ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (του ανταποκριτή μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ).--

Η Κομισιόν «καταγράφει τα αποτελέσματα των δημοκρατικών εκλογών στην Τουρκία και είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τη νέα κυβέρνηση», αναμένοντας «επιβεβαίωση των δεσμεύσεων» για την πλήρωση των «κριτηρίων» προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ), ενώ στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κοπεγχάγης (12/13 Δεκέμβρη) θα τεθεί και το ζήτημα του «χρονοδιαγράμματος» της προενταξιακής πορείας της.

Πρόκειται για τις πρώτες, συγκρατημένες αντιδράσεις των Βρυξελλών στη νίκη του ισλαμικού κόμματος «Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης» (ΑΚΡ) στην Τουρκία, παρ' όλο που ο αρμόδιος για τη διεύρυνση Γερμανός επίτροπος Γκίντερ Φερχόιγκεν δεν απέφυγε να εκφράσει «έκπληξη για τη σαφήνεια εκδήλωσης» και το εύρος της νίκης. Η επικράτηση των Τούρκων ισλαμιστών ήταν «αναμενόμενη» και «δεν αποτελεί μεγάλη έκπληξη» (Γκ. Φερχόιγκεν), αλλά η κατίσχυση του ΑΚΡ, η μέτρια επίδοση του κεμαλικού ρεπουμπλικανικού κόμματος (CHP) των Ντ. Μπαϊκάλ και Κ. Ντερβίς, και η «εξορία» από την πολιτική σκηνή όλων των «προνομιούχων» συνομιλητών δεν μπορεί παρά να προκάλεσε (...) νευρικότητα στις Βρυξέλλες.

Ο στρατοκράτης της ΕΕ Χ. Σολάνα είχε προλάβει, πριν τα τελικά αποτελέσματα, να ευλογήσει «εκ προοιμίου» οποιαδήποτε τουρκική κυβέρνηση θα έβγαινε από τις κάλπες, ξέροντας, βέβαια, ότι θα ήταν του ΑΚΡ, με την προειδοποίηση ότι «θα πρέπει να κρίνουμε την επόμενη τουρκική κυβέρνηση από τις πράξεις της, και θα 'ταν μεγάλο λάθος να λάβουμε αποφάσεις ή να κάνουμε δηλώσεις επί του απλού γεγονότος ότι ένα κόμμα είναι ισλαμικό, είτε συντηρητικό, είτε όχι». Παρ' όλα αυτά και ο Χ. Σολάνα χαρακτήρισε «εντυπωσιακή» τη νίκη του ΑΚΡ, όπως και τη «σκληρή ήττα» των «παραδοσιακών» τουρκικών κομμάτων. Ο τουρκικός ισλαμισμός, φαίνεται να απολαμβάνει την κατ' αρχήν ευνοϊκή μεταχείριση των Βρυξελλών, αρκεί να είναι «συνεπής» στους κανόνες του παιχνιδιού.

Ολόκληρη η δήλωση της Κομισιόν έχει ως εξής: «Η Κομισιόν καταγράφει τα αποτελέσματα των δημοκρατικών εκλογών στην Τουρκία και είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τη νέα κυβέρνηση. Καταγράφει εξίσου το γεγονός ότι τα δύο κόμματα που θα αντιπροσωπευτούν στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση έχουν καταστήσει σαφές ότι προτίθενται να ακολουθήσουν μια φιλο-ευρωπαϊκή πολιτική. Η Κομισιόν αναμένει από την Τουρκία να επιβεβαιώσει τις δεσμεύσεις της σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις, ώστε να ικανοποιήσει τα κριτήρια ένταξης στην ΕΕ. Οπως συνέβηκε με τις προηγούμενες κυβερνήσεις στην Τουρκία και με όλες τις υποψήφιες για ένταξη χώρες, η Κομισιόν θα συνεχίσει να παρακολουθεί από κοντά τις επιτελούμενες προόδους, επιδεικνύοντας ιδιαίτερη προσοχή στις πράξεις υλοποίησης».

Μ' άλλα λόγια, όπως δήλωσε και ο Χ. Σολάνα δεν πειράζει που είναι ισλαμικό κόμμα, αυτό είναι ένα (...) «απλό γεγονός», το σημαντικό είναι να συνεχιστούν οι σχέσεις με την Τουρκία σύμφωνα με τις «δεσμεύσεις». Από την πλευρά του ο αρμόδιος επίτροπος Γκ. Φερχόιγκεν, ενημερώνοντας την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη διεύρυνση, έκανε ειδική αναφορά στις τουρκικές εκλογές, δηλώνοντας ότι «δεν ήταν έκπληξη» η νίκη του ΑΚΡ «αλλά η σαφήνεια εκδήλωσης και η είσοδος μόνο δύο κομμάτων στην Εθνοσυνέλευση». Η Κομισιόν «θα ενθαρρύνει αυτούς που θα αναλάβουν» και «θα εκτιμήσει την κατάσταση από τα γεγονότα». Σ' αυτή τη φάση η Κομισιόν «δεν μπορεί να δώσει στοιχεία για το επόμενο στάδιο της υποψηφιότητας της Τουρκίας» και πολλά «θα εξαρτηθούν από το πρόγραμμα της νέας κυβέρνησης», που θα αναλάβει αρχές Δεκέμβρη. Οπωσδήποτε όμως, όπως τόνισε ο Γκ. Φερχόιγκεν «εγώ ο ίδιος έχω ενημερώσει, από καιρό, την τουρκική πλευρά ότι δε θα μπορούσαμε να ασχοληθούμε με το θέμα του χρονοδιαγράμματος ένταξης πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Κοπεγχάγης».

Μάλιστα, δεν παρέλειψε να εκφράσει δημόσια δυσφορία για την απερχόμενη τουρκική κυβέρνηση, αφού, όπως δήλωσε «εξεπλάγην από την αντίδραση του διεθνούς Τύπου, για απογοήτευση της Τουρκίας από τη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών. Η Τουρκία δεν μπορούσε να έχει προσδοκίες επί συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, και ήταν ενημερωμένη περί αυτού». Αποκορύφωμα, πάντως, της χτεσινής νευρικότητας στις Βρυξέλλες αποτέλεσε η αντίδραση του εκπροσώπου της Κομισιόν στην καθιερωμένη ημερήσια ενημέρωση, όταν μετά από «βροχή» ερωτήσεων για τα αποτελέσματα των τουρκικών εκλογών, επέλεξε να μη «βραχεί» κάνοντας μια παράξενη σύγκριση μεταξύ του τουρκικού ΑΚΡ και της (...) βασίλισσας της Βρετανίας που είναι επικεφαλής της εκκλησίας και «προστάτης της πίστεως».