Ως ελληνική επιτυχία και μάλιστα ως επιβεβαίωση του ρόλου που έχει αναλάβει η Ελλάδα στην περιοχή των Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, στα πλαίσια της νέας τάξης, θέλησε να εμφανίσει ο πρωθυπουργός την απόφαση του Ελσίνκι. Σε συνέντευξη Τύπου, που οργάνωσε χτες σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, ο Κ. Σημίτης αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην τελευταία απόφαση της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης που πραγματοποιήθηκε στη φινλανδική πρωτεύουσα, όπου η Τουρκία ανακηρύχτηκε υποψήφια για ένταξη χώρα και τέθηκε ως όρος για οποιαδήποτε «συνοριακή διαφορά» η παραπομπή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε ακόμα στα «επιτεύγματα» της ελληνικής οικονομίας και σε άλλα ζητήματα εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής.

Ειδικότερα για την απόφαση του Ελσίνκι είπε: «Η απόφαση αυτή με όλα όσα σημαίνει για την προοπτική εξέλιξης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αλλά και το Κυπριακό ανοίγει για την Ελλάδα και την Τουρκία νέες προοπτικές. Οι προοπτικές είναι προοπτικές ειρήνης και συνεργασίας. Οι ηγεσίες των δύο χωρών θα πρέπει να τις προχωρήσουν για να τις οδηγήσουν σε συγκεκριμένα αποτελέσματα. Να δημιουργήσουν έτσι μια κατάσταση σταθερότητας, φιλίας και συνεργασίας στην περιοχή».

Για τη θέση της Ελλάδας ανέφερε: «Η Ελλάδα σήμερα έχει δεσπόζουσα θέση στην περιοχή. Δεσπόζουσα θέση που οφείλεται στους δημοκρατικούς θεσμούς της, στην ισχυρή οικονομία, στην αποφασιστική συμβολή της για την ειρήνη και τη συνεργασία στην περιοχή. Μετά το Κόσσοβο, το Ελσίνκι είναι μια νέα απόδειξη ότι εμείς, η Ελλάδα, δημιουργούμε τις προϋποθέσεις λύσεων και συνεργασίας.

Δείχνουμε το δρόμο προς μια νέα εποχή της ανάπτυξης της κοινής προσπάθειας, της αυξανόμενης ευημερίας. Δείχνουμε το δρόμο χωρίς αντιπαραθέσεις, εχθρότητες. Η Ελλάδα σήμερα είναι μια χώρα που έχει απαλλαγεί από πολλά από τα βαρίδια που τη βάραιναν στο παρελθόν. Βλέπει τη θέση της στο διεθνές σύστημα με μια θετική προσμονή».

Αναφερόμενος στο θέμα της παραπομπής των διαφορών στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, ο Κ. Σημίτης είπε: «Η παράγραφος των συμπερασμάτων του Συμβουλίου Κορυφής είναι απόλυτα θετική για την Ελλάδα. Επιδίωξή μας ήταν η Τουρκία να μη ζητάει ένα γενικόλογο διάλογο, να ζητά να αντιμετωπιστούν αυτές οι διαφορές όπως τις βλέπει αυτή από διάφορα όργανα ή διαιτησίας. Η Τουρκία να μην κρατά όλα τα προβλήματα των ελληνοτουρκικών σχέσεων σε ασάφεια. Η απάντησή μας εδώ και πολύ καιρό ήταν ότι υπάρχει ένας τρόπος μόνο, η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έρχεται τώρα και καθορίζει ότι οι διαφορές μεταξύ υποψηφίων χωρών και κρατών - μελών της Ενωσης λύνονται μέσω του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης. Αυτό το οποίο επιζητούσαμε, το πετύχαμε τώρα».

Προσπαθώντας να δικαιολογήσει την αναφορά σε «διαφορές», είπε ότι «η σχετική ρύθμιση δεν αφορά την Τουρκία, αφορά όλες τις υποψήφιες χώρες, ως εκ τούτου η διατύπωσή της πρέπει να είναι γενική». Οσον αφορά το ποιες είναι οι διαφορές, ο Κ. Σημίτης επανέλαβε τη θέση πως «εμείς έχουμε πει ότι υπάρχει μια μόνο διαφορά σε σχέση με την υφαλοκρηπίδα». Και συνέχισε: «Για την Τουρκία βέβαια μπορεί να υπάρχουν άλλες διαφορές. Η Τουρκία μπορεί να έχει αιτήματα, απαιτήσεις. Η απάντησή μας θα είναι η ίδια που ήταν όλο το προηγούμενο διάστημα. Αν έχει απαιτήσεις, αιτήματα να απευθυνθεί στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Και τώρα, σύμφωνα με τη διατύπωση αυτή, είναι υποχρεωμένη να απευθυνθεί στο Διεθνές Δικαστήριο». Ωστόσο αναγνώρισε: «Και αν απευθυνθεί στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, που δεν πιστεύω ότι πρόκειται να συμβεί αυτό, θα πρέπει να αναγνωρίσει τη δικαιοδοσία του Διεθνούς Δικαστηρίου».

Ο Κ. Σημίτης μίλησε για το νέο πλαίσιο που δημιουργεί το Ελσίνκι στα Ελληνοτουρκικά. «Η απόφαση του Ελσίνκι, είπε, δημιουργεί ένα νέο πλαίσιο σχέσεων με την Τουρκία. Δημιουργεί νέες προοπτικές. Η Τουρκία δεν είναι απ' έξω, δεν είναι στην άκρη. Πρέπει να συμμετέχει στις διαδικασίες διαμόρφωσης της Ευρώπης. Με τις αρχές της δημοκρατίας, ανθρώπινα δικαιώματα, λειτουργία της δημοκρατίας. Τα προβλήματα μπαίνουν σε ένα τελείως διαφορετικό επίπεδο. Και αυτό ανοίγει την προοπτική της συνεργασίας. Και αυτή την προοπτική πρέπει να την εκμεταλλευτούμε, όπως πρέπει να την εκμεταλλευτεί η Τουρκία. Είμαστε στην αρχή βέβαια. Είμαστε στο πρώτο μέτρο. Και θα υπάρξουν και αύριο δυσκολίες. Θα υπάρξουν και αύριο τριβές».

Στο σημείο αυτό έβγαλε το χαρτί της «ειρήνης», που αναμένεται να το χρησιμοποιήσει και προεκλογικά: «Το κέρδος, είπε, είναι ότι ο ελληνικός λαός μπορεί να αισθάνεται μεγαλύτερη ασφάλεια, βεβαιότητα για το μέλλον, καλύτερες προοπτικές. Δεν υπάρχει πια λόγος ανησυχίας». Και για να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις, σημείωσε: «Να μη θεωρήσει κανείς ότι δεν είμαι ακριβής στην έκφρασή μου. Επαναλαμβάνω, αυτό το κέρδος θα είναι όλο και πιο ορατό και απτό όσο περνάει ο χρόνος και δουλεύουμε σ' αυτή την κατεύθυνση. Αλλά τώρα μπήκε η βάση. Και αυτή είναι μια στέρεη βάση, γιατί πιστεύω και η Τουρκία θέλει έναν άλλο δρόμο σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Και εμείς βεβαίως θέλουμε πάντα το δρόμο της ειρήνης. Είχαμε μια μια στρατηγική ειρήνης και αυτή τη στρατηγική την προωθήσαμε αποφασιστικά».

Ο Κ. Σημίτης ανέφερε ότι ελληνική επιδίωξη ήταν πάντα η επίλυση του προβλήματος της υφαλοκρηπίδας, «από εκεί και πέρα», εκτίμησε, «δεν πρόκειται να ανακύψουν άλλα προβλήματα», αφού σημείωσε ότι πιστεύει στην ομαλή πορεία της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας. Και συμπλήρωσε: «Εχουμε αρκετό καιρό μπροστά μας. Το 2004 είναι το ορόσημο που οι διαδικασίες αυτές πρέπει να έχουν προχωρήσει σημαντικά ή καταλήξει για να έχουμε διαγράψει ένα δρόμο που θα δίνει θετικά αποτελέσματα. Οποιος βιάζεται, σκοντάφτει. Και δεν έχουμε λόγο να βιαστούμε».

Για τις δηλώσεις του Κ. Μητσοτάκη και άλλων πρώην και νυν στελεχών της ΝΔ υπέρ της απόφασης του Ελσίνκι, ο Κ. Σημίτης σχολίασε ότι οι δηλώσεις αυτές δεν τον εκπλήσσουν, «γιατί είναι ολοφάνερο σε κάθε καλόπιστο παρατηρητή ότι το Ελσίνκι είναι ένα μεγάλο βήμα».

Για το «όραμα» της συνεργασίας Ελλάδας και Τουρκίας στον οικονομικό τομέα ανέφερε το παράδειγμα των 3.500 ελληνικών επιχειρήσεων που βρίσκονται σε βαλκανικές χώρες. Επισήμανε δε ότι η Τουρκία «είναι μια μεγάλη αγορά», ενώ «η Ελλάδα έχει τεχνογνωσία, έχει τις ικανότητες και μπορεί να αξιοποιήσει αυτή τη δυνατότητα της μεγάλης αγοράς». Επίσης είπε ότι η Ελλάδα μπορεί να αξιοποιήσει προϊόντα από την Τουρκία όπως π. χ. το φυσικό αέριο μέσω Τουρκίας.

Αναφερόμενος στις εξελίξεις της ελληνικής οικονομίας, είπε στην εισαγωγική του ομιλία: «Η Ελλάδα έχει πετύχει στην προσπάθεια σταθεροποίησης και ανόρθωσης της οικονομίας της. Εχει πετύχει στο βαθμό που την καθιστά πειστικό υποψήφιο για την ένταξη στην Οικονομική και Νομισματική Ενωση». Και συνέχισε: «Η αναγνώριση των επιδόσεων της ελληνικής οικονομίας από όλους τους διεθνείς οργανισμούς, αλλά και η αυξημένη αυτοπεποίθηση που έχουν οι Ελληνες ότι υπάρχει πρόοδος είναι ένα επίτευγμα όχι μόνο μιας κυβερνητικής παράταξης. Είναι το αποτέλεσμα της προσπάθειας ολόκληρου του του ελληνικού λαού. Πρόκειται για μια προσπάθεια που ανοίγει για την Ελλάδα νέο δρόμο, μια προοπτική. Προοπτικής προκοπής. Θεμέλιο αισιοδοξίας. Είναι η αφετηρία ενός νέου ιστορικού κύκλου για την ελληνική οικονομία, αλλά και για ολόκληρη τη χώρα».

Σχετικά με τα προβλήματα που έχουν σχέση με την επίτευξη των στόχων της ΟΝΕ, σημείωσε ότι «οι οικονομικές εξελίξεις στον τόπο από τον Μάρτιο του 1998 μέχρι σήμερα έχουν οδηγήσει σε επανεκτίμηση ορισμένων πλευρών της πορείας της Ελλάδας για την ένταξη στην ΟΝΕ». Για να διευκρινίσει σχετικά με την υπόθεση των επιτοκίων: «Οταν γίνουμε μέλη της ΟΝΕ, τα επιτόκια θα πρέπει να είναι στο επίπεδο των ευρωπαϊκών επιτοκίων. Οσον αφορά το επιτόκιο στη διατραπεζική αγορά χρήματος, αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα κινείται περίπου στο 9% με 10%, στην Ευρωπαϊκή Ενωση κινείται περίπου στο επίπεδο του 3%».

Και επισήμανε: «Η προσαρμογή μπορεί να προκαλέσει κάποια θέματα που πρέπει να δούμε από πριν. Ξέρετε επίσης υπάρχουν πληθωριστικές πιέσεις, οι οποίες προήλθαν κυρίως από το γεγονός της ανατίμησης του πετρελαίου. Μπορεί η μείωση των επιτοκίων, την οποία πρέπει να επιδιώξουμε βαθμιαία, να εντείνει αυτές τις πιέσεις. Χρειάζεται να δούμε αυτό το πρόβλημα και να πάρουμε όλα εκείνα τα κατάλληλα μέτρα, τα οποία θα μας επιτρέψουν να πετύχουμε το στόχο μας γρήγορα μέσα στο χρονοδιάγραμμα και να αποφύγουμε μετά τους όποιους κλυδωνισμούς ή τις όποιες δυσκολίες.

Μέσα στα πλαίσια αυτά συζητάμε με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τα μέλη της ΟΝΕ τη δυνατότητα και τη σκοπιμότητα ανατίμησης της δραχμής. Η ανατίμηση αυτή, αν πραγματοποιηθεί, θα έχει ένα σημαντικό όφελος για την ελληνική οικονομία, γιατί θα ενισχύσει τη σταθερότητα και θα περιορίσει τις πληθωριστικές επιπτώσεις. Θα οδηγήσει ταυτόχρονα, ίσως, σε μια μείωση της ανταγωνιστικότητας, η οποία εμείς πιστεύουμε θα είναι περιορισμένη, γιατί ταυτόχρονα υπάρχουν οι πληθωριστικές πιέσεις και αν αφήσουμε αυτές να εξελιχθούν χωρίς να αντιδράσουμε, η ανταγωνιστικότητα έτσι κι αλλιώς μειώνεται. Βρισκόμαστε στο στάδιο της εξέτασης αυτού του θέματος και θα πάρουμε τις αποφάσεις μας τον επόμενο χρόνο από την 1η Γενάρη και μετά».

Σε ερώτηση αν η Ελλάδα κριθεί με πολιτικά ή οικονομικά κριτήρια για την ΟΝΕ, είπε: «Θα μπούμε στην ΟΝΕ με το σπαθί μας». Και διευκρίνισε ότι στο τέλος Φλεβάρη «θα έχουμε όλα τα οικονομικά στοιχεία για το 1999 και θα υποβάλουμε την αίτησή μας». Ενώ σχετικά με το δείκτη του πληθωρισμού, υποστήριξε ότι η αύξησή του το Νοέμβρη στο 2,6% είναι συγκυριακή και εξέφρασε την ελπίδα η «παραγωγή φρούτων να μας βοηθήσει μέχρι το Μάρτη».

Οσον αφορά το θέμα της ανεργίας και τον κίνδυνο αύξησής της μετά την είσοδο στην ΟΝΕ, υποστήριξε ότι «δε βλέπω γιατί θα αυξηθεί». Και συμπλήρωσε: «Εχουμε καταφέρει από το 1996 και μετά μέχρι σήμερα να κρατήσουμε την ανεργία σε χαμηλό επίπεδο. Εχουμε αυξήσει τις θέσεις απασχόλησης. Εχουμε αυξήσει την αγοραστική δύναμη των Ελλήνων κατά 2-3%. Καμία άλλη χώρα μόλις μπήκε στην ΟΝΕ δεν περιήλθε σε ύφεση. Οι προοπτικές είναι πολύ καλές».

Αναφορικά με το θέμα της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας και της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, ανέφερε ότι «το συμφέρον του τόπου απαιτεί να ολοκληρώσουμε τη διαδικασία ένταξης στην ΟΝΕ». Και συνέχισε: «Εμείς θα υποβάλουμε την αίτηση το Μάρτη. Οι απαραίτητες διαδικασίες απαιτούν τρεις τουλάχιστον μήνες. Το θέμα θα είναι ώριμο για απόφαση στο Συμβούλιο Κορυφής του Ιουνίου. Και σε όλο αυτό το διάστημα μέχρι τον Ιούνιο οι οποιεσδήποτε πολιτικές εξελίξεις, όπως παράδειγμα εκλογές, δεν εξυπηρετούν τη χώρα. Διότι κατά το διάστημα αυτό χρειάζεται στενή παρακολούθηση, χρειάζεται συζήτηση, χρειάζεται προσοχή στις οικονομικές εξελίξεις, χρειάζεται παρέμβαση, εάν υπάρχουν κάποια προβλήματα». Για να συμπληρώσει: «Πιστεύω με ευθύνη της ΝΔ, επειδή όλα αυτά τα αυτονόητα δε θέλει να τα δει, θα προχωρήσουμε το Μάρτη σε εκλογές».

Σε ερώτηση σχετική με την Γιουγκοσλαβία δεν παρέλειψε να πει ότι η Ελλάδα είναι μέλος της ΕΕ και ως εκ τούτου ακολουθεί τις αποφάσεις των οργάνων της. Για να σημειώσει ότι «εμείς υποστηρίζουμε την άποψη ότι το εμπάργκο δε βοηθάει να λυθούν τα προβλήματα». Και πρόσθεσε, για να μην υπάρχουν αμφιβολίες: «Το εμπάργκο ισχυροποιεί το καθεστώς το οποίο υπάρχει σήμερα στη Γιουγκοσλαβία».

Για το ζήτημα της λεγόμενης διεύρυνσης του ΠΑΣΟΚ είπε: «Το ΠΑΣΟΚ επιδιώκει συνεργασίες με όλα τα πολιτικά στελέχη που βρίσκονται εκτός της δικής του παράταξης, εφόσον αποδέχονται το πρόγραμμά του και τις κατευθύνσεις του».

Για το θέμα της προσφυγής στα δικαστήρια του Ε. Γιαννόπουλου είπε: «Είναι προσωπικό θέμα. Η τιμή και η υπόληψη του κάθε ατόμου είναι ένα θέμα για το οποίο αποφασίζει ο ίδιος. Και ο κύριος Γιαννόπουλος θεώρησε ότι πρέπει να επιδιώξει στα δικαστήρια την αποκατάσταση της τιμής και της υπόληψής του. Το δικαίωμα αυτό το έχει, όπως το έχει ο κάθε Ελληνας πολίτης. Και δεν μπορώ να του το απαγορεύσω».