- Τι αποκαλύπτει η προφυλάκιση του 20χρονου Χρ. Λεμπέση, που βρισκόταν στο τελευταίο στάδιο της απεξάρτησής του από τα ναρκωτικά και της επανένταξής του στην κοινωνία;

- Η υπόθεση αυτή δημιουργεί τους εξής προβληματισμούς:

Φαίνεται ότι το ποινικό μας δίκαιο και το σωφρονιστικό σύστημα λειτουργούν "τιμωρητικά", αντίθετα - δηλαδή - σε κάθε κατάκτηση της παγκόσμιας νομικής σκέψης.

Αναδεικνύεται για μια ακόμα φορά πόσο δραματική είναι η έλλειψη ενός "ειδικού σώματος δικαστών" για την εκδίκαση των υποθέσεων που αφορούν τοξικοεξαρτημένους και χρήστες εξαρτησιογόνων ουσιών.

Αποκαλύπτει τις απαράδεκτες συνθήκες κράτησης, που επικρατούν στα λεγόμενα σωφρονιστικά καταστήματα (φυλακές), που αποτελούν παθογόνους χώρους αποδιοργάνωσης και όχι της ζητούμενης ανασυγκρότησης της προσωπικότητας των κρατουμένων, αλλά και "διδασκαλεία" υποτροπής και "εγκληματικής εκπαίδευσης".

Η προφυλάκιση του Χρήστου Λεμπέση θέτει σε αμφιβολία το συνολικό πλαίσιο της σκοπιμότητας της επιβολής της ποινής.

- Δηλαδή;

- Αν η ποινή, ο εγκλεισμός - δηλαδή - επιβάλλεται ώστε να ικανοποιηθεί το "κοινό περί δικαίου αίσθημα", ας αναρωτηθούν οι εμπλεκόμενοι στην υπόθεση δικαστικοί λειτουργοί: Με την προφυλάκιση - τιμωρία του 20χρονου πρώην εξαρτημένου χρήστη Χρ. Λεμπέση, ποιο αίσθημα περί δικαίου ικανοποιείται;

Πάντως μέσα από τη συγκεκριμένη υπόθεση αντανακλάται η γενικότερη κρίση της κοινωνίας μας και των θεσμών της.

- Γιατί;

- Δημιουργεί ανησυχία το κριτήριο με το οποίο διαμορφώνονται οι προτεραιότητες όσον αφορά στην ιεράρχηση αρχών, αξιών και προστατευόμενων έννομων αγαθών και δικαιωμάτων, από το πλέγμα των θεσμών και των οργάνων καταστολής και εφαρμογής του δικαίου. Αποδεικνύεται ότι όχι μόνο δεν εξυπηρετεί τον πραγματικό σκοπό του συστήματος της ποινικής νομοθεσίας, αλλά και διαγράφει ένα εξαιρετικά αυστηρό, συντηρητικό και τιμωρητικό πρόσωπο της ποινικής δικαιοσύνης.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε την προσήλωση στην αυστηρή εφαρμογή ποινικών διατάξεων, σε βάρος της οφειλόμενης προστασίας και ενθάρρυνσης της επιλογής της μάχης για τη ζωή που δίνει ο θεραπευόμενος 20χρονος Χρ. Λεμπέσης.

- Ποια πρέπει να είναι τα εφόδια ενός δικαστικού λειτουργού;

- Ο δικαστικός λειτουργός δεν αρκεί να γνωρίζει καλά τις διατάξεις που καλείται να εφαρμόσει. Είναι απαραίτητο να έχει κατακτήσει γνώσεις κοινωνιολογικές, φιλοσοφικές, ψυχολογικές. Οφείλει να ερευνά τα αίτια του εγκλήματος, αλλά και να γνωρίζει και τις θεωρίες που απαντούν στη γένεση του κόσμου και ερμηνεύουν τα αίτια εξαιτίας των οποίων δημιουργήθηκαν, μέσα στην ανθρώπινη κοινωνία, τα κάθε είδους εγκλήματα.

Οι εμπλεκόμενοι λειτουργοί της δικαιοσύνης οφείλουν να εξετάσουν με προσοχή όλες τις παραμέτρους και τα στοιχεία που συγκροτούν την υπόθεση του νεαρού Χρήστου (προσωπικότητα, ηλικία, περιστάσεις διάπραξης, βαρύτητα πράξης κλπ.) και να διατάξουν άμεσα την αποφυλάκισή του. Δικονομικές δυνατότητες υπάρχουν. Απομένει η συνετή και ανθρωπιστική αντιμετώπιση της συγκεκριμένης περίπτωσης από μέρους των δικαστών.

- Χρειάζονται αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση των ναρκωτικών;

- Αυτό που πρέπει να αλλάξει στο γενικότερο θεσμικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση των ναρκωτικών είναι η έλλογη, επιεικής και συνετή εφαρμογή των κειμένων διατάξεων, σε συνδυασμό με την εξατομικευμένη προσέγγιση των κρινομένων πρώην τοξικομανών, προς όφελος του τιτάνιου αγώνα που δίνουν για να ξανακερδίσουν τη ζωή.

Στον αντίποδα πρέπει να βρίσκεται η αυστηρή τιμωρία των εμπόρων ναρκωτικών.

Η αυστηρή εφαρμογή και στενή ερμηνεία των ποινικών διατάξεων στην περίπτωση των πρώην εξαρτημένων χρηστών, οι οποίοι δίνουν με επιτυχία τη μάχη της απεξάρτησης, αποτελεί βίαιη διακοπή της σύνδεσής τους με την ίδια τη ζωή και εξώθησή τους προς την υποτροπή. Κανείς δε νομιμοποιείται να αναλάβει την ευθύνης μιας τέτοιας εξέλιξης.

Γ. Μ.