Η διακήρυξη από τον Πρόεδρο Κλίντον της γνωστής αμερικανικής θέσης για την τοποθέτηση σε ένα διαπραγματευτικό πακέτο των προβλημάτων της Κύπρου, των ελληνοτουρκικών και των ευρωτουρκικών σχέσεων, προκάλεσε αμηχανία στην Αθήνα, καθώς ολοένα και δυσκολότερα μπορεί να δικαιολογήσει τις προσδοκίες που εναπέθεσε στην αμερικανική διαμεσολάβηση.

Χτες ο υπουργός Εξωτερικών, Θ. Πάγκαλος, σε μια μακράς διάρκειας συνέντευξη που παραχώρησε (κράτησε μιάμιση ώρα), αναζήτησε δικαιολογίες, κατ' αρχήν για τον ίδιο τον πλανητάρχη, λέγοντας πως δεν μπορεί να γνωρίζει τι ακριβώς εννοεί ο Κλίντον, αφού οι δηλώσεις του είναι "γενικές" και "αντιφατικές". Παρ' όλα αυτά, ο Θ. Πάγκαλος, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, χαρακτήρισε"πάντα ευπρόσδεκτη την αμερικανική διαμεσολάβηση", αρκεί να είναι σαφείς οι αμερικανικές θέσεις.

Ισως, ο υπουργός Εξωτερικών και η ελληνική κυβέρνηση αναμένουν μια από τις συνηθισμένες "διευκρινιστικές" δηλώσεις από την Ουάσιγκτον, όπως γίνεται κάθε φοράν όταν η αμερικανική διπλωματία "ξεπερνά" τα όρια της πίεσης που ασκεί στην Αθήνα. Ομως και πέρα από τις όποιες "διευκρινίσεις" δοθούν, οι αμερικανικές θέσεις είναι σαφέστατες, προωθούνται και αρχίζουν να δημιουργούν εντονότατο πρόβλημα στην ελληνική κυβέρνηση, η οποία διαπιστώνει πως πρέπει να πληρώσει το αντίτιμο για την πρόσδεσή της στο άρμα της Ουάσιγκτον.

Η άμεση απαίτηση της Ουάσιγκτον, τόσο προς την Ελλάδα, όσο και προς την ΕΕ είναι η άνευ όρων και προϋποθέσεων προώθηση των ευρωτουρκικών σχέσεων.Από εκεί και έπειτα, όπως φάνηκε από τις δηλώσεις Κλίντον, η αμερικανική διπλωματία τοποθετεί το θέμα των Ευρωτουρκικών, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό στο ίδιο "διπλωματικό πακέτο", γεγονός που δεν επιτρέπει στην ελληνική κυβέρνηση κανένα περιθώριο ελιγμών.Ο Θ. Πάγκαλος στη χτεσινή του συνέντευξη, προφανώς για να υπογραμμίσει σε εταίρους και φίλους τη δύσκολη θέση που έχει βρεθεί η ελληνική κυβέρνηση, αναζητώντας ταυτόχρονα και πίστωση χρόνου, προέβη σε σαφείς και "ανελαστικές" τοποθετήσεις: Κατ' αρχήν, όπως είπε ο υπουργός, η Ελλάδα χαρακτηρίζει απαράδεκτη και απορρίπτει την πρόταση της βρετανικής προεδρίας για διαχωρισμό του πολιτικού και του οικονομικού σκέλους των ευρωτουρκικών σχέσεων, που μεθοδεύεται να συζητηθούν την προσεχή Δευτέρα στο Συμβούλιο Σύνδεσης. Επίσης ο υπουργός υπογράμμισε πως για την Ελλάδα ισχύουν απολύτως τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Κορυφής του Λουξεμβούργου για τις ευρωτουρκικές σχέσεις, πως η Αθήνα δε θα επιτρέψει την αλλοίωσή τους και πως δεν πρόκειται να αρθεί το βέτο για τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις.

Ολα αυτά, ο Θ. Πάγκαλος τα διάνθισε με το γνωστό γλαφυρό του ύφος, οικοδομώντας την επιχειρηματολογία του με θέσεις "αρχών". Η ΕΕ, είπε, δεν είναι συντεχνία μπακάλικων και η Ελλάδα δε θέλει να συμμετέχει σε μια κοινοπραξία εμπορικών και βιομηχανικών συμφερόντων. Με άλλα λόγια, ο υπουργός επιχείρησε να οχυρωθεί πίσω από τις γενικές αρχές περί δημοκρατίας, Διεθνούς Δικαίου και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίες υποτίθεται πως αποτελούν το γνώμονα πλεύσης της ΕΕ. Αυτές είναι θέσεις αρχών, κραύγασε ο υπουργός, που θα τις υποστηρίξουμε ακόμη και μόνοι μας.

Η "μοναξιά" της Αθήνας, πρέπει να σημειωθεί, αποτυπώθηκε και στους υπαινιγμούς που άφησε ο Θ. Πάγκαλος για τις αμερικανικές παρεμβάσεις στο πλαίσιο της ΕΕ για τα Ευρωτουρκικά. Αλλο πράγμα, είπε ο υπουργός, είναι να διατυπώνουν οι ΗΠΑ μια άποψη και άλλο να υποδεικνύουν στην Ελλάδα και την ΕΕ τι να πράξουν.

Σχολιάζοντας τα όσα είπε ο υπουργός Εξωτερικών, διπλωμάτες του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών έλεγαν πως ο Θ. Πάγκαλος θέλησε χτες να δώσει μια απάντηση στις έντονες πιέσεις που δέχεται η Αθήνα το τελευταίο διάστημα, προκειμένου να αποδεχτεί, πρώτον, την προώθηση των ευρωτουρκικών σχέσεων και, δεύτερον, μια εφ' όλης της ύλης ελληνοτουρκική συζήτηση, στην οποία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα περιλαμβάνεται και το Κυπριακό. Η Ελλάδα, είπε ο Θ. Πάγκαλος, απευθυνόμενος, προφανώς, στην Ουάσιγκτον, δεν πρόκειται να οπισθοχωρήσει σε κατάσταση υποτελούς της οθωμανικής αυτοκρατορίας...

Ο υπουργός Εξωτερικών θέλησε χτες να "διακηρύξει" πως η Αθήνα αρνείται, ή τουλάχιστον δεν είναι έτοιμη, να παραλάβει ένα τέτοιο πακέτο, αφού αυτή δε διεκδικεί τίποτε. Η "άρνηση" αυτή πάντως, πρέπει να σημειωθεί, προκαλεί ανησυχία στην ελληνική κυβέρνηση και ο Πάγκαλος θέλησε να υπογραμμίσει πως η Αθήνα αρνείται ακόμη και να σκεφτεί το ενδεχόμενο μιας διχοτομικής λύσης στην Κύπρο, καθώς κάτι τέτοιο θα άνοιγε ελληνοτουρκικούς λογαριασμούς για τον επόμενο αιώνα.

Ετοιμότητα της Αγκυρας να αποδεχτεί το ευρωπαϊκό κείμενο για τη στρατηγική ένταξης της Τουρκίας στην Ευρώπη, σημειώνει ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Ισμαήλ Τζεμ.

"Η ΕΕ έχει συντάξει έγγραφο που περιέχει θετικά στοιχεία", δήλωσε ο Τούρκος υπουργός στην εφημερίδα "ΣΑΜΠΑΧ" και πρόσθεσε ότι "δεν έχουμε πρόθεση να φιλονικήσουμε και να μείνουμε προσκολλημένοι στο Λουξεμβούργο". Γι' αυτό το ικανοποιητικό για την Αγκυρα κείμενο, μίλησε και ο Τούρκος πρωθυπουργός, υποστηρίζοντας πως οι 14 εταίροι, εκτός της Ελλάδας, έχουν καταλήξει σε κοινή θέση.

Η αλλαγή αυτή αποδίδεται, από αναλυτές στον τουρκικό Τύπο, σε επέμβαση του Προέδρου Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, ο οποίος σε σύσκεψη στο προεδρικό μέγαρο την περασμένη βδομάδα επισήμανε ότι η πολιτική της σημερινής κυβέρνησης οδηγεί σε αδιέξοδο και στο Κυπριακό και στις σχέσεις με την ΕΕ. "Η πολιτική μας ευνοεί την Αθήνα", φέρεται να υποστήριξε ο Τούρκος υπουργός, στον πρωθυπουργό, τον υπουργό Εξωτερικών και τον υπουργό Επικρατείας Σουκρού Γκιουρέλ, που έλαβαν μέρος στη σύσκεψη. Στη σύσκεψη συμμετείχαν ο πρωθυπουργός Μεσούτ Γιλμάζ, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μπουλέντ Ετσεβίτ, ο υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ και ο υπουργός Επικρατείας, υπεύθυνος για το Κυπριακό, Σουκρού Σινά Γκιουρέλ.

Εξάλλου, ο Ισμ. Τζεμ, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα "Τούρκις Ντέιλι Νιους" υποστηρίζει ότι "η πολιτική μας προς την Ελλάδα είναι επιτυχής. Σήμερα όλες οι ευρωπαϊκές χώρες και οι ΗΠΑ ξέρουν ότι η Τουρκία έχει κάνει προτάσεις, οι οποίες απορρίφθηκαν από την Ελλάδα", συνεχίζει ο Τούρκος υπουργός. "Προσπαθήσαμε να εξηγήσουμε ότι ορισμένες από τις "ιστορίες", που λέει η Ελλάδα, απλώς δεν είναι αλήθεια", είπε ο Ισμ. Τζεμ και πρόσθεσε ότι "μας κατηγορούσαν ότι δε δεσμευόμαστε από το Διεθνές Δίκαιο με το να μην προσφεύγουμε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για το θέμα των IMIΩΝ και δεν ήξεραν ότι η Ελλάδα αρνείται να συζητήσει τα θέματα που αφορούν την εθνική της ασφάλεια". "Η Χάγη αποτελεί την τελική επιλογή, έναν από τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να λυθούν οι διαφορές, αφού όλοι οι άλλοι έχουν αποκλειστεί", ισχυρίζεται ο Τούρκος υπουργός..

Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τη Διακήρυξη της Μαδρίτης, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών είπε "ζητήσαμε η συμφωνία αυτή να γίνει δεσμευτική και δεν το δέχτηκαν". "Υπάρχουν προτάσεις του ΝΑΤΟ που εμείς έχουμε δεχτεί και που απορρίφθηκαν από την Αθήνα", σημειώνει ο Τούρκος υπουργός.

Ο Ισμ. Τζεμ κατηγορεί την Ελλάδα για "δεσμούς με την τρομοκρατική οργάνωση ΡΚΚ", "αυτό πλέον το αναφέρει ο διεθνής Τύπος", λέει... "Οι τρομοκράτες κάνουν δηλώσεις στην Αθήνα, λέγοντας ότι έχουν βάσεις στην ελληνική πρωτεύουσα, από τις οποίες θα επεκταθούν στα Βαλκάνια", καταλήγει ο Τούρκος υπουργός.