Από την οικοδομή στη Σοφοκλέους | ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Από την οικοδομή στη Σοφοκλέους

Είναι φίλος μου. Διαμένει σ' ένα χωριό των Τρικάλων. Ανθρωπος του μόχθου. Από το πρωί μέχρι το απόγευμα σκληρή δουλιά στην οικοδομή, τα Σαββατοκύριακα "μερεμέτια" στο σπίτι και απασχόληση στο χωράφι. Από τη δουλιά του, κάνοντας σκληρή οικονομία, κατάφερε να έχει "πέντε παράδες στην άκρη". Αυτό το "περίσσευμα" το παίζει τώρα στο χρηματιστήριο. Μου μιλάει σαν "γιάπης" του Κολωνακίου. "Οσα βγάζω απ' τη δουλιά και το χωράφι μέσα σ' ένα χρόνο, μπορεί να τα βγάλω μέσα σε λίγους μήνες στο χρηματιστήριο", λέει και φαίνεται να το πιστεύει απόλυτα.

Ξέρω ότι είναι ανίδεος για το πώς λειτουργεί και τι πρεσβεύει το χρηματιστήριο και τι σημαίνει χρηματιστηριακό κεφάλαιο. Δε θέλω να τον "προγκίξω" από τη συζήτηση κι αποφεύγω τις σοβαρές οικονομικές και πολιτικές αναλύσεις.

- Ξέρεις, του λέω, ότι το χρηματιστήριο είναι, εκτός των άλλων, τζόγος, παίζονται κερδοσκοπικά και άλλα "πονηρά" παιχνίδια και, πάντως, στον τζόγο κάποιοι κερδίζουν και κάποιοι χάνουν. Αυτοί που συνήθως κερδίζουν είναι οι λεγόμενοι "θεσμικοί επενδυτές" και οι διάφοροι κερδοσκόποι, ενώ οι "μικροί" είναι που "ρισκάρουν" τις οικονομίες τους.

Την έχει έτοιμη την απάντηση:

- Ας κερδίζουν πολλά οι "μεγάλοι" και λίγα οι "μικροί". Υστερα, ακόμα και να "γυρίσει ανάποδα" το χρηματιστήριο, το πολύ πολύ να χάσω τα κέρδη μου. Και πού θέλεις να επενδύσω; Στην τράπεζα, όπου το επιτόκιο κατάθεσης είναι ελάχιστο; Και γιατί εγώ να ιδρώνω κάθε μέρα για να βγάλω πέντε δραχμές και άλλοι να τα κονομάνε, ακούραστα, στο χρηματιστήριο;

Η συνομιλία με το φίλο μου δείχνει ότι το "δηλητήριο" του χρηματιστηριακού τζόγου απλώνεται, πλέον, και στο "σώμα" της Ελλάδας του μόχθου και της επαρχίας. Η προσμονή κι η απαντοχή του γρήγορου και ακούραστου κέρδους, παρά το γεγονός ότι αποτελεί μια αυταπάτη, εν πολλοίς επικίνδυνη, αρχίζει ν' αλλοιώνει και σταθερές αρχές - ατομικές και κοινωνικές - που χαρακτηρίζουν τον εργαζόμενο άνθρωπο. Αρχές, που στηρίζονται στο αξίωμα ότι ο άνθρωπος έχει ανάγκη την εργασία και για να εξασφαλίζει τα "προς το ζην", αλλά και για να νιώθει τη χαρά της δημιουργίας και της προσφοράς. Ο τζόγος, εκτός του ότι μπορεί να καταστεί και οικονομικά καταστροφικός, ουδεμία σχέση έχει με την ανθρώπινη ανάγκη για δημιουργική εργασία, που συνδέεται με την υπερηφάνεια της προσωπικής και κοινωνικής προσφοράς.

Φυσικά, τα παραπάνω είναι "ψιλά γράμματα" για το φίλο μου και πολλούς άλλους "ανίδεους" κι "αφελείς" παίκτες του χρηματιστηρίου, που πιστεύουν πως βρήκαν μια "παχιά αγελάδα" από την οποία - συγκυρία βοηθούσης - θ' "αρμέγουν" γάλα, χωρίς καν να κουράζονται. Και είναι πολύ δύσκολο να πειστούν όλοι αυτοί ότι η συγκυρία - που ως τέτοια δεν κρατάει για πάντα - δεν είναι καθόλου τυχαία, αλλά αποτελεί συνειδητή συγκυριακή επιλογή του χρηματιστηριακού κεφαλαίου και της κυβέρνησης, η οποία εκμεταλλεύεται την άνοδο του χρηματιστηρίου, για να ισχυρίζεται πως δήθεν η ελληνική οικονομία "πάει καλά" και να σπρώχνει τη χώρα μας προς το "λάκκο της ΟΝΕ".

Φαίνεται, όμως, ότι υπάρχουν κάποιες σταθερές αρχές του ελληνικού λαού, που δεν αλλοιώνονται από τη "χρηματιστηριακή μόδα". Οπως είναι ο πατριωτισμός και η εθνική αξιοπρέπεια. Και είναι χαρακτηριστικό ότι ο συνομιλητής φίλος μου παραδέχτηκε πως "δεν είναι "φάρμακο" για όλα το χρηματιστήριο, ούτε όλη η ζωή μας είναι τζόγος", όταν η συζήτηση μαζί του έφτασε στην υπόθεση Οτσαλάν και την προσπάθεια της κυβέρνησης να "τη βγάλει καθαρή" έναντι των εγκληματικών ευθυνών της, επικαλούμενη την άνοδο στο χρηματιστήριο και την ανάγκη σταθερής κι αταλάντευτης πορείας προς την ΟΝΕ. - Το προσωπικό μας φιλότιμο και η εθνική μας αξιοπρέπεια δεν είναι μετοχές που ανεβοκατεβαίνουν στο χρηματιστήριο και η εθνική ανεξαρτησία και εδαφική κυριαρχία της Ελλάδας, δε θα επιτρέψουμε να "παίζονται", σαν μετοχές, στην "Pax Americana" και στη "νέα τάξη πραγμάτων", μου είπε ο φίλος μου. Και τότε πρόσεξα ότι πήρε από το τραπέζι, το "κινητό" του - αυτό με το οποίο επικοινωνεί με τον χρηματιστή του - και το έκρυψε επιμελώς στην τσέπη του...

Παύλος ΡΙΖΑΡΓΙΩΤΗΣ