Οι πληγές του Περάματος είναι περισσότερες και από τις πληγές του Φαραώ. Ανεργία, οικονομικός μαρασμός, το οικιστικό, ο γεωγραφικός αποκλεισμός, η δυσοσμία από το βιολογικό καθαρισμό στην Ψυττάλεια, η ρύπανση της θάλασσας από τη λειτουργία του εμπορικού λιμανιού, καθώς και η αποθήκευση τοξικών και καρκινογόνων υλικών από τον ΟΛΠ είναι μερικά μόνο από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι της περιοχής.

Σίγουρα όμως το σοβαρότερο είναι η λειτουργία των εταιριών πετρελαίου. Πρόκειται κυριολεκτικά για ζήτημα ζωής και θανάτου. Η μόνη λύση είναι η μετεγκατάσταση των εταιριών, που έχει μεν κατ' αρχήν αποφασιστεί, αλλά στην πράξη έχει μετατεθεί στις ελληνικές καλένδες. Εχουν γίνει αλλεπάλληλες μελέτες για τον τόπο της μετεγκατάστασης, αλλά οριστική απόφαση δεν έχει ληφθεί.

Υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι αν δεν υπήρχε η σημερινή Δημοτική Αρχή του Γιάννη Πατσιλινάκου,που πιέζει προς αυτή την κατεύθυνση, η μετεγκατάσταση θα είχε οριστικά απορριφθεί. Εξάλλου δεν είναι τυχαίο ότι η όλη υπόθεση είχε ατονήσει την τετραετία που στο τιμόνι του δήμου ήταν ο προηγούμενος δήμαρχος Ν. Νικολαϊδης.Αλλωστε ακούγονται πολλά - μάλιστα ορισμένα έχουν δει και το φως της δημοσιότητας - για "υπόγειες συμφωνίες" οικονομικής στήριξης αντιπάλων της σημερινής Δημοτικής Αρχής ενόψει των επικείμενων δημοτικών εκλογών, με την προϋπόθεση ότι αν εκλεγούν, δε θα θέσουν θέμα μετεγκατάστασης των εταιριών.

Το πόσο επικίνδυνη είναι για το Πέραμα η λειτουργία των εταιριών πετρελαίου ομολογείται στην προγραμματική σύμβαση για το σχεδιασμό αντιμετώπισης ατυχημάτων μεγάλης έκτασης, που πρόσφατα ενέκρινε το Νομαρχιακό Συμβούλιο Πειραιά. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ θεωρητικά ο σχεδιασμός αφορά όλη την περιοχή, που διοικητικά καλύπτει η Νομαρχία, στις προδιαγραφές του έργου αναφέρεται μόνο η περιοχή του Περάματος.

"Στην περιοχή Περάματος υπάρχουν επικίνδυνες εγκαταστάσεις, οι οποίες ενέχουν κινδύνους για βιομηχανικά ατυχήματα με σημαντικές επιπτώσεις στον άνθρωπο και στο περιβάλλον",σημειώνεται στην προγραμματική σύμβαση και προστίθεται: "Στην περιοχή του Περάματος υπάρχουν οι εξής εγκαταστάσεις αποθήκευσης πετρελαιοειδών που εγκλείουν κινδύνους μεγάλου ατυχήματος: SHELL, BP, TOTAL και ΕΛ ΠΕΤΡΟΛ".

Επιπλέον υπάρχει η προβλήτα του ΟΛΠ, που συνδέεται με τις εγκαταστάσεις των εταιριών για την τροφοδοσία των πλοίων με τα προϊόντα τους.

Τι σημαίνει για το Πέραμα η ύπαρξη και λειτουργία των εταιριών πετρελαίου φαίνεται ανάγλυφα στη μελέτη που έκανε η εταιρία ΑΣΠΡΟΦΟΣ ΑΕ, για λογαριασμό του υπουργείου Βιομηχανίας, στην οποία εξετάζεται η εφικτότητα της μετεγκατάστασης.

Κατ' αρχήν πρέπει να σημειωθεί ότι στην Αττική αποθηκεύονται σε πέντε περιοχές το 43% της συνολικής ποσότητας προϊόντων πετρελαιοειδών που αποθηκεύονται σε όλη την Ελλάδα. Η κατανομή μεταφράζεται για τον Ασπρόπυργο το 34,8%, στο Πέραμα το 33,5% (ή το 14,5% του συνόλου των αποθηκευτικών χώρων της χώρας) με συνολικό αποθηκευτικό όγκο 175.000 κυβικών,στη Δραπετσώνα το 14,8%, στην Ελευσίνα το 11,9% και στο Σκαραμαγκά το 5%. Ειδικότερα στο Πέραμα αποθηκεύεται το 84,4% (ή 16.000 κυβικά) του συνόλου της Αττικής σε χημικά προϊόντα, το 52,4% σε μαζούτ, το 31,4% σε βενζίνες, το 30,2% σε καύσιμα αεροπλάνων και το 26,6% σε ντίζελ.

Σχετικά με τη διακίνηση των πετρελαιοειδών το Πέραμα συμμετέχει στη συνολική διακίνηση στην Ελλάδα σε ποσοστό 18-19% στις βενζίνες, καύσιμα αεριοθουμένων και ντίζελ και σε ποσοστό 9-10% στο μαζούτ. Στη μελέτη της ΑΣΠΡΟΦΟΣ εκτιμάται ότι προβλέπεται αύξηση της διακίνησης από το Πέραμα για μεν τη βενζίνη 2,4%-2,8% το χρόνο, για δε το ντίζελ 2,5%. "Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, συμπεραίνουμε ότι το Πέραμα βαθμιαία θα μετεξελιχθεί σε κέντρο διακίνησης βενζινών και ντίζελ, πράγμα που σημαίνει τη βαθμιαία μετατροπή των δεξαμενών που υπάρχουν σε αποθήκες βενζινών και ντίζελ", αναφέρεται στη μελέτη και προστίθεται: "Το έτος 2000 το Πέραμα θα έχει ανάγκη αποθηκευτικών χώρων 60.000-70.000 κυβικών για βενζίνες και ντίζελ. Ετσι μπορούμε να συμπεράνουμε ότι οι σημερινοί αποθηκευτικοί χώροι στο Πέραμα μπορούν να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες του 2000 με κατάλληλη αλλαγή στη χρήση ορισμένων υπαρχουσών δεξαμενών. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι από το Πέραμα οι διακινούμενες ποσότητες βενζινών διοχετεύονται κατά 60-75% προς την Αττική και μάλιστα διαχρονικά,ενώ οι διακινούμενες ποσότητες ντίζελ διοχετεύονται κατά 40-50% προς την Αττική, του ποσοστού αυτού δε να έχει σαφή πτωτική τάση".

Είναι χαρακτηριστικό ότι στη μελέτη δεν αναφέρεται τίποτα για μετεγκατάσταση των εταιριών, τα δε μέτρα ασφαλείας χαρακτηρίζονται γενικά θετικά. "Προσοχή ίσως ιδιαίτερη πρέπει να δοθεί στις αποστάσεις ασφαλείας τόσο μεταξύ των δεξαμενών, όσο και από τα όρια των εγκαταστάσεων, πράγμα που θεωρούμε ότι μπορεί να επιτευχθεί με κάποιες αλλαγές χρήσης σε ορισμένες δεξαμενές", επισημαίνεται στη μελέτη. Αντί όμως να γίνει αυτό, με νόμο που ψηφίστηκε μετά την κατάρτιση της μελέτης απαλλάσσονται οι εταιρίες από το να τηρούν τις αποστάσεις ασφαλείας.

Στην εισαγωγή της μελέτης της ΑΣΠΡΟΦΟΣ σημειώνεται ότι η εφικτότητα της μετεγκατάστασης πρέπει να επιβεβαιωθεί, ώστε η Δημόσια Διοίκηση να πάρει τις αποφάσεις της με γνώμονα το κόστος της επένδυσης που σημαίνει μια τέτοια ενέργεια. Ετσι στο συμπέρασμα που καταλήγει ότι "δεν υπάρχει καμία περιοχή με υψηλό βαθμό καταλληλότητας ώστε άνετα να μπορούσε να θεωρηθεί πολύ καλή για τη μετεγκατάσταση των αποθηκευτικών χώρων του Περάματος", προφανώς επικρατεί το οικονομικό κόστος και όχι το κόστος της ανθρώπινης ζωής ή της προστασίας του περιβάλλοντος. Φυσικά, αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο να ομολογηθεί ανοιχτά από τους πολιτικούς προϊστάμενους των αρμοδίων υπουργείων. Για αυτό και η διαδικασία μετεγκατάστασης, που στα λόγια έχει εκφραστεί σαν πολιτική βούληση, καρκινοβατεί. "Η διαδικασία προχωρά με αργό ρυθμό. Ενέργειες που έπρεπε να γίνουν σε τρεις μήνες, γίνονται σε τρία χρόνια", δηλώνει ο υπεύθυνος για το θέμα στο Δήμο Περάματος Σ. Αράπκουλες.

Στο μεταξύ στο Πέραμα οι κάτοικοι παρακαλούν να συνεχιστεί η μέχρι τώρα καλή τους τύχη. Μπορεί όμως τέτοια θέματα να αφήνονται στην τύχη, προκειμένου να μην ληφθούν μέτρα που να θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα των εταιριών πετρελαίου;

Γιάννης ΚΩΣΤΑΚΗΣ