Τηλεδιάσκεψη με αντικείμενο τη διοχέτευση ρευστότητας από το τραπεζικό σύστημα στις ισχυρές επιχειρήσεις και ομίλους πραγματοποιήθηκε χτες υπό τον πρωθυπουργό, Κυρ. Μητσοτάκη, με τη συμμετοχή υπουργών, του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας και επιτελικών στελεχών του τραπεζικού συστήματος. «Το πρώτιστο δικό μας μέλημα - δικό μου αλλά και των συναρμοδίων υπουργών - είναι να σιγουρευτούμε ότι αυτή η ρευστότητα φτάνει τελικά στους αποδέκτες, σε μια έκτακτη κατάσταση, όπου το ζήτημα της επιβίωσης επιχειρήσεων πρέπει να είναι η πρώτη μας προτεραιότητα», είπε ο πρωθυπουργός ξεκινώντας τη συζήτηση.

Ουσιαστικά, πρόκειται για την αποτελεσματική λειτουργία των γραμμών χρηματοδότησης της ΕΕ (Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ΕΚΤ, Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων κ.ά.), παράλληλα και σε συνδυασμό με τις ενισχύσεις και τις εγγυήσεις που παρέχονται από τον ελληνικό κρατικό προϋπολογισμό, για την τροφοδότηση των ισχυρών και «βιώσιμων» επιχειρηματικών ομίλων.

Από την πλευρά των τραπεζών εκτιμήθηκε ότι το 2020 υπάρχει η δυνατότητα να διοχετευθούν με τη μορφή χρηματοδοτήσεων περίπου 16 δισ. ευρώ.

Την ίδια ώρα, η εκδήλωση της νέας κρίσης φέρνει στο προσκήνιο τη νέα φουρνιά με τα «κόκκινα» δάνεια, σε μια εξέλιξη που έρχεται να εντείνει τις αβεβαιότητες των τραπεζιτών αλλά και τα γενικότερα διαχειριστικά ζόρια που εντοπίζονται στην προοπτική της ανάκαμψης.

Τα ζητήματα αυτά συζητήθηκαν την περασμένη βδομάδα στο πλαίσιο τηλεδιάσκεψης που διενήργησε η «JP Morgan», με τη συμμετοχή επενδυτών και αρμόδιων στελεχών της Τράπεζας της Ελλάδας. Στο επίκεντρο μεταξύ άλλων βρέθηκαν η ποιότητα του ενεργητικού των εγχώριων τραπεζικών ομίλων αλλά και το ενδεχόμενο διαμόρφωσης μιας λεγόμενης «κακής τράπεζας» (bad bank), όπου θα περάσουν «κόκκινα» δάνεια και άλλα προβληματικά τμήματα από το ενεργητικό τραπεζών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, υπό το βάρος της τρέχουσας κρίσης και με αφορμή το νέο κύμα με τα «κόκκινα» δάνεια, φέρεται εξαιρετικά δύσκολη η επίτευξη του στόχου που έχει τεθεί αναφορικά με τη συρρίκνωση των προβληματικών δανείων μέχρι το τέλος του 2021. Σε αυτό το πλαίσιο, εξετάζονται και συμπληρωματικές παρεμβάσεις, σε συνέχεια βέβαια του σχεδίου «Ηρακλής», όπως έχουν ονομάσει το πακέτο των κρατικών εγγυήσεων προς τις τράπεζες.

Σε κάθε περίπτωση, τα παραπάνω έρχονται να κουμπώσουν με τον νέο λεγόμενο «πτωχευτικό κώδικα», που επεξεργάζεται η κυβέρνηση προκειμένου να τεθεί σε εφαρμογή από το Γενάρη του 2021. Σε αυτό το πλαίσιο, καταργούνται και τα τελευταία απομεινάρια προστασίας στην πρώτη κατοικία της λαϊκής οικογένειας.

Στο μεταξύ, με απόφασή του που δημοσιεύτηκε χτες το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας κρίνει ότι το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) από το 2015 παραβιάζει εν μέρει το Σύνταγμα της χώρας γιατί ποτέ δεν συζητήθηκε από τα αρμόδια γερμανικά όργανα.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Δικαστηρίου, Αντρέας Φόσκουλε, «για πρώτη φορά στην ιστορία του το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο διαπιστώνει ότι ενέργειες και αποφάσεις ευρωπαϊκών οργάνων εμφανώς δεν καλύπτονται από την ευρωπαϊκή κατανομή αρμοδιοτήτων και συνεπώς στερούνται αποτελεσματικότητας στη Γερμανία».

Την προσφυγή είχαν καταθέσει, το 2015, ο πρώην αντιπρόεδρος της Χριστιανοκοινωνικής Ενωσης (CSU) - αδελφό κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) στη Βαυαρία - Πέτερ Γκαουβάιλερ, πρώην στελέχη της «ευρωσκεπτικιστικής» «Εναλλακτικής για τη Γερμανία» (AfD) κ.ά., που υποστήριζαν ότι η ΕΚΤ είχε παραβιάσει την εντολή της. Το Συνταγματικό Δικαστήριο ωστόσο δεν εξέδωσε απόφαση για την κατηγορία που απέδιδαν στην ΕΚΤ ότι χρηματοδοτούσε τις κυβερνήσεις των κρατών με υψηλό χρέος παραβιάζοντας την εντολή της.

Σύμφωνα με την απόφαση του Δικαστηρίου, η Bundesbank θα πρέπει μέσα σε τρεις μήνες να σταματήσει να αγοράζει κρατικά ομόλογα στο πλαίσιο του προγράμματος της ΕΚΤ, εκτός αν η ΕΚΤ μπορεί να αποδείξει ότι οι αγορές αυτές είναι απαραίτητες.

Αν και τυπικά η απόφαση δεν αφορά στο πρόγραμμα των 750 δισ. ευρώ για την καταπολέμηση της πανδημίας του κορονοϊού που συμφωνήθηκε στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, είναι προφανές ότι συνδέεται με τις διεργασίες στην Ευρωζώνη, με τη γερμανική αστική τάξη να αρνείται κατηγορηματικά να «εγγυηθεί» τον φτηνό δανεισμό των υπερχρεωμένων οικονομιών όπως π.χ. της Ιταλίας, προσπαθώντας την ίδια ώρα να διατηρήσει και τη συνοχή της ιμπεριαλιστικής ένωσης, με το βλέμμα στον ανταγωνισμό της με τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα.

Από την πλευρά της, πάντως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έσπευσε να δηλώσει ότι το ευρωπαϊκό Δίκαιο υπερέχει έναντι του εθνικού Δικαίου καθώς το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης είχε επικυρώσει στο τέλος του 2018 το πρόγραμμα της ΕΚΤ.