Η είδηση είναι ανατριχιαστική. "Φέρετρα αντί για μισθούς και συντάξεις παίρνουν οι κάτοικοι της φτωχής πόλης Σαράν του Καζαχστάν, που οι περισσότεροι είναι ανθρακωρύχοι", σύμφωνα με το πρακτορείο ΙΤΑΡ - ΤΑΣ. Τα φέρετρα κοστίζουν πολύ, τα χρήματα είναι λίγα έως ανύπαρκτα, και οι συγγενείς αναγκάζονται να θάβουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα μέσα σε σακούλες. Η είδηση είναι ανατριχιαστική και απίστευτη. Μόλις συνέρχεται ο αναγνώστης μετά τον κλονισμό που του προκάλεσε το φρικτό αυτό νέο, σκέπτεται πιο νηφάλια. Τα πράγματα είναι ασφαλώς πολύ πιο σοβαρά στο Καζαχστάν απ' ό,τι μας λένε. Το "νεκρικό κρεβάτι" θα είναι έναντι των ετήσιων αποδοχών, δε γίνεται διαφορετικά. Δώδεκα φορές το χρόνο σπάνια θάβει κάποιος κι από ένα αγαπημένο πρόσωπο. Ετσι, η εικόνα που μας δίνει η είδηση δεν παρουσιάζει την πραγματική διάσταση του προβλήματος, της δυστυχίας και της ανέχειας αυτού του άμοιρου τόπου. Αυτού του τόπου, που έκανε άλματα προόδου μέσα σε ελάχιστο διάστημα. Η ταινία, η εκπληκτική ταινία του Σεργκέι Αϊζενστάιν μάς έδωσε την εικόνα του πριν και του μετά την Επανάσταση του Οχτώβρη. Μας παρουσίασε με εξαιρετικό ρεαλιστικό αλλά και ποιητικό τρόπο το θαύμα που συντελέστηκε, μας έδωσε οπτικά δείγματα της προόδου, της πολιτιστικής, οικονομικής, πνευματικής, μας φωτογράφισε το άλμα που έκανε μέσα σε ελάχιστο χρόνο η ασιατική αυτή περιοχή από το 1917 μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του '20. Η μοίρα, όμως, του Καζαχστάν μοιάζει τραγική, γυρίζει πίσω στο χρόνο, στον πρωτογονισμό, πίσω στη μιζέρια, στον πόνο, στην ανέχεια, στη θλίψη, στην ταπείνωση, στην εξαθλίωση. Ο ανθρακωρύχος του Καζαχστάν, που έπαψε για μια ιστορική χρονική περίοδο να είναι ένας σύγχρονος Σίσυφος, ξαναπιάνει το βράχο, τον σηκώνει και συνεχίζει το άσκοπο μαρτύριό του.

Η είδηση ότι στο Παλαί ντε Σπορ στο Παρίσι θα παρουσιαστούν τα νέα μοντέλα των αυτοκινήτων το ερχόμενο φθινόπωρο, που πλησιάζει άλλωστε, μου αναπτέρωσε το ηθικό. Υπέροχα, που είναι, άνετα, σύγχρονα, έξυπνα, καλοσχεδιασμένα, κλιματισμένα, καταλυτικά. Εκπληκτικά. Σχεδόν εξωπραγματικά μοιάζουν. Το Καζαχστάν και η δυστυχία, τα φέρετρα και οι σακούλες απομακρύνθηκαν από το νου μου. Σχεδόν σβήστηκαν, λησμονήθηκαν. Λες και ποτέ δεν είχαν καταλάβει τον παραμικρό χώρο μέσα μου. Σηκώθηκα και στάθηκα στο παράθυρο. Στη λεωφόρο που απλώνεται μπροστά μου παρατήρησα τα αυτοκίνητα να περνούν βιαστικά, νευρικά, αποφασιστικά, θριαμβευτικά. Τα λάστιχά τους κατάπιναν με ευκολία τα χιλιόμετρα, εκμηδένιζαν τις αποστάσεις... Τι ωραίες καταστάσεις! Πόσο απέχει το... Πώς το λέγανε; Πάει, το ξέχασα κιόλας. Ευτυχώς. Πολυτελή αμάξια, ωραίες γυναίκες, γοητευτικοί άνδρες, άνετα ταξίδια, σμαραγδένιες θάλασσες, χρυσές αμμουδιές, αντιηλιακά με άρωμα καρύδας, αναπαυτικές αιώρες, καλοκαιρινοί εφήμεροι έρωτες, καυτές υποσχέσεις, απολαύσεις, πέρασαν σαν κινηματογραφική ταινία από τα μάτια μου. Ζω στην Ελλάδα, στη χώρα της Επαγγελίας, της ευτυχίας, της σπατάλης και της κραιπάλης. Είμαι τυχερή, πολύ τυχερή, πολύ καλοκαιρινή, πολύ κεφάτη, κι ας μην είμαι πια αφράτη...

Η είδηση πέρασε ξαφνικά μέσα από το σύρμα του τηλεφώνου. Ενας λυγμός, μια σιγανή ψιθυριστή φωνή, σεμνή, θλιμμένη, κουρασμένη. Ανειδίκευτη εργάτρια ήταν η κάτοχός της. Με παρακάλεσε να μη σκέφτομαι και να μη γράφω ανοησίες. Εχασε το παιδί της, μόλις χτες. Οι μηνιαίες αποδοχές της αγγίζουν τις 150 χιλιάδες, μεικτά φυσικά. Το γραφείο τελετών για μια σεμνή κηδεία ζήτησε 600.000. Με λίγα, αλλά σκληρά, λόγια πρέπει να εργαστεί, χωρίς όμως να ζει, τέσσερις μήνες για να πληρώσει την ταφή, άσε που σε τρία χρόνια θα γίνει και εκταφή αν δεν έχει να πληρώσει. Πρέπει να δανειστεί, να παρακαλέσει, να βρει αυτά τα χρήματα πρώτα, κι έπειτα να κλάψει, να θρηνήσει, να φωνάξει, να ξεσπάσει. Και ξαφνικά ένιωσα το Καζαχστάν τόσο κοντά. Πόσο να απέχει άραγε;