Ακολουθώντας πιστά τις αμερικανικές οδηγίες, η ελληνική κυβέρνηση ματαίωσε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά τις αεροναυτικές ασκήσεις «Νικηφόρος» και «Τοξότης», παγιώνοντας την αδρανοποίηση του «περίφημου» δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδας και Κύπρου.

Η ανακοίνωση της ματαίωσης έγινε χτες, κατά τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου και Α. Γκιούλ στην Αττάλεια, στο περιθώριο της Ευρωμεσογειακής Διάσκεψης. Ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, πριν αναχωρήσει από την Αθήνα, είχε συνάντηση στο αεροδρόμιο με τον Αμερικανό πρεσβευτή, ο οποίος τον ξεπροβόδισε, προφανώς με συγκεκριμένες ...οδηγίες. Τις ...οδηγίες αυτές δεν έλαβε εγκαίρως ο υπουργός Αμυνας, Γ. Παπαντωνίου, ο οποίος ακριβώς μια βδομάδα πριν δήλωνε ότι «οι ασκήσεις θα πραγματοποιηθούν».

Τη ματαίωση των ελληνικών και κυπριακών στρατιωτικών ασκήσεων «Νικηφόρος» και «Τοξότης» και των τουρκικών «Ταύρος» και «Μπαρμπαρόσα», που επρόκειτο να πραγματοποιηθούν το αμέσως προσεχές διάστημα, ανακοίνωσαν από κοινού ο Ελληνας και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Γ.Παπανδρέου και Α. Γκιούλ, μετά από συνάντησή τους. Η απόφαση, όπως δήλωσαν, ελήφθη στο πνεύμα των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας και της προσέγγισης των δύο χωρών. «Εχουμε, δήλωσε ο Γ. Παπανδρέου, μια αναπτυσσόμενη σχέση, γίνονται θετικές κινήσεις και θα εργαστούμε ακόμη σκληρότερα για να ενισχύσουμε περαιτέρω αυτή την επαναπροσέγγιση και να επιλύσουμε πολλά δύσκολα ζητήματα. Ο επόμενος χρόνος είναι ιδιαίτερος για ολόκληρη την περιοχή μας και κυρίως για την Ελλάδα. Θέλουμε η Τουρκία να συμμετάσχει σε αυτό το μεγάλο γεγονός, που είναι φυσικά οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004». Σε άλλο σημείο των δηλώσεών του ο Γ. Παπανδρέου υποστήριξε πως «καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια να συνεχίσουμε τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει για την προσέγγιση των δύο χωρών και βεβαίως η ασφάλεια, η εδαφική ακεραιότητα, ο σεβασμός των διεθνών αρχών είναι το πλαίσιο στο οποίο πάντα κινούμαστε». Βέβαια, αυτό το τμήμα των δηλώσεων του Γ. Παπανδρέου ηχεί παράταιρα, αν λάβει κανείς υπόψη του ότι από την περασμένη Τρίτη οι παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου μετριούνται σε πολλές δεκάδες.

Από την πλευρά του ο Α. Γκιούλ επανέλαβε τα σχετικά με τη ματαίωση των ασκήσεων και τόνισε ότι «έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στις σχέσεις των δύο χωρών. Και οι δύο πλευρές έχουν την πολιτική βούληση να λυθούν τα προβλήματα ειρηνικά».

Μια βδομάδα πριν ο υπουργός Αμυνας, Γ. Παπαντωνίου, δήλωνε: «Η άσκηση "Νικηφόρος - Τοξότης" θα γίνει κανονικά». Οι δηλώσεις μάλιστα έγιναν στην Κύπρο, όπου βρέθηκε κατά τη διάρκεια τριήμερης επίσημης επίσκεψής του. Την ίδια τοποθέτηση έκανε και ο Κύπριος υπουργός Εθνικής Αμυνας, Κυριάκος Μαυρονικόλας. Η επιχειρηματολογία που ανέπτυξαν μια βδομάδα πριν οι υπουργοί Αμυνας Ελλάδας και Κύπρου ήταν ότι οι συγκεκριμένες ασκήσεις γίνονται στα πλαίσια του δόγματος του «ενιαίου αμυντικού χώρου» και ότι φέτος θα διεξαχθούν κανονικά, σε αντίθεση με τα τελευταία δύο χρόνια, που δεν είχαν πραγματοποιηθεί σε «ένδειξη καλής θέλησης και προς ενίσχυση των πρωτοβουλιών του ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, για την επίλυση του Κυπριακού». Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι ο Γ. Παπαντωνίου, απαντώντας σε σχετική ερώτηση που του έγινε «για το αν οι Αμερικανοί πιέζουν για να μη διεξαχθεί η άσκηση», υποστήριξε: «Δε δεχόμαστε πιέσεις».