Τρεις γυναίκες απ' τη Σμύρνη, τρεις γυναίκες της Τουρκίας που πραγματικά έχουν ξεπεράσει φραγμούς και δυσκολίες, έχουν ξεπεράσει πολλές φορές τον ίδιο τον εαυτό τους. Συμμετείχαν με πολλή ζωντάνια, με ουσιαστικές παρεμβάσεις στη συνάντηση της Σάμου, την οποία χαρακτήρισαν "πολύ σημαντική, πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία". Οι δύο λαοί, επισημαίνουν, δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν. Μόνο συναισθήματα να μοιραστούν έχουν. Και οι τρεις, όμως, τονίζουν πως τα προβλήματα στη χώρα τους είναι και περισσότερα και εντονότερα απ' ό,τι στην Ελλάδα. Και οι τρεις πιστεύουν πως μόνος δρόμος διεκδίκησης είναι η γνώση και η πάλη. "Θα σας δούμε σύντομα στη Σμύρνη", ήταν η υπόσχεσή τους.

Είναι μόλις 32 χρόνων, αλλά ήδη κατέχει τον τίτλο της ιδρύτριας του κόμματος της "Ελευθερίας και Αλληλεγγύης". Πρωτοξεκίνησε, σε ηλικία 14 ετών, να ασχολείται με τα κοινά, γιατί, όπως η ίδια ομολογεί, "δεν μπορούσα να δεχτώ πως θα 'χω την ίδια μοίρα με τη μητέρα μου, που καθημερινά ξυλοφορτωνόταν απ' τον πατέρα μου". Η απόφασή της αυτή μπορεί αρχικά να της δημιούργησε πολλά προβλήματα, περισσότερο προβλήματα επιβίωσης, ωστόσο η δικηγόρος Σιενούρ Ακάγια και την ανεξαρτησία της μπόρεσε να κερδίσει και τ' όνειρά της να πραγματοποιήσει. "Στο μέτρο του δυνατού, βέβαια... ", όπως χαρακτηριστικά λέει.

"Από μικρή θυμάμαι τον εαυτό μου να εξοργίζεται με την ανισότητα. Με κάθε είδους ανισότητα. Εβλεπα γυναίκες καταπιεσμένες απ' τους άντρες τους, έβλεπα τη μητέρα μου να ζει μια τραγωδία χωρίς να αντιδρά. Με ενοχλούσε η φτώχεια, πληγωνόμουν με τους ανθρώπους που ζούσαν σε παράγκες, που ζητιάνευαν, που πεινούσαν", λέει η Σ. Ακάγια. Η πολιτικοποίησή της ξεκίνησε μέσα απ' το χώρο του σχολείου, στη συνέχεια ως φοιτήτρια και αργότερα, το 1987, δημιούργησε το κόμμα της "Ελευθερίας και Αλληλεγγύης", "ένα πολιτικό λαϊκό κίνημα", όπως η ίδια το χαρακτηρίζει. Είναι επίσης μέλος της Κίνησης Γυναικών Σμύρνης.

"Η Σμύρνη είναι μια μεγάλη πόλη, που δεν μπορεί όμως να κρύψει τα προβλήματα της χώρας. Στην Τουρκία οι γυναίκες ακόμα καταπιέζονται, οι περισσότερες δεν μπορούν καν να σκεφτούν πως υπάρχει ρόλος γι' αυτές και έξω απ' το σπίτι... ", υπογραμμίζει η δικηγόρος. Αναφέρεται και στην κατάσταση των Κούρδων, οι οποίοι "εξακολουθούν να ζουν ένα δράμα". Οι περισσότεροι, λέει η Σιενούρ, είναι χωρίς δουλιά, ζουν στους δρόμους ή σε παράγκες, ενώ οι φυλακές της Τουρκίας εξακολουθούν να είναι γεμάτες "αντιδραστικούς". "Σ' όλα αυτά αν προσθέσει κανείς και την άσχημη οικονομική κατάσταση της χώρας, καταλαβαίνει πως η κατάσταση στη χώρα μου είναι ακόμα πολύ άσχημη", επισημαίνει. "Χρειάζεται δράση, αγώνες, ενημέρωση. Δεν είναι δυνατόν να ακούγονται πράγματα - όπως ότι θα επιστρέψει ο φερετζές - που μας φέρνουν 100 χρόνια πίσω. Η ζωή προχωρά, θέλει όμως αγώνες", καταλήγει η Σ. Ακάγια.

Η Σαχά Ιλμάν,είναι επίσης δικηγόρος και μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Σμύρνης. Μιλά σχεδόν άπταιστα ελληνικά, αφού προέρχεται από οικογένεια Τουρκοκρητών. "Αγαπώ πολύ τους Ελληνες. Κάθε χρόνο προσπαθώ να επισκέπτομαι τη χώρα σας, αφού ομολογώ πως κατά κάποιο τρόπο τη νιώθω και δική μου πατρίδα. Ισως γιατί ακόμα στο σπίτι μου μιλάμε περισσότερο ελληνικά απ' ό,τι τούρκικα", λέει η Σαχά.

Η Σαχά θεωρεί πως οι δύο λαοί μοιάζουν σε πολλά πράγματα μεταξύ τους. "Κυρίως μοιάζει ο τρόπος που σκεφτόμαστε", υπογραμμίζει. Πιστεύει, όμως, πως οι δυο χώρες διαφέρουν ουσιαστικά. "Η Τουρκία έχει τρομακτικά προβλήματα σε σχέση με την Ελλάδα. Κυρίως, προβλήματα οικονομικά και δημοκρατίας. Οι Ελληνες έχουν κατακτήσει πολλά τα τελευταία 30 χρόνια. Εμείς πρέπει να παλέψουμε, κυρίως όμως να μορφωθούμε. Χωρίς γνώση, δε διεκδικείς", επισημαίνει.

Σ' αυτό το σημείο παρεμβαίνει η Αϊτέν Χουτλού,δασκάλα και μέλος του γυναικείου Συμβουλίου της Διδασκαλικής Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας της Τουρκίας. "Χρειάζονται ουσιαστικοί αγώνες, ώστε πρώτα να κατακτήσουμε το δικαίωμα στη μόρφωση και έπειτα όλα τ' άλλα. Πώς ν' αλλάξει η κατάσταση σε μια χώρα που ο μέσος όρος σχολικής παιδείας είναι μόλις 3,5 χρόνια;", αναρωτιέται.

Η Αϊτέν θεωρεί πως οι εκάστοτε κυβερνήσεις της Τουρκίας θέλουν το λαό αμόρφωτο, θέλουν τις γυναίκες μέσα στο σπίτι, θέλουν τα παιδιά να "αλητεύουν" στους δρόμους. "Δεν έχουμε τα ίδια προβλήματα. Σε μας κάποια πράγματα είναι ακόμα πολύ πίσω", επισημαίνει. Υπογραμμίζει πως η παιδεία είναι κι αυτή κατευθυνόμενη και μη δημοκρατική. "Τα σχολικά βιβλία δε συμβάλλουν στο να δημιουργηθούν ολοκληρωμένοι πολίτες, αλλά πολίτες με "παρωπίδες". Τα βιβλία είναι αυτά που καλλιεργούν τον εθνικισμό, το σοβινισμό και το μίσος ανάμεσα στους δύο λαούς. Οι Ελληνες και οι Τούρκοι δεν έχουμε να χωρίσουμε τίποτα. Μόνο να μοιραστούμε έχουμε... ", καταλήγει η Αϊτέν Χουτλού.