλλος τόσος, όταν ακούει νέα παιδιά, σαν το Γιώργο Μπάικα, να λένε: "Θα θέλαμε να αποτελέσουμε τη συνέχεια του αγώνα αυτών των ανθρώπων, των αγωνιστών του ΔΣΕ. Γιατί τα ιδανικά για τα οποία πάλεψαν αυτοί οι άνθρωποι - ειρήνη, ελευθερία, εθνική ανεξαρτησία - είναι σήμερα επίκαιρα όσο ποτέ άλλοτε". Και ο μπαρμπα-Δημήτρης συμπληρώνει ενθουσιασμένος: "Οταν βλέπουμε τέτοια παιδιά, λέμε πως οι αγώνες μας δικαιώθηκαν. Ρίξαμε τον σπόρο και θα θερίσουμε"...