Η ελληνική διπλωματία προετοιμάζεται για την έναρξη ενός νέου κεφαλαίου διαπραγματεύσεων για τη διευθέτηση του προβλήματος της ονομασίας της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας.

Το διαπραγματευτικό περιβάλλον, όπως σημειώνουν πηγές του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, διαμορφώνεται από την τελευταία πρόταση του Αμερικανού διαμεσολαβητή Μάθιου Νίμιτς που απέρριψε η Αθήνα, από την προηγούμενη πρόταση του διαμεσολαβητή που υιοθέτησε η ελληνική κυβέρνηση, αλλά απέρριψε η κυβέρνηση των Σκοπίων και από την αναμενόμενη θετική έκθεση της Κομισιόν, η οποία θα δημοσιοποιηθεί στις 8 Νοέμβρη και θα δίνει το «πράσινο φως» για την εκκίνηση της διαδικασίας για τον καθορισμό ημερομηνίας διαπραγματεύσεων ένταξης της ΠΓΔΜ στην ΕΕ.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις Ελλήνων διπλωματών, η εκδήλωση του ενδιαφέροντος του Μάθιου Νίμιτς τη δεδομένη χρονική στιγμή συμπίπτει με την έναρξη μιας συνολικότερης προσπάθειας που μεθοδεύεται από την αμερικανική διπλωματία για γενικότερες διευθετήσεις στην περιοχή των Βαλκανίων. Μέσα στο πλαίσιο αυτό, δε θα πρέπει να διαφεύγει της προσοχής η υποβολή στον ΟΗΕ της έκθεσης για το Κόσσοβο στη βάση της οποίας θα εξελιχθούν οι συζητήσεις για το καθεστώς της - τυπικά - σερβικής επαρχίας. Επίσης, δε θα πρέπει να διαφεύγει της προσοχής ότι στο πλαίσιο της ΕΕ η Κομισιόν, σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπάρχουν, στην έκθεση που θα υποβάλει στις 8 Νοέμβρη δε θα θεωρεί το πρόβλημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ ισχυρό λόγο για να μην ξεκινήσει η πορεία αυτής της χώρας προς την ΕΕ.

Οπως επισημαίνουν διπλωματικοί κύκλοι στην Αθήνα, οι δύο προτάσεις Νίμιτς - η πρώτη που αποδέχτηκε η Αθήνα ως βάση διαπραγμάτευσης και η δεύτερη που ικανοποιεί την ΠΓΔΜ, αλλά επεστράφη ως απαράδεκτη από την ελληνική κυβέρνηση - ουσιαστικά περιγράφουν το διαπραγματευτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εκτιμάται ότι θα κατατεθεί μια τρίτη πρόταση του Αμερικανού διαμεσολαβητή. Επάνω σε αυτή την τρίτη πρόταση, εκτιμούν Ελληνες διπλωμάτες, θα εξελιχθεί η διαπραγμάτευση Αθηνών - Σκοπίων, έτσι ώστε να δικαιολογείται η εξέλιξη της παράλληλης διπλωματικής διαδικασίας της πορείας της ΠΓΔΜ προς την Ευρώπη. Με άλλα λόγια, όπως σημειώνουν οι ίδιοι κύκλοι, η Αθήνα θα συναινέσει στην έναρξη των διαδικασιών για την έναρξη των συνομιλιών των Σκοπίων με την ΕΕ, με τη δικαιολογία ότι το διμερές πρόβλημα της ονομασίας θα συζητείται στο πλαίσιο του ΟΗΕ.

Οι πληροφορίες, που προς το παρόν υπάρχουν σχετικά με τη νέα πρόταση Νίμιτς, προέρχονται από τα Σκόπια. Με βάση αυτές τις πληροφορίες, η ουσιαστική διαφορά της πρώτης και της δεύτερης πρότασης είναι ότι στην απαράδεκτη για την Αθήνα παρούσα πρόταση, ο Αμερικανός διαμεσολαβητής υιοθετεί τη λογική της Fyrom περί διπλής ονομασίας.

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες η πρόταση προβλέπει:

1. Η Ελλάδα να χρησιμοποιεί την ονομασία «Republika Makedonija-Skopje» στη διμερή επικοινωνία με την ΠΓΔΜ.

2. Η ΠΓΔΜ στους διεθνείς οργανισμούς να αναφέρεται ως «Republika Makedonija» (στη λατινική γραφή) μέχρι το 2008 και αμέσως μετά να αναφέρεται με το συνταγματικό της όνομα: «Republic of Macedonia» (στην αγγλική και μεταφρασμένο).

3. Σύμφωνα πάντα με τις αναφορές των μέσων μαζικής ενημέρωσης της γειτονικής χώρας, καμία από τις δύο πλευρές (Ελλάδα και ΠΓΔΜ) δε θα έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί αποκλειστικά τον όρο «Μακεδονία», ενώ απομένει στην Ελλάδα να αποφασίσει πώς θα ονομάζει το τμήμα της ελληνικής Μακεδονίας. Στην περίπτωση αυτή, προτείνονται διάφορες λύσεις, όπως «Βόρειο ελληνικό τμήμα της Μακεδονίας», «Ελληνική επαρχία της Μακεδονίας» «Βόρεια ελληνική επαρχία της Μακεδονίας» ή διάφορες άλλες παραλλαγές.

Εάν ισχύουν οι πληροφορίες αυτές και εφόσον εφαρμοστεί η πρόταση, θεωρείται αμφίβολο εάν η Ελλάδα θα μπορεί να επιτρέπει την κυκλοφορία προϊόντων της που περιέχουν αυτό το όνομα ή τον επιθετικό προσδιορισμό, αλλά και εάν μπορεί να διατηρηθεί το όνομα «Μακεδονία» στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης, ή εάν η ονομασία αυτή θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε άλλες ελληνικές εγκαταστάσεις.

4. Οι χώρες που έχουν αναγνωρίσει τη συνταγματική ονομασία της ΠΓΔΜ (περίπου εκατό στον αριθμό) να χρησιμοποιούν την ονομασία αυτή (Δημοκρατία της Μακεδονίας), στις διμερείς τους σχέσεις με τα Σκόπια.

Ακόμη, στις αναφορές των τοπικών μέσων μαζικής ενημέρωσης, σημειώνεται ότι η νέα αυτή πρόταση του κ. Νίμιτς είναι πολύ διαφορετική από αυτήν που είχε καταθέσει ο ίδιος τον Απρίλη και την οποία η ελληνική κυβέρνηση αποδέχτηκε ως βάση διαπραγματεύσεων, ενώ απορρίφθηκε από την ηγεσία της ΠΓΔΜ.

Η πρόταση που κατέθεσε τον Απρίλη ο Μ. Νίμιτς, έκανε λόγο για ονομασία «Republika Makedonija-Skopje».

Σε χτεσινή ανακοίνωσή του το ελληνικό ΥΠΕΞ υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, πως «έξι μήνες μετά, η νέα απόπειρα του κ. Νίμιτς ισοδυναμεί ουσιαστικά με αποδοχή των θέσεων της μιας πλευράς, πράγμα που δε συνάδει με την έννοια της μεσολάβησης, αποστολή της οποίας είναι η αναζήτηση συμβιβασμού στη βάση αμοιβαίως αποδεκτών προτάσεων.

Η Ελλάδα, έχοντας ήδη αποδείξει την εποικοδομητική της στάση, θεώρησε, και επέστρεψε αμέσως, ως απαράδεκτες τις νέες αυτές προτάσεις Νίμιτς. Η Ελλάδα θα συνεχίσει να εργάζεται, στο πλαίσιο της διαδικασίας του ΟΗΕ, για την επίτευξη αμοιβαίως αποδεκτής λύσης, γιατί πιστεύει ότι μόνον με μια τέτοια λύση θα ενισχυθούν οι διμερείς σχέσεις και η συνεργασία των δύο χωρών και λαών. Μόνον έτσι θα υποστηριχτεί η σταθερότητα της περιοχής. Μόνον έτσι θα διευκολυνθεί η πρόοδος των ευρω-ατλαντικών επιδιώξεων της γειτονικής χώρας. Εως τότε, η ελληνική κυβέρνηση και ο ελληνικός λαός διατηρούν στο ακέραιο το δικαίωμα και τη δυνατότητα, που παρέχει η διμερής συμφωνία του 1995. Δηλαδή να μη συμφωνήσει η Ελλάδα στη συμμετοχή της χώρας αυτής σε οιονδήποτε διεθνή οργανισμό, εάν αυτό επιχειρηθεί να γίνει με άλλο όνομα πέραν του "Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας"».

Το ΠΑΣΟΚ και ο Συνασπισμός ζήτησαν από την κυβέρνηση ενημέρωση για το περιεχόμενο της νέας πρότασης Νίμιτς και αποδίδει στην κυβέρνηση έλλειψη στρατηγικής.

«Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας με τους χειρισμούς της, με την έλλειψη στρατηγικής, φέρνει την Ελλάδα σε ολοένα και περισσότερο δυσμενή θέση» σχολίασε ο υπεύθυνος του τομέα Εξωτερικής Πολιτικής και Αμυνας του ΠΑΣΟΚ, Χρήστος Παπουτσής. Και ο Συνασπισμός ζήτησε από τον υπουργό Εξωτερικών Πέτρο Μολυβιάτη την έκτακτη σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής με αφορμή τις νέες εξελίξεις στο θέμα της ονομασίας της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας.