Τις πολύμορφες επιπτώσεις στην Ελληνίδα αγρότισσα από τις αντιαγροτικές πολιτικές της ΕΕ που εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ επισήμανε χτες στη Βουλή - μεταξύ άλλων - η Γενική Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, τοποθετούμενη κατά την Ειδική Συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής αφιερωμένη στην Ελληνίδα αγρότισσα, με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Γυναικών που τιμάται στις 8 Μάρτη. Παράλληλα, στάθηκε ιδιαίτερα στις προτάσεις του ΚΚΕ τόσο για τη συνταξιοδότηση των αγροτών όσο και για τις αυταπάτες που καλλιεργούνται στις εργαζόμενες της υπαίθρου.

«Αφού μιλάμε για την 8η Μάρτη, διεθνή ημέρα της γυναίκας, αξίζει να θυμηθούμε ότι για πρώτη φορά καθιερώθηκε αυτή η μέρα με πρωτοβουλία της κομμουνίστριας Κλάρας Τσέτκιν σε συνέδριο σοσιαλιστριών γυναικών», θύμισε ξεκινώντας την ομιλία της η Αλέκα Παπαρήγα, προσθέτοντας ότι «στην πορεία, είναι μία ημέρα που καθιερώθηκε στις σοσιαλιστικές χώρες. Γυναικεία κινήματα, εργατικά κινήματα σε όλον τον κόσμο διεκδίκησαν αυτή η μέρα να πάρει παγκόσμια χαρακτηριστικά και από εκεί και πέρα είναι θετικό ότι υιοθετήθηκε και από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών».

Στη συνέχεια, η Γενική Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ αναφέρθηκε στις γυναίκες της υπαίθρου: «Δεν υπάρχουν μόνο αγρότισσες στην ύπαιθρο, υπάρχουν και εργάτριες γης, όπως υπάρχουν και εργάτες γης. Και δεν υπάρχει καμία υπηρεσία, καμία στατιστική - η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία κάτι προσπαθεί να κάνει - που να αποτυπώνει τις εργάτριες γης, που είναι μισθωτοί απασχόλησης στη γη. Οσο συνενώνεται η γη σε μεγάλα χέρια, όσο εμφανίζονται μεγαλοϊδιοκτήτες, θα αυξάνεται και ο αριθμός των εργατών και των εργατριών γης. Επομένως, για μας αυτό που έχει σημασία είναι να υπάρχει και ο διαχωρισμός και το ξεκαθάρισμα και ο εντοπισμός "αγρότισσες και εργάτριες γης". Δε θέλω να σταθώ - γιατί ο χρόνος είναι περιορισμένος - στο μεγάλο ζήτημα πώς το φυλετικό πρόβλημα, η φυλετική ανισότητα διαπλέκεται με την κοινωνική ανισότητα, την ταξική εκμετάλλευση, την κοινωνική καταπίεση. Είναι ένα μεγάλο ζήτημα που απαιτεί ριζικά, οικονομικά, κοινωνικά μέτρα και πολιτιστικά βεβαίως για να αντιμετωπιστεί. Είναι ένα μείζον ζήτημα. Θα έλεγα ότι και στην ύπαιθρο αναπαράγονται οι φυλετικές προκαταλήψεις, όπως αναπαράγονται και στα μεγάλα αστικά κέντρα κάτω από μία φαινομενική εικόνα γυναικείας ενεργητικότητας, συμμετοχής και ισοτιμίας».

Αναφερόμενη στο θέμα της ισοτιμίας των δύο φύλων, η Αλέκα Παπαρήγα διασαφήνισε την οπτική του ΚΚΕ. Οπως είπε «όταν μιλάμε για ισοτιμία των δύο φύλων, εννοούμε από κοινωνική πλευρά. Αντίθετα, πρέπει να εντοπίζονται οι όποιες ιδιαιτερότητες υπάρχουν, οι βιολογικές διαφορές που έχουν σχέση με το γεγονός ότι η γυναίκα σηκώνει το μεγαλύτερο βάρος της εγκυμοσύνης. Επίσης υπάρχουν, αν θέλετε, και κάποια ιδιαίτερα βιολογικά χαρακτηριστικά και στους άντρες και στις γυναίκες που βεβαίως δεν έχουν καμία σχέση και δεν μπορούν να εξηγήσουν καμία κοινωνική διαφορετικότητα ή ανισότητα».

Στη συνέχεια, ανέλυσε την πολιτική της ΕΕ απέναντι στις αγρότισσες, σημειώνοντας ότι ζημιώνονται από τις αντιαγροτικές πολιτικές που προωθεί: «Είναι γεγονός ότι υπάρχει μια ειδική πολιτική από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της κυβέρνησης απέναντι στις αγρότισσες εδώ και αρκετά χρόνια. Ενα μέτρο είναι και ο γυναικείος συνεταιρισμός. Ετσι διευρύνθηκε η κοινωνική βάση που δανείζεται και εκτίθεται σε δάνεια στις τράπεζες. Θέλω, όμως, να σταθώ ιδιαίτερα στο εξής ζήτημα: Διαφωνούμε ριζικά και με την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης που παράγει και αναπαράγει εξειδικευμένες αποφάσεις για τη γυναίκα αγρότισσα. Για την εργάτρια γης δεν κάνει ακόμα λόγο ή ίσως εμένα μου διαφεύγει. Θέλουμε να διαφωνήσουμε, διότι αποσπά εντελώς τα προβλήματα της αγρότισσας και της βελτίωσης της ζωής της, το ζήτημα της απασχόλησης, της κοινωνικής πολιτικής, της συνταξιοδότησης από την αρνητική εξέλιξη της αγροτικής οικονομίας που πλήττει τα συμφέροντα των μικροϊδιοκτητών και των μικρομεσαίων παραγωγών.

Η Κοινή Αγροτική Πολιτική, τα προγράμματα Λίντερ 1 και 2 και η πολιτική του δεύτερου πυλώνα απασχόλησης για τους κατοίκους της υπαίθρου που κατεξοχήν απευθύνονται στις γυναίκες είναι προγράμματα τα οποία απέδειξαν το εξής πράγμα: Δεν μπορούν να ανακόψουν την επιδείνωση της θέσης της αγρότισσας σαν αγρότισσας, αλλά και σαν μέλος του αγροτικού νοικοκυριού και της αγροτικής οικογένειας. Δεν μπορούν ούτε για το σύνολο των αγροτισσών, παρά για μία πάρα πολύ μικρή μειοψηφία να αποτελέσουν εναλλακτική απάντηση και λύση σ' αυτό που συντελείται εδώ και πολλά χρόνια στην Ελλάδα, δηλαδή οι μικροϊδιοκτήτες, οι μικροί παραγωγοί να χάνουν τη γη τους, να συγκεντρώνεται η γη σε λίγα χέρια, να φεύγουν βίαια από την απασχόλησή τους και ταυτόχρονα να αλλάζει, αν θέλετε, η σύνθεση των καλλιεργειών στην Ελλάδα. Μα, πώς μπορούμε να μιλήσουμε για βελτίωση της θέσης της αγρότισσας και του αγρότη, όπως και όλου του εργαζόμενου λαού, όταν στην Ελλάδα, εξαιτίας της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, έχει φθάσει το εμπορικό ισοζύγιο των αγροτικών προϊόντων να είναι ελλειμματικό κατά 25 δισ. ευρώ; Αυτός είναι βασικός δείκτης. Οταν έχουμε διατροφική εξάρτηση, αυτή είναι η άλλη όψη του νομίσματος για το πώς μπορεί να ζήσει η αγροτική οικογένεια, και η γυναίκα, διότι η ίδια η διατροφική εξάρτηση δημιουργεί τεράστια οικονομικά και πολιτικά προβλήματα σ' έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από οξύτατους ανταγωνισμούς και όπου οι λαοί πληρώνουν ανάμεσα στα άλλα και τα διάφορα εμπάργκο».

Η Αλέκα Παπαρήγα αναφέρθηκε στο θέμα των «ειδικών πολιτικών» απέναντι στις γυναίκες με αφορμή και τις κυβερνητικές εξαγγελίες. «Ο πρωθυπουργός είπε ότι υπάρχουν 130 γυναικείοι συνεταιρισμοί», σημείωσε, μιλώντας για «σταγόνα στον ωκεανό!» Συνέχισε, λέγοντας: «Πρέπει να εξηγήσουμε το εξής: Βγαίνει βίαια η γυναίκα από τον πρώτο πυλώνα που είναι η αγροτική οικονομία - τον οποίο σαφώς πρέπει να τον δει κανείς εκσυγχρονισμένο κ.λπ., αλλά όχι εκσυγχρονισμένο σε βάρος των μικροϊδιοκτητών - και διατίθενται ορισμένα ποσά στο όνομα της αναπλήρωσης των απωλειών από τις εξελίξεις στον πρώτο πυλώνα στον δεύτερο πυλώνα, όπου εκεί οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται είναι παρεμφερείς δραστηριότητες προς τη γεωργική και τη γενικότερη αγροτική παραγωγή, διότι ο αγροτουρισμός παραδείγματος χάρη είναι παρεμφερής δραστηριότητα. Για τα προγράμματα Λίντερ, τα οποία έπαιρναν κάποια χρηματοδότηση, στον μεν πρώτο πυλώνα πήγαινε η μεγαλύτερη χρηματοδότηση, στον δεύτερο πυλώνα η χρηματοδότηση ήταν μόνο κατά 10%. Αυτό σημαίνει ότι οι αγροτικοί συνεταιρισμοί είναι αγροτικοί συνεταιρισμοί που πέφτουν στις τράπεζες, διότι ο συνεταιριστικός τομέας στην Ελλάδα είναι "κάτω από την μπότα" των μεγάλων επιχειρηματιών και των συγκροτημάτων που τώρα έχουν μπει μέσα στην αγροτική παραγωγή. Είναι, λοιπόν, είτε συνεταιρισμοί όπου μέσα εκεί αν υπάρχουν πενήντα - εξήντα γυναίκες, δύο - τρεις θα επιβιώσουν και οι άλλες δε θα αντέξουν, είτε συνεταιρισμοί με μία χρονική διάρκεια ζωής πέντε, έξι, επτά χρόνια. Μήπως έχει αποτιμήσει κανείς, αυτοί οι εκατόν τριάντα συνεταιρισμοί μπορεί να ήταν τετρακόσιοι πριν και να έγιναν εκατόν τριάντα. Μπορεί στους εκατόν τριάντα γυναικείους συνεταιρισμούς να υπήρχαν εκατό συνεταιρισμένες γυναίκες και σήμερα να είναι πολύ λιγότερες. Επομένως, όχι μόνο δεν αποτελεί μέτρο αναπλήρωσης, αλλά είναι ένα μέτρο στάχτη στα μάτια των αγροτισσών.

Και εν πάση περιπτώσει, γιατί θα πρέπει δηλαδή η αγρότισσα να εκτοπίζεται από τον πρώτο πυλώνα και να πηγαίνει σε έναν δεύτερο πυλώνα, όπου στην ουσία δεν έχει σχέση με την καλλιέργεια της παραγωγής και είναι ορισμένες δραστηριότητες όπου αναπαράγουν τον ανισότιμο γυναικείο καταμερισμό, πάλι γλυκά του κουταλιού κάνουν οι γυναίκες. Ο πολιτισμός, ας μην το λέμε τώρα, μπορεί να υπάρξει και με άλλες μονάδες, δραστηριότητες ή εάν θέλετε με μία άλλου τύπου συνεταιριστικοποίηση που βοηθάει το σύνολο των μικροϊδιοκτητών και όχι ένας συνεταιρισμός ο οποίος είναι για πολύ λίγες γυναίκες και σε τελευταία ανάλυση, αυτές που έχουν να βάλουν χρήματα, έχουν μια καλύτερη οικονομική και περιουσιακή κατάσταση. Εμάς μας ενδιαφέρουν πριν απ' όλα οι φτωχές αγρότισσες και οι εργάτριες γης».

Συνολικά, η Γενική Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ σημείωσε ότι «η Κοινή Αγροτική Πολιτική και ιδιαίτερα η ενδιάμεση αναθεώρηση ήταν καταστροφική. Πλήττει τις γυναίκες και τους νέους που είναι ο αδύναμος κρίκος. Δεν είναι σωστό ότι δεν υπάρχει ανεργία στην ύπαιθρο, που ακούσαμε. Τριακόσιες χιλιάδες, διαπιστωμένα, γυναίκες και άνδρες και ιδιαίτερα νέοι από την ύπαιθρο θα είναι οι νέοι άνεργοι. Αυτό είναι μελέτη της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Και είναι άνεργοι, όχι γιατί εκσυγχρονίστηκε η αγροτική παραγωγή και επομένως, περίσσεψαν χέρια ικανά να πάνε σε κάποιον άλλον τομέα. Αλλωστε, δεν υπάρχει τέτοιος σχεδιασμός πλήρους αξιοποίησης του εργατικού δυναμικού. Είναι άνεργοι, οι οποίοι είτε θα κάνουν δυο - τρεις δουλειές, όσοι μπορούν και ανάμεσα σε αυτούς ακόμα πιο αδύναμος κρίκος θα είναι η γυναίκα».

Εκτενή αναφορά έκανε η Αλέκα Παπαρήγα στις αγροτικές συντάξεις, ζητώντας το διπλασιασμό συνολικά των αγροτικών συντάξεων. Χαρακτηριστικά τόνισε τα εξής; «Η Νέα Δημοκρατία δεν έχει ανοίξει ακόμα τα χαρτιά της όσον αφορά τη συνταξιοδότηση του ΟΓΑ. Βουλευτές όμως της Νέας Δημοκρατίας εμφάνισαν πρωτοβουλία να μειωθεί κατά δύο ή τρία χρόνια το όριο συνταξιοδότησης της αγρότισσας, από εξήντα πέντε να πάει στα εξήντα δύο, αφού όμως έχουν συμπληρώσει σαράντα δύο χρόνια δράσης και ασφαλιστικής οπωσδήποτε συμμετοχής, αλλιώς θα πάνε στην πρόωρη συνταξιοδότηση.

Είπε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ να μειωθεί το όριο συνταξιοδότησης της γυναίκας αγρότισσας από εξήντα πέντε στα εξήντα τρία. Εδώ είναι ένα μεγάλο πρόβλημα και δεν μπορώ να το εξαντλήσω. Η δική μας θέση είναι το όριο συνταξιοδότησης να είναι στα εξήντα για τους άνδρες και στα πενήντα πέντε για τις γυναίκες. Για τις γυναίκες αγρότισσες να υπάρχει πλήρης εξίσωση. Και αν θέλετε, αρμόζει και στο γεγονός ότι στον αγροτικό τομέα, όπως και γενικότερα, η ζήτηση σε ανθρώπινη εργασία μειώνεται και ως αντικειμενικά προοδευτικό φαινόμενο αλλά και ως σκληρό ταξικό φαινόμενο, εξαιτίας της ακόμα μεγαλύτερης καπιταλιστικοποίησης της αγροτικής παραγωγής. Εδώ, λοιπόν, μπαίνει ένα ζήτημα. Για πρώτη φορά υπήρχε ασφαλιστική κάλυψη στον αγρότη το 1988. Το 1998 μπήκαμε σε μία άλλη φάση, καθιερώθηκε η σύνταξη. Θα υπολογίζονται τα συντάξιμα χρόνια για το εξηκοστό τρίτο έτος από το 1988; Το 2031 ή το 2030 θα έχει δικαίωμα σύνταξης και η γυναίκα. Και ξέρουμε πάρα πολύ καλά ότι πάρα πολλές γυναίκες δεν ασφαλίζονταν. Και οι γυναίκες ασφαλίζονται στο κατώτατο κλιμάκιο από τα επτά. Εμείς υποστηρίζουμε το διπλασιασμό των αγροτικών συντάξεων σήμερα. Υποστηρίζουμε να μην υπάρχει καμία συμμετοχή του αγρότη και της αγρότισσας στα ζητήματα της κοινωνικής πολιτικής και της υγείας και στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Και θα πρέπει να ξεκαθαρίσω το εξής πράγμα: Είναι ψέμα αυτό που χρόνια λέγεται ότι οι αγρότες δεν πλήρωναν τίποτα και ότι εν πάση περιπτώσει πλήρωνε ο υπόλοιπος πληθυσμός μέχρι ένα ορισμένο ποσοστό. Το 1960 καθιερώθηκε το αγροτικό εισόδημα. Τότε υπήρχε πληρωμή 5% υπέρ του κράτους και 1% πλήρωναν οι άλλοι εργαζόμενοι. Οταν καταργήθηκε το 5% επί ΠΑΣΟΚ έγιναν δύο οργανισμοί, ο ΟΓΑ και ο ΕΛΓΑ. Πάλι μπήκαν νέες εισφορές. Δινόταν προνοιακό επίδομα και για τη σύνταξη καθιερώθηκαν οι εισφορές. Από το 1988 και μετά παίρνουν την πρόσθετη ασφάλιση, πληρώνουν εισφορές με βάση τα κλιμάκια. Δεν είναι αλήθεια, μπορεί να μην υπήρχε το δόσιμο όπως ήταν στους υπόλοιπους εργατοϋπαλλήλους, αλλά οι αγρότες από την άλλη τσέπη πλήρωναν και άμεσους φόρους και εν πάση περιπτώσει η σύνταξη που τους δίνατε ήταν προνοιακή. Εμείς θέλουμε να ξεκαθαρίσουμε το ζήτημα - ίσως έπρεπε να το φέρει η κυβέρνηση - τι εννοούμε "σύνταξη στα εξήντα δύο και στα εξήντα τρία". Εμείς είμαστε υπέρ των πενήντα πέντε, αλλά μας ενδιαφέρει το εξής πράγμα: Να μη θεωρηθεί πρόωρη συνταξιοδότηση και πάμε στην προνοιακή σύνταξη ή να μην αναγκάζεται η γυναίκα να μην μπορεί να πάρει σύνταξη και θα μπορούν να θεμελιώσουν δικαίωμα αυτές που ασφαλίζονται από τα είκοσι χρόνια, άρα θα πάνε στα σαράντα χρόνια, στα σαράντα ένα, στα εξήντα δύο και στα εξήντα τρία, όταν μάλιστα ξέρουμε ότι δεν πρόκειται να υπάρξει σταθερή και μόνιμη απασχόληση στον πυλώνα της αγροτικής οικονομίας. Με αυτήν την έννοια, τα προβλήματα της αγρότισσας είναι ακόμη πιο οξυμένα και πιο δυνατά από τα συνολικά προβλήματα της αγροτιάς. Χτυπιούνται οι νέες ηλικίες, όπως πια είναι δεδομένο και το συνηθισμένο».

Η Αλέκα Παπαρήγα «έκλεισε» την παρέμβασή της, σχολιάζοντας τα περί φυλετικών προκαταλήψεων, τονίζοντας ότι είναι σύμφυτες με τη φτώχεια. Οπως είπε «πραγματικά, γίνεται πάρα πολύς λόγος και αξίζει να γίνεται για τις φυλετικές προκαταλήψεις που υπάρχουν ακόμη και στην Ευρώπη, που εν πάση περιπτώσει δεν έχει το τυπικό βάρος, όπως είναι σε άλλες χώρες. Παρ' όλα αυτά, οι φυλετικές προκαταλήψεις παράγονται και αναπαράγονται και εμφανίζονται και με πάρα πολύ μοντέρνο τρόπο. Με αυτήν την έννοια, να πούμε το εξής πράγμα: Αυτή η συζήτηση για την ποσόστωση, για την αύξηση των γυναικών και λοιπά, βεβαίως είναι ένα διοικητικό μέτρο, χρειάζεται στο βαθμό που και με διοικητικά μέτρα, όχι όμως μόνο με διοικητικά, πρέπει να αυξήσει τη συμμετοχή των γυναικών, αλλά σας λέω καθαρά ότι το 50% να βάλετε υποχρεωτική συμμετοχή των γυναικών, αυτές που μπορούν να συμμετέχουν είναι γυναίκες που έχουν ένα καλό οικογενειακό εισόδημα, είναι γυναίκες που ανήκουν είτε σε ανώτερα τμήματα των εργατοϋπαλλήλων καλά αμειβόμενα είτε σε μεσαία στρώματα και πάνω, γυναίκες που έχουν βοήθεια στο σπίτι και λοιπά. Βεβαίως, μετέχουν στο κίνημα και γυναίκες οι οποίες δεν έχουν όλες αυτές τις προϋποθέσεις, αλλά εδώ πρέπει να κάνεις άλμα συνείδησης, πρέπει να κάνεις τη μεγάλη αυτοθυσία. Υπάρχουν τέτοιες γυναίκες μαζικά και θα γίνουν περισσότερες, αλλά με τις εκκλήσεις "γυναίκες συμμετέχετε" δε λέμε τίποτα. Γιατί για να συμμετέχεις, πρέπει να έχεις δυο - τρεις ανθρώπους προσωπικό στο σπίτι, πρέπει να έχεις πάρα πολλά πράγματα. Να μην έχεις το άγχος του εισοδήματος, να μην εξαρτάσαι από την πεθερά, τον πεθερό ή τη μάνα ή τον πατέρα και άλλα πολλά πράγματα. Οι φυλετικές προκαταλήψεις αναπαράγονται εκεί που υπάρχει φτώχεια και δυστυχία».