Τα παραπάνω αποτελούν τα βασικά εργαλεία που έχει διαμορφώσει για λογαριασμό της εργοδοσίας η ΕΕ, μέσα από δεκάδες Οδηγίες και άλλες αποφάσεις που ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ - Νέα Αριστερά - Ελληνική Λύση στηρίζουν από κοινού κατά 70% έως και 90% στο Ευρωκοινοβούλιο.

Είναι αυτά τα εργαλεία που ειδικά τα τελευταία 15 χρόνια παίρνουν τη μορφή αντεργατικών νόμων, οι οποίοι ψηφίζονται από τις κυβερνήσεις κάθε απόχρωσης, με τα υπόλοιπα αστικά κόμματα της «αντιπολίτευσης» να δίνουν ουσιαστική συναίνεση.

Χαρακτηριστικό είναι το χτύπημα των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, με τα στοιχεία να είναι αποκαλυπτικά για το πώς η εργοδοσία και οι κυβερνήσεις της εξαπέλυσαν γενικευμένη επίθεση στα εργασιακά δικαιώματα κατά τη διάρκεια της πρόσφατης κρίσης ώστε να ανακάμψει η κερδοφορία των ομίλων.

Πρόκειται για μέτρα που σήμερα, σε συνθήκες ανάπτυξης, αξιοποιούνται για να κρατιούνται οι μισθοί στα τάρταρα και να ανοίγει διαρκώς η ψαλίδα ανάμεσα στον πλούτο που παράγουν οι εργαζόμενοι και στο τι τελικά τους «μένει» ως μισθός.

Υπενθυμίζεται ότι η επίθεση στις ΣΣΕ, με τις ευλογίες της ΕΕ, ξεκίνησε το 2010 με σημείο - σταθμό την κατάργηση της συλλογικής διαπραγμάτευσης για την υπογραφή Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, το 2012. Από τότε ο κατώτατος μισθός διαμορφώνεται με υπουργική απόφαση, με κριτήριο την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, ένας νόμος που ψηφίστηκε από τη ΝΔ, εφαρμόστηκε πρώτη φορά από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και στη συνέχεια εφαρμόζεται ξανά από τις κυβερνήσεις της ΝΔ. Είναι το βασικό εργαλείο συμπίεσης όλων των μισθών προς τα κάτω, παρέχοντας στην εργοδοσία ένα γερό άλλοθι για να μην υπογράφει ΣΣΕ ή για να επικαλείται κάθε φορά την υπουργική απόφαση ώστε να υπογράφει «αυξήσεις» γύρω από τα ψίχουλα που αποφασίζει η κυβέρνηση.

Τότε ήταν που καταργήθηκε η αρχή της ευνοϊκότερης σύμβασης για τους εργαζόμενους, ενώ άρχισε να μειώνεται δραματικά ο αριθμός των κλαδικών ΣΣΕ, με τις λίγες που υπογράφονται να μην έχουν υποχρεωτική ισχύ για όλους τους εργαζόμενους του κλάδου. Ταυτόχρονα, οι εργοδότες από το 2012 άρχισαν να καταφεύγουν σε ένα ακόμα εργαλείο, αυτό της σύναψης επιχειρησιακών συμβάσεων όχι όμως με σωματεία αλλά με τις λεγόμενες Ενώσεις Προσώπων, που αποτελούσαν κατά βάση μηχανισμούς της εργοδοσίας.

Στοιχεία που προκύπτουν από τον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ) αλλά και από μελέτες του ΙΝΕ ΓΣΕΕ δείχνουν τα εξής:

Την περίοδο 2007 - 2009 είχαν υπογραφεί 503 κλαδικές και ομοιοεπαγγελματικές συμβάσεις εργασίας και 666 επιχειρησιακές, οι οποίες γίνονταν αυτόματα υποχρεωτικές. Το ποσοστό κάλυψης εργαζομένων από Συλλογικές Συμβάσεις το 2009 ήταν 70%.

Από το 2010, και μετά τους αλλεπάλληλους αντεργατικούς νόμους, αυτή η εικόνα αλλάζει άρδην, με αποτέλεσμα το ποσοστό κάλυψης εργαζομένων από Συλλογικές Συμβάσεις να μειωθεί κάτω από 25% το 2023! Δηλαδή, πάνω από 1,5 εκατ. εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα βρέθηκαν εκτός Συλλογικών Συμβάσεων.

Ακόμα, με βάση τα στοιχεία του προγράμματος ΕΡΓΑΝΗ και του υπ. Εργασίας, την τριετία 2021 - 2023 υπογράφτηκαν μόλις 74 κλαδικές και ομοιοεπαγγελματικές συμβάσεις, από τις οποίες η κυβέρνηση αρνήθηκε να κάνει υποχρεωτικές τις 49, δηλαδή το 65,38%.

Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση στηρίζει την αδιάλλακτη στάση των μεγαλοεργοδοτών, οι οποίοι τη διετία 2022 - 2023, σε σύνολο 5.277 επιχειρήσεων με προσωπικό άνω των 50 εργαζομένων, υπέγραψαν μόλις 139 επιχειρησιακές συμβάσεις με αυξήσεις στους μισθούς.

Ποια είναι τα πιο άμεσα αποτελέσματα από αυτό το βαθύ και εκτεταμένο χτύπημα των ΣΣΕ;

Μια ματιά στα πιο πρόσφατα στοιχεία για τους μισθούς είναι αρκετά αποκαλυπτική: Σύμφωνα με τα τελευταία δημοσιοποιημένα στοιχεία του ΕΦΚΑ και της Eurostat, ο μέσος ακαθάριστος μισθός στην Ελλάδα το 2023 είναι μειωμένος τουλάχιστον κατά 15% συγκριτικά με 12 χρόνια πριν, το 2011. Μια μείωση που στην πραγματικότητα είναι ακόμα μεγαλύτερη λόγω του πληθωρισμού.

Ειδικότερα: Τον Αύγουστο του 2023 ο μέσος ακαθάριστος μισθός της συνολικής απασχόλησης ήταν 1.114,71 ευρώ, ενώ τον Αύγουστο του 2011 ήταν 1.308,52 ευρώ.

Συμπέρασμα: Ο μέσος ονομαστικός μισθός της συνολικής απασχόλησης μειώθηκε κατά 15%, μια μείωση που στην πραγματικότητα είναι ακόμα μεγαλύτερη λόγω του πληθωρισμού, καθώς ο Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή τον Ιούνη του 2023 είναι αυξημένος κατά 12% συγκριτικά με τον Ιούνη του 2011. Με άλλα λόγια, ο μέσος πραγματικός ακαθάριστος μισθός της συνολικής απασχόλησης είναι μειωμένος κατά 27%, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος των μισθών καταναλώνεται σε είδη όπου επιδρά ο πληθωρισμός.

Ενα ακόμα σημαντικό στοιχείο είναι ότι τον Ιούνη του 2023 το 50% των εργαζομένων έπαιρνε ως ακαθάριστο μισθό από μερικές δεκάδες ευρώ έως 983 ευρώ μεικτά το πολύ! Επίσης, από τη σύγκριση των στοιχείων των ίδιων ετών προκύπτει μεγάλη αύξηση της μερικής απασχόλησης, κατά 131%! Τον Ιούνη του 2011 δούλευαν με μερική απασχόληση 320.507 εργαζόμενοι, τον Ιούνη του 2023 έφθασαν τους 740.137, οι οποίοι έπαιρναν μόλις 464 ευρώ τον μήνα μεικτά!

Η κυβέρνηση της ΝΔ ισχυρίζεται ότι είναι υπέρ των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και των αυξήσεων στους μισθούς, την ίδια στιγμή που αρνείται να κηρυχθούν υποχρεωτικές ακόμα και εκείνες οι ΣΣΕ που υπογράφτηκαν μετά από μεγάλους αγώνες των σωματείων, όπως των οικοδόμων, της ναυπηγοεπισκευής. Αντί να ικανοποιήσει αυτό το δίκαιο αίτημα πετάει στους εργαζόμενους τα παραμύθια της «αύξησης» στον κατώτατο μισθό, που όπως δείξαμε και παραπάνω πρόκειται για ψίχουλα που τα έχουν ήδη καταβροχθίσει η ακρίβεια και ο πληθωρισμός.

Προκλητική για τους εργαζόμενους όμως είναι και η προσπάθεια που κάνουν ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ, τα κόμματα που υπηρέτησαν πιστά την παραπάνω επίθεση στις ΣΣΕ. Και σήμερα επιχειρούν να παρουσιάσουν αυτήν τη βαρβαρότητα ως «εξαίρεση» τάχα από την «ευρωπαϊκή κανονικότητα», σε μια ακόμα προσπάθεια να «ξεπλύνουν» την ΕΕ. Επικαλούνται μάλιστα τα ποσοστά κάλυψης των εργαζομένων από ΣΣΕ και τις σχετικές συστάσεις της ΕΕ μπας και πείσουν τους εργαζόμενους ότι η ΕΕ είναι φιλεργατική.

Ομως, η αλήθεια είναι άλλη. Οι περιβόητες ευρωενωσιακές κατευθύνσεις για κάλυψη μεγαλύτερου αριθμού εργαζομένων από ΣΣΕ είναι απλά ευχολόγια, αφού την ίδια στιγμή η ΕΕ πρωτοστατεί στην επιχείρηση μείωσης της τιμής της εργατικής δύναμης, μέσα από τη δουλειά - λάστιχο, την απελευθέρωση των απολύσεων, τις 13 ώρες δουλειάς τη μέρα κ.ο.κ.

Μάλιστα, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να φέρει νομοσχέδιο το φθινόπωρο, που ενσωματώνει Οδηγία της ΕΕ, με την οποία εδραιώνει τον αντιδραστικό μηχανισμό καθορισμού του κατώτατου μισθού από το κράτος καταργώντας μια και καλή τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, επιβεβαιώνοντας τη δυνατότητα στα κράτη - μέλη να αποφασίζουν μειώσεις στον κατώτατο μισθό όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο για να διαφυλαχτεί η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Με αυτόν τον τρόπο κυβέρνηση και ΕΕ δίνουν σήμα ότι οι εργαζόμενοι στη χώρα μας μπορούν να ζήσουν ακόμα και με το 50% του ονομαστικού ακαθάριστου μισθού, δηλαδή με 625 ευρώ μεικτά ή με το 60% του διάμεσου ακαθάριστου μισθού.

Ο,τι ακριβώς έκανε η κυβέρνηση των ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΛΑ.Ο.Σ. όπου συμμετείχε και ο Βελόπουλος της Ελληνικής Λύσης, που σε μια νύχτα, τον Φλεβάρη του 2012, με μια ντροπιαστική πράξη υπουργικού συμβουλίου, μείωσαν τους μισθούς κατά 22% και 32% για τους νέους εργαζόμενους.

Την πτωτική πορεία των μισθών ακολουθούν οι συντάξεις. Ενδεικτικά, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του συστήματος «Ηλιος» (Μάρτης 2024), η μέση κύρια σύνταξη είναι μόλις 922 ευρώ μεικτά και η μέση αναπηρική σύνταξη ανέρχεται στα 633 ευρώ μεικτά!

Ακόμα είναι χαρακτηριστικό ότι το 50% των δικαιούχων κύριας σύνταξης γήρατος παίρνουν το πολύ μέχρι 814 ευρώ, κύριας σύνταξης θανάτου μέχρι 494 ευρώ και κύριας αναπηρικής σύνταξης μέχρι 539 ευρώ μεικτά.

Με δεδομένο μάλιστα ότι με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου - Βρούτση, οι νέοι συνταξιούχοι του ΕΦΚΑ παίρνουν κατά μέσο όρο μόλις 750 ευρώ μεικτά (στοιχεία Μάρτη 2024), φυσικό και επόμενο είναι όλο και περισσότεροι να αναγκάζονται να βγαίνουν στο μεροκάματο μετά τη συνταξιοδότηση, με την κυβέρνηση να πανηγυρίζει, που, όπως λέει, δίνει «δεύτερη ευκαιρία» για δουλειά μέχρι τα βαθιά γεράματα.

Οι μισθωτοί και συνταξιούχοι της χώρας, μαζί με τη μείωση των μισθών και συντάξεων, έχουν να αντιμετωπίσουν τη διαχρονική φοροληστεία από το αστικό κράτος αφού είναι αυτοί που καλούνται κάθε φορά να πληρώσουν τη λυπητερή, σηκώνοντας το βάρος της κρατικής φορολογίας, μαζί με τους αυτοαπασχολούμενους και τους βιοπαλαιστές αγρότες.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρωθυπουργός, Κυρ. Μητσοτάκης, σε συνέντευξη που έδωσε πριν από λίγες μέρες, απέρριψε το αίτημα μείωσης των φόρων λέγοντας: «Γιατί πολύ απλά δεν βγαίνει ο λογαριασμός. Μα δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός στα μακροοικονομικά για να καταλάβει, παραδείγματος χάρη, ότι μόνο ο μηδενισμός του ΦΠΑ στα τρόφιμα είναι 2,3 δισεκατομμύρια το χρόνο, 1% του ΑΕΠ, το οποίο σημαίνει ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 2% πάει περίπατο»!

Μια ξεκάθαρη παραδοχή ότι τα έσοδα του κράτους δημιουργούνται από τη φοροληστεία μισθωτών και συνταξιούχων και προορίζονται για τη χρηματοδότηση, άμεσα ή έμμεσα, των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.

Η επίθεση αυτή στο εισόδημα, που αποτελεί την άλλη όψη της ακρίβειας και των ανατιμήσεων, αποδεικνύει στην πράξη πως οι εργαζόμενοι και τα δικαιώματά τους αποτελούν κόστος για την ΕΕ και τις κυβερνήσεις της, βαρίδι για την καπιταλιστική κερδοφορία. Γι' αυτό και δεν υπάρχει αντεργατικό μέτρο που να εφαρμόστηκε στη χώρα μας από όλες τις κυβερνήσεις διαχρονικά και να μην προέρχεται από κάποια απόφαση της ΕΕ για τα Εργασιακά.

Στις 9 Ιούνη, λοιπόν, το δίλημμα είναι σαφές:

`Η με την ΕΕ και τα κόμματα που στηρίζουν την πολιτική της για μισθούς στον πάτο και κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων στα ύψη.

`Η με το ΚΚΕ, που είναι το μόνο κόμμα που τόσο μέσα στην Ευρωβουλή, όπου ψηφίζονται τα παραπάνω, όσο και στους δρόμους του αγώνα είναι στην πρώτη γραμμή για το ξήλωμά τους. Είναι το μόνο κόμμα που απαιτεί να καταργηθούν οι αντεργατικοί μνημονιακοί νόμοι, να αποκατασταθεί πλήρως κάθε διαδικασία ελεύθερων διαπραγματεύσεων, να κηρυχτούν υποχρεωτικές οι κλαδικές συμβάσεις που υπογράφονται, να ξεπαγώσουν οι τριετίες για όλους.

Οι μεγάλοι αγώνες, μέσα από τους οποίους οι εργαζόμενοι ανάγκασαν την εργοδοσία σε κλάδους και χώρους δουλειάς να υπογράψει ΣΣΕ, αγώνες που οι κομμουνιστές βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή, δείχνουν τον δρόμο. Και με πιο δυνατό το ΚΚΕ, με πιο αδύναμα τα κόμματα της ΕΕ και του κεφαλαίου, οι εργαζόμενοι μπορούν να είναι σίγουροι ότι τέτοιοι αγώνες θα είναι ακόμα περισσότεροι, ακόμα πιο επιθετικοί, ακόμα πιο διεκδικητικοί. Μπορούν να είναι σίγουροι ότι θα πολλαπλασιαστούν οι εστίες διεκδίκησης, θα γίνουν ακόμα πιο δύσκολοι αντίπαλοι στην επίθεση κυβέρνησης και ΕΕ.