Associated Press

Αμερικάνικο μαχητικό στη βάση του Ιντσιρλίκ

Κλιμακώνοντας ακόμη περισσότερο το σκληρό διπλωματικό παζάρι Τουρκίας - ΗΠΑ, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αξίωσε χτες «γραπτές εγγυήσεις βοήθειας» από την κυβέρνηση του Τζορτζ Ουόκερ Μπους πριν «επιτρέψει τη διέλευση αμερικανικών στρατευμάτων για την επίθεση από βορρά στο Ιράκ». Η απάντηση της αμερικανικής κυβέρνησης ήρθε διά στόματος Ντόναλντ Ράμσφελντ, ο οποίος δήλωσε ότι το Πεντάγωνο «εξετάζει εναλλακτικά σχέδια», εξαιρουμένης της Τουρκίας ως βάσης, και από τις στήλες της «Ουάσιγκτον Ποστ», η οποία διαβεβαίωνε στο χτεσινό της φύλλο πως οι ΗΠΑ «δε θα κάνουν καλύτερη προσφορά» στην Αγκυρα.

Στην τηλεφωνική συνομιλία Πάουελ - Γκιούλ προχτές, ο Αμερικανός ΥπΕξ είχε προειδοποιήσει τον Τούρκο πρωθυπουργό ότι ανέμενε την τουρκική απάντηση ως χτες βράδυ - αλλά τέτοια δεν είχε υπάρξει, και αυτό ενέτεινε τις φήμες ότι οι ΗΠΑ θα αποσύρουν την «προσφορά» των 26 δισ. δολαρίων (6 δισ. σε άμεση βοήθεια, 20 σε μακροπρόθεσμα δάνεια) και δεν πρόκειται να συζητήσουν την τουρκική αξίωση περί 32 δισ. δολαρίων, που χαρακτηρίστηκε από τους «Νιου Γιορκ Τάιμς» ως «η ακριβότερη συμμαχία που θα αγόραζαν ποτέ οι ΗΠΑ». Το λεγόμενο «σχέδιο Β» του Πενταγώνου δεν είναι γνωστό στις λεπτομέρειές του, ωστόσο, σύμφωνα με τον Μάικλ Πίτερς, απόστρατο συνταγματάρχη του αμερικανικού στρατού, βετεράνο του πρώτου πολέμου του Κόλπου (ο οποίος διατηρεί σχέσεις με τον αμερικανικό στρατό, βεβαίως) που μίλησε στο «Ασοσιέιτεντ Πρες», θα μπορούσε να προβλέπει εισβολή «από άλλη χώρα» στο βόρειο τμήμα του Περσικού Κόλπου -αναφορά που υπονοεί είτε τη Συρία και το Ιράν, σενάριο που μοιάζει αρκετά απίθανο με δεδομένες τις παρούσες πολιτικοδιπλωματικές ισορροπίες. (Εκτός αν οι Αμερικανοί σκέπτονται να δημιουργήσουν νέο κράτος, δηλαδή ένα κουρδικό κράτος...).

Το σχέδιο του Τόμι Φρανκς, του στρατηγού που άρχει της κεντρικής διοίκησης των αμερικανικών δυνάμεων στον Κόλπο, προέβλεπε ότι στην Τουρκία θα αναπτυχθεί η 4η Ταξιαρχία Πεζικού και στοιχεία της 1ης Ταξιαρχίας. Οι δυνάμεις αυτές έχουν πολλαπλές δυνατότητες μεταφοράς (μηχανοκίνητα, ελικόπτερα) και ο στόχος τους θα ήταν να «προωθηθούν ταχύτατα» στο Βόρειο Μέτωπο.

Αυτά βεβαίως αν δεν υπάρξει μια «δραματική» αλλαγή στάσης από πλευράς τουρκικής κυβέρνησης, που φυσικά δεν μπορεί καθόλου να αποκλειστεί: πρόκειται για ένα σκληρό πόκερ. Οι Αμερικανοί κρατούν το μαχαίρι (καθοριστική επιρροή όσον αφορά το πώς θα κινηθεί το κουρδικό στοιχείο) αλλά και το πεπόνι (την οικονομική βοήθεια). Το σκηνικό θα ξεκαθαρίσει, πάντως, εντός ημερών, αν όχι ωρών...