Εχει γίνει, όπως φαίνεται, συνήθεια στη ΔΕΗ να παρουσιάζει Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, αφού ξεκινά τα διάφορα έργα που εκτελεί, και να γράφει στα παλαιά της υποδήματα νόμους και πολίτες. Πριν μερικούς μήνες, είχαμε αναφερθεί με λεπτομέρειες για τα καμώματά της στο Νέστο και το προηγούμενο Σάββατο το γενικότερο αλαλούμ με τις ΜΠΕ. Σήμερα, θα αναφερθούμε για το φράγμα στον Αλιάκμονα,όπου η τροποποιημένη ΜΠΕ παρουσιάστηκε μερικά χρόνια μετά την έναρξη των έργων και ζητήθηκε από φορείς της περιοχής να κάνουν τις παρατηρήσεις τους! Αλλη μια εκδοχή της έννοιας του "εκσυγχρονισμού" από το ΠΑΣΟΚ. Οι επισημάνσεις προέρχονται από την Οικολογική Κίνηση Κοζάνης, που εδώ και χρόνια διαμαρτύρεται για την προκλητική στάση της ΔΕΗ απέναντι στους κατοίκους της περιοχής.

Ετσι χαρακτηρίζει κατ' αρχήν τη μελέτη που παρουσιάστηκε, αφού, εκτός της περιγραφής της κατάστασης και της απλής απαρίθμησης προτάσεων και ευχών (σ.σ. δε γνωρίζουμε αν ζητήθηκε η συνδρομή του Αγίου Φλωρίνης), δε χρησιμοποιεί το παραμικρό νέο στοιχείο, ούτε περιγράφει με σαφήνεια τα μέτρα αποκατάστασης. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ίδιοι οι μελετητές αναφέρουν την αναγκαιότητα εκπόνησης έντεκα ειδικών μελετών και μιας για την αποκατάσταση των χώρων εναπόθεσης και δανειοθαλάμων. Ετσι βρισκόμαστε μπροστά στο ενδεχόμενο, τη στιγμή της ανακοίνωσης των περιβαλλοντικών όρων, να ζητούνται νέες μελέτες (σ.σ. μήπως η τραγελαφική αυτή κατάσταση θα έπρεπε να διδάσκεται σαν ειδικό μάθημα στο Τμήμα Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου;).

• Η ρύπανση από τα αγροχημικά υπολογίζεται, όχι με πραγματικά δεδομένα, αλλά με θεωρητικούς υπολογισμούς.
• Η ποιότητα των νερών εξετάζεται με στοιχεία του 1981 (σ.σ. ίσως για συμβολικούς λόγους που έχουν να κάνουν με την αφετηρία του "σοσιαλισμού" στην Ελλάδα).
• Η τοπιολογική μελέτη εξαντλείται σε αναφορές "περί ευαισθησίας του τοπίου" και οι μελετητές ξεχωρίζουν μόνο το 5% των εκτάσεων ως άξιο προστασίας.
• Τα προβλήματα των φερτών υλών στον ταμιευτήρα αγνοούνται παντελώς!
• Το ίδιο και η επικοινωνία των φερτών υλών με τους ιχθυοπληθυσμούς με τα κατάντη.
• Στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μνημεία που κατακλύζονται ή απειλούνται με καταστροφές, δεν επισυνάπτεται μελέτη για τη διάσωσή τους, παρά την αναγνώριση της αξίας τους.
• Υπάρχουν μόνο γενικές οδηγίες και απουσιάζουν μελέτες στα θέματα αποκατάστασης των δανειοθαλάμων.
• Δεν εξετάζονται οι εναλλακτικές θέσεις χωροθέτησης του φράγματος (σ.σ. όπως ρητά ορίζει η νομοθεσία).
• Συνολικό διαχειριστικό σχέδιο του Αλιάκμονα δεν υπάρχει. Αποτέλεσμα, κάθε περιοχή που τη διαπερνά να προγραμματίζει τα δικά της αρδευτικά έργα, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό.

Αν και υπάρχει σχετική μελέτη για τη σεισμικότητα των εδαφών (σ.σ. έχει συνταχθεί από τους Παπαζάχο - Μουντράκη), εξετάζει όλες τις παραμέτρους, εκτός από μια. Το ρόλο που θα παίξει η δημιουργία της καινούριας λίμνης στη σεισμικότητα. Ο κ. Παπαζάχος για τη λίμνη του Πολύφυτου είχε διατυπώσει την άποψη "...είναι χαρακτηριστικό ότι η σεισμική δράση άρχισε μετά την πλήρωση της λίμνης με νερό, το 1974. Αυτό προκάλεσε σεισμική κίνηση, η οποία προοδευτικά διέγειρε την τωρινή δράση, σε μια περιοχή που ήταν ασεισμική για ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα".Να σημειώσουμε ότι πέντε χρόνια μετά την κατασκευή του φράγματος Πολυφύτου, είχαν γίνει δεκατρείς σεισμοί μεγέθους 3,8 - 5,2 Ρίχτερ. Επίσης η πιθανότητα ενός νέου σεισμού τα επόμενα εκατό χρόνια εντάσεως πάνω των έξι Ρίχτερ (μελέτη Παπαζάχου) είναι 30%. Το σοβαρότατο αυτό θέμα δε θίγεται καθόλου από τη μελέτη για τον Ιλαρίωνα. Κι όμως, η αρμόδια νομαρχιακή επιτροπή για ένα τέτοιο θέμα αρκείται στις διαβεβαιώσεις των μελετητών...

Αν εξετάσει κάποιος τι έγινε στο Νέστο, θα αντιληφθεί τη μεθοδολογία που ακολουθεί η ΔΕΗ (και) στην περίπτωση του Ιλαρίωνα.

• Δεν υπάρχει μέχρι σήμερα ολοκληρωμένη ΜΠΕ.
• Απουσιάζουν μελέτες για τους βιότοπους κατάντη του φράγματος και τα προβλήματα που δημιουργούνται κατά την πλήρωση του ταμιευτήρα.
• Λείπουν εννέα ειδικές μελέτες και ζητείται η εκπόνησή τους, αφού εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι.
• Τους περιβαλλοντικούς όρους εποπτεύουν όχι κρατικές υπηρεσίες, αλλά η ίδια η ΔΕΗ.
• Δεν υπάρχει άδεια της ΔΕΗ για τη χρήση των νερών του Νέστου.

Ηδη, έχει υπάρξει προσφυγή στο ΣτΕ από μια σειρά οργανώσεις και το ίδιο θα γίνει και για τον Ιλαρίωνα. Δυστυχώς, εξακολουθεί η ΔΕΗ να αποτελεί την υπ' αριθμό μία οικοκτόνο επιχείρηση της χώρας, παρά το δημόσιο χαρακτήρα της. Παράλληλα, βρίσκει συνδρομή από ελεγχόμενες από το ΠΑΣΟΚ νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, που, αντί να προστατεύουν τα συμφέροντα των πολιτών και της περιοχής τους, γίνονται βασιλικότερες του βασιλέως. Ετσι, παραμένει ως μόνη λύση ο αγώνας των πολιτών ενάντια στη βαρβαρότητα που εμφανίζεται σε χαρτί περιτυλίγματος ως η μόνη διέξοδος.