Την ανάγκη αξιοποίησης των πρωτοβουλιών του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για την εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό τόνισαν - μετά από συνάντηση που είχαν χτες στις Βρυξέλλες - ο αρμόδιος για τη διεύρυνση Γκίντερ Φερχόιγκεν και ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Γιώργος Ιακώβου.

Αμέσως μετά τη συνάντηση ο Γ. Φερχόιγκεν σημείωσε την ικανοποίησή του από την επιτυχή ενταξιακή πορεία της Κύπρου και σε ό,τι αφορά την εξεύρεση λύσης στο κυπριακό πρόβλημα ανέφερε ότι «πρόθεσή μας είναι να οικοδομήσουμε μια λύση με βάση τις πρωτοβουλίες του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, τις οποίες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στηρίζει».

Επίσης ο Γ. Φερχόιγκεν ανέφερε ότι με τον Κύπριο υπουργό Εξωτερικών συζήτησαν τις εξελίξεις στο νησί μετά το άνοιγμα των συνόρων και τόνισε: «συμφωνήσαμε ότι αυτή η κίνηση είναι θετική αφού δείχνει την ικανότητα και τη θέληση των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων να ζήσουν μαζί ειρηνικά».

Εξάλλου, ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου δήλωσε ικανοποιημένος από την ανταλλαγή απόψεων με τον επίτροπο Γ. Φερχόιγκεν. Οπως είπε ο Γ. Ιακώβου, η πάγια θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι η αναζήτηση μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης για το Κυπριακό, και τόνισε: «θα πρέπει να οικοδομήσουμε στη βάση των πρωτοβουλιών του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών».

Σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στην Κύπρο - σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία - ο Γ. Ιακώβου δήλωσε πως «οι εξελίξεις αυτές δείχνουν ότι οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι μπορούν να ζήσουν μαζί και συνεπώς όλες οι δηλώσεις της τουρκοκυπριακής ηγεσίας περί του αντιθέτου είναι εντελώς ανεπίκαιρες». Τέλος, ερωτηθείς σχετικά με την προοπτική επίλυσης του Κυπριακού, ο Γ. Φερχόιγκεν ανέφερε: «πιστεύω ότι θα μπορούσε να υπάρξει ένα παράθυρο-ευκαιρία μέχρι το Μάη του 2004 (που θα ισχύσει η διεύρυνση της ΕΕ με νέα δέκα κράτη - μέλη), κάτι που ακούγεται πολύ αισιόδοξο, ή ίσως μέχρι τον Οκτώβρη του 2004, όπου η Επιτροπή θα παρουσιάσει την έκθεση προόδου για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας».

Στο μεταξύ, ο πρεσβευτής της Ευρωπαϊκής Ενωσης Ατριαν Βαν Ντερ Μιρ επιβεβαίωσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα κοινοποιήσει τη θέση της προς τα ευρωπαϊκά όργανα αναφορικά με το πακέτο μέτρων που προτείνει προς τους Τουρκοκυπρίους. Η εξαγγελία των μέτρων θα γίνει στις 3 Ιούνη και περιλαμβάνει δέσμη χρηματοδοτικών ενισχύσεων για οικονομική ανάπτυξη του βορείου τμήματος της Κύπρου.

Το συνολικό κονδύλι ανέρχεται στα 30 εκατομμύρια ευρώ για τη διετία 2003-2004. Η Επιτροπή προωθεί προτάσεις για έργα υποδομής στην κατεχόμενη Λευκωσία, Αμμόχωστο και Κερύνεια.

Προωθεί επίσης χρηματοδοτική ενίσχυση τουρκοκυπριακών μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, ενώ θα πραγματοποιήσει μελέτες σκοπιμότητας για προετοιμασία της μελλοντικής ενσωμάτωσης του βορείου τμήματος στην Ενωση. Στις προτάσεις της Επιτροπής περιλαμβάνεται επίσης και η διευκόλυνση του εμπορίου. Η Επιτροπή εισηγείται την έκδοση των πιστοποιητικών διακίνησης από το τουρκοκυπριακό επιμελητήριο. Ανάλογη πρόταση έκανε και η κυπριακή κυβέρνηση.

Ο κατοχικός ηγέτης Ραούφ Ντενκτάς αξίωσε από την Ελλάδα να δέχεται την είσοδο Τουρκοκυπρίων με τα διαβατήρια του ψευδοκράτους του ως αντάλλαγμα για το άνοιγμα των συνόρων της Τουρκίας στους Ελληνοκυπρίους.

Η Ελλάδα, είπε ο Ραούφ Ντενκτάς, «πρέπει να εγκαταλείψει τα παιδαριώδη και περιττά αυτά μέτρα και να συμπεριφέρεται ισότιμα προς τις δύο πλευρές». Ο κατοχικός ηγέτης δήλωσε επίσης ότι αν η Ευρωπαϊκή Ενωση θέσει ως όρο τη χρησιμοποίηση εγγράφων και σφραγίδων των Ελληνοκυπρίων, όπως χαρακτήρισε την Κυπριακή Δημοκρατία, η αξίωση θα απορριφθεί.

Ο Ραούφ Ντενκτάς δήλωσε, εξάλλου, ότι θα συνεχιστεί η επίδειξη διαβατηρίων στα σημεία ελέγχου προς τα κατεχόμενα, μέχρις ότου αναγνωριστεί το ψευδοκράτος του.

Στο δεύτερο μέρος της συνέντευξής του στην εφημερίδα «Πολίτης», ο Ραούφ Ντενκτάς υποστηρίζει ότι στο ψευδοκράτος του υπάρχει κυβέρνηση, η οποία λαμβάνει όλες τις αποφάσεις και ότι ο ίδιος εξακολουθεί να έχει την υποστήριξη της πλειοψηφίας των Τουρκοκυπρίων.

Υποστηρίζει ακόμη ότι τα μέτρα που εξήγγειλε ήταν δικές του αποφάσεις και δεν του επιβλήθηκαν από την Αγκυρα.

Εξάλλου, ο πρωθυπουργός του ψευδοκράτους Ντερβίς Ερογλου αξίωσε να επιτρέπεται η είσοδος στις ελεύθερες περιοχές και στους εποίκους, λέγοντας ότι«οι πολίτες μιας χώρας έχουν στο σύνολό τους τα ίδια δικαιώματα, χωρίς διακρίσεις ως προς τον τόπο καταγωγής».

Στο μεταξύ, σύμφωνα με τον τουρκοκυπριακό Τύπο, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Αμπντουλάχ Γκιούλ φέρεται να δήλωσε πως το πρώτο βήμα στις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό το έκαμε ο Ραούφ Ντενκτάς και ότι θα υπάρξει συνέχεια.

Ανακοινώθηκε επίσημα ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Τάσος Παπαδόπουλος έρχεται στην Αθήνα την ερχόμενη Κυριακή για συνομιλίες με τον πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη.

Ο Πρόεδρος Τ. Παπαδόπουλος θα ενημερώσει τον κ. Σημίτη για τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η Λευκωσία για το Κυπριακό, τόσο στην Ευρωπαϊκή Ενωση όσο και στα Ηνωμένα Εθνη, μέχρι την πλήρη ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση το 2004.

Θα γίνει επίσης ανασκόπηση των εξελίξεων, μετά τη μερική άρση της απαγόρευσης στη διακίνηση από και προς τα κατεχόμενα.

Ο Πρόεδρος Τ. Παπαδόπουλος θα επιστρέψει στην Κύπρο το βράδυ της Δευτέρας.

Αφίσες μίσους τοιχοκολλήθηκαν στο κατεχόμενο χωριό Βουνό, στην επαρχία Κερύνειας, με τις οποίες καλούνται οι Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες να μην το επισκέπτονται.

Οι αφίσες, με φωτογραφίες νεκρών στις μάχες που διεξήχθησαν στο χωριό Τόχνη κατά την τουρκική εισβολή του 1974, γράφουν στην ελληνική και τουρκική: «Μην έρχεστε στα σπίτια μας, μην ξύνετε τις πληγές μας». Στις αφίσες γίνεται αναφορά στις μάχες που έγιναν στις 14 Αυγούστου 1974, στην Τόχνη και προστίθεται:

«Μην έρχεστε για επισκέψεις στα σπίτια μας. Αν θέλετε σπίτια, μπορείτε να πάτε στα σπίτια που αφήσαμε στην Τόχνη. Εδώ είναι η πατρίδα μας. Εδώ είναι το σπίτι μας. Ας γίνουμε καλοί γείτονες».

Στις μάχες της Τόχνης, που βρίσκεται στα μισά του δρόμου Λευκωσίας-Λεμεσού, σκοτώθηκαν 71 άτομα.