Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, ακολουθώντας πιστά και επακριβώς τις αμερικανικές οδηγίες, προχωρεί στην υιοθέτηση μιας κατευναστικής πολιτικής απέναντι στην Αγκυρα και προσέρχεται σε μια συζήτηση με την Τουρκία, η οποία εξακολουθεί να παραμένει αμετακίνητη στην αμφισβήτηση της ελληνικής εδαφικής ακεραιότητας (γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο, εύρος του ελληνικού εναέριου χώρου, αποστρατιωτικοποίηση ελληνικών νησιών), αρνούμενη να προβεί ακόμη και σε μια απλή δήλωση των προθέσεών της, να προσφύγει γι' αυτά τα ζητήματα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Αυτή η "απλή" δήλωση αποτελούσε την προϋπόθεση, που έθετε η ελληνική κυβέρνηση μετά την υπόθεση των Ιμίων, προκειμένου να ακολουθήσει μια πολιτική "βήμα προς βήμα" προσέγγισης. Η θέση αυτή, κάτω από τις αμερικανικές μεθοδεύσεις, που συντήρησαν τις τουρκικές αιτιάσεις για ελληνική υποστήριξη της δράσης του ΡΚΚ, εγκαταλείφθηκε από τον σημερινό υπουργό Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου, ο οποίος, στη συνάντησή του με τον Τούρκο ομόλογό του την περασμένη Τετάρτη στη Ν. Υόρκη, αποδέχτηκε την έναρξη μιας συζήτησης, για την τρομοκρατία, το εμπόριο, την οικονομία, την προστασία του περιβάλλοντος.

Ο εκτελών χρέη κυβερνητικού εκπροσώπου Γ. Νικολάου, απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις, ισχυρίστηκε πως "αυτό που συζητήθηκε μεταξύ των κ.κ. Παπανδρέου και Τζεμ, ήταν η συνέχιση της αναζήτησης, σε επίπεδο υψηλόβαθμων αξιωματούχων των δύο υπουργείων Εξωτερικών για τα συγκεκριμένα θέματα. Να δούμε αν υπάρχει περιθώριο συνεργασίας". Ο Γ. Νικολάου είπε ακόμη ότι "δεν είχαμε αρνηθεί ποτέ να συζητήσουμε με την Τουρκία για θέματα που αφορούν τις επιμέρους σχέσεις που μπορούν να έχουν οι δύο χώρες. Η δική μας θέση ήταν και παραμένει σταθερά αρνητική, σε ό,τι αφορά τις αξιώσεις της Τουρκίας να υπάρξει ένας πολιτικός διάλογος, χωρίς την προϋπόθεση του σεβασμού των διεθνών συνθηκών, των διεθνών κανόνων, του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης κλπ. Αυτά δεν αλλάζουν, παραμένουν ως έχουν. Είναι, όμως, άλλο αυτό και άλλο η δυνατότητα να συζητούν εμπειρογνώμονες των δύο χωρών, για το αν μπορεί να υπάρξει συνεργασία στον τουρισμό, στο εμπόριο, στον πολιτισμό ή στην οικονομική ζωή εν γένει".

Παρά τους ισχυρισμούς του εκπροσώπου της κυβέρνησης, έμπειροι διπλωμάτες στην Αθήνα προχωρούν στις εξής τρεις διαπιστώσεις:

Πρώτον, ότι το θέμα της τρομοκρατίας θα βρεθεί στο επίκεντρο της συζήτησης, όπως ακριβώς το απαίτησε η Αγκυρα, προκειμένου να "καταθέσει τις αιτιάσεις της" περί ελληνικής υποστήριξης της δράσης του ΡΚΚ.

Δεύτερον, ότι η συζήτηση για τα υπόλοιπα "ανώδυνα" θέματα θα εξαρτηθεί από την πορεία των συνομιλιών για την τρομοκρατία και από το βαθμό ικανοποίησης της Αγκυρας σε αυτό το θέμα.

Τρίτον, ότι η όλη συζήτηση κρίνεται επισφαλής και δεν μπορεί να προσφέρει στη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αφού η Τουρκία παραμένει αμετακίνητη στην αμφισβήτηση της ελληνικής ακεραιότητας.

Με δύο γραμμές, εμφανίστηκε η ΝΔ την επομένη της συνάντησης Γ. Παπανδρέου - Ισμ. Τζεμ για τον ελληνοτουρκικό διάλογο που ξεκινά υπό τις ευλογίες και την ασφυκτική καθοδήγηση των ΗΠΑ.

Από τη μια, ο Κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε "ορθή πολιτική επιλογή" την απόφαση της κυβέρνησης Σημίτη να προχωρήσει σε διάλογο με την Τουρκία, ενώ, από την άλλη, ο εκπρόσωπος του κόμματος Αρ. Σπηλιωτόπουλος εξέφρασε ανησυχία, μήπως "ολισθαίνουμε σε επικίνδυνες για τα εθνικά μας συμφέροντα περιπλοκές", με δεδομένη την "αναποτελεσματικότητα και υποχωρητικότητα της κυβέρνησης Σημίτη".

Και οι δύο πλευρές όμως, αν και τάσσονται γενικά υπέρ του ελληνοτουρκικού διαλόγου, δηλώνουν ότι πρέπει να γίνει κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις. Ο εκπρόσωπος της ΝΔ ζητά η Αγκυρα να σταματήσει να εγείρει εδαφικές διεκδικήσεις, να εγκαταλείψει την τακτική των απειλών χρήσης βίας και να αποδείξει το σεβασμό της στο διεθνές δίκαιο και τις υφιστάμενες συνθήκες, ενώ θεωρεί ότι το κλίμα θα βελτιωνόταν, αν η Τουρκία εγκατέλειπε τη μέχρι τώρα στάση της στο Κυπριακό. Από την πλευρά του, ο Κ. Μητσοτάκης θέτει ως προϋπόθεση για να προχωρήσει ο ελληνοτουρκικός διάλογος να στηριχτεί στην αρχή του αμοιβαίου σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας, των συμφωνιών που οι δύο χώρες έχουν υπογράψει και των αρχών του Διεθνούς Δικαίου. Δηλώνει, μάλιστα, ότι η διευκρίνιση αυτή είναι σήμερα περισσότερο παρά ποτέ αναγκαία, "αφού η Αγκυρα, χωρίς να αρνείται τη Συνθήκη της Λωζάνης, μιλά για γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο και αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία σε απροσδιόριστο αριθμό βραχονησίδων". Παράλληλα, όμως, ο επίτιμος πρόεδρος της ΝΔ προτείνει ο διάλογος να μη γίνει σε επίπεδο γενικών γραμματέων, αλλά σε επίπεδο υπουργών και πρωθυπουργών, ενώ θεωρεί τη σημερινή συγκυρία "κατ' εξοχήν ευνοϊκή" για να ξεκαθαρίσει το θέμα και να ανοίξει ο δρόμος για τη βελτίωση των σχέσεων των δύο χωρών.