Σήμερα, οκτώ χρόνια μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ και την εφαρμογή των περιβόητων προγραμμάτων "σύγκλισης", φαίνεται πιο καθαρά το ταξικό περιεχόμενο της πολιτικής αυτής των ενιαίων κριτηρίων και ο ουτοπικός χαρακτήρας των ισχυρισμών για τη μείωση του χάσματος κλπ. Αποδεικνύεται ότι πρόκειται για προσπάθεια προσαρμογής του καπιταλιστικού συστήματος στις νέες αντικειμενικές συνθήκες, η οποία ζημιώνει τα λαϊκά συμφέροντα. Εξάλλου, οι στόχοι της ονομαστικής σύγκλισης των οικονομιών (επιτόκια, πληθωρισμός, ελλείμματα, δημόσιο χρέος) δεν είναι τυχαίοι. Είναι όροι για ένα σχετικά σταθερό νόμισμα, που μπορούν να προσεγγιστούν μόνο με την ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων. Στα πλαίσια της καπιταλιστικής ενοποίησης δρα ο απόλυτος νόμος της ανισόμετρης ανάπτυξης. Σύμφωνα με εκτιμήσεις πολλών αναλυτών, η προσπάθεια να τηρηθούν οι όροι "σύγκλισης" θα οξύνει τις αντιθέσεις μεταξύ των κρατών - μελών και κυρίως τις ταξικές αντιθέσεις στο εσωτερικό των χωρών. Τα κράτη - μέλη δε θα μπορούν να εφαρμόσουν εναλλακτικά μέσα που χρησιμοποιούνται για μια κάποια παρέμβαση στον κύκλο της κρίσης (π.χ. ισοτιμίες, επιτόκια κ.ά.). Ο κύκλος της κρίσης δεν είναι συγχρονισμένος στα κράτη - μέλη. Φυσικά η νομισματική πολιτική, που θα χαράσσεται πλέον με ευθύνη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, θα παίρνει υπόψη τις ανάγκες των ισχυρών οικονομιών της Ενωσης, με πιθανό αποτέλεσμα να οξύνονται τα προβλήματα στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, στο βαθμό που αποκλίνουν οι ανάγκες των οικονομιών τους, στη συγκεκριμένη συγκυρία.

Δ. Π.