Προκαλεί, λοιπόν, σοβαρά ερωτήματα ο ορισμός της 9ης του Μάη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως "Μέρας της Ευρώπης", με το αιτιολογικό ότι τη μέρα αυτή, το 1950, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ρομπέρ Σουμάν, απηύθυνε την έκκληση για τη δημιουργία μιας "ευρωπαϊκής ομοσπονδίας". Προφανώς, λοιπόν, όταν η Κομισιόν κάνει λόγο για "Μέρα της Ευρώπης" εννοεί μια "Ευρώπη" όπως τη θέλει η ίδια και όπως την οικοδομεί με τα σχέδια της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Πάντως, οι εξελίξεις των τελευταίων χρόνων, ειδικά μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης, και η ένταση των φωνών, που ζητούν το ξαναγράψιμο της ιστορίας του Β Παγκοσμίου Πολέμου, κάνουν περισσότερο ύποπτη την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την καθιέρωση της 9ης του Μάη ως "Μέρας της Ευρώπης".

Είναι γεγονός ότι οι "Δυτικοί" ποτέ δεν μπόρεσαν να συμβιβαστούν με αυτό που έχει καταγραφεί στη συνείδηση και τη μνήμη όλου του κόσμου, δηλαδή ο καθοριστικός ρόλος που έπαιξε η Σοβιετική Ενωση για την τελική έκβαση του πολέμου, προσφέροντας πάνω από είκοσι εκατομμύρια ζωές. Και ακόμη δεν μπόρεσαν να συμβιβαστούν, με τη μεταπολεμική γεωπολιτική πραγματικότητα, τη συγκρότηση του σοσιαλιστικού συστήματος στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη, αλλά και την καθολικότητα του αιτήματος, για κοινωνική δικαιοσύνη, που έμεινε ανεκπλήρωτο και πάντα ζωντανό και επίκαιρο.

***

Σε διακήρυξη, την οποία υπογράφουν 280 προσωπικότητες της Γερμανίας, με τον εύγλωττο τίτλο "Για να μην ξεχνούμε" αναφέρεται: "Η μέρα αυτή δεν είναι μόνο το τέλος της εθνικοσοσιαλιστικής τυραννίας, αλλά και η αρχή των μαζικών διωγμών δεκάδων εκατομμυρίων Γερμανών από τον τόπο, όπου κατοικούσαν επί αιώνες, η απαρχή καταπιέσεων στις ανατολικές επαρχίες μας και η διαίρεση της χώρας μας". Μπορεί οι φωνές, για το ξανακοίταγμα της ιστορίας, να είναι αδύναμες προς το παρόν, δε θα πρέπει όμως να υποτιμηθούν, γιατί σε αυτές επωάζεται το "αυγό του φιδιού", που είναι πολύ γνωστό, ήδη, στη σύγχρονη Γερμανία.

Η αποδοχή παρόμοιων ερμηνειών θα οδηγούσε βαθμιαία σε μια εξίσωση, όπου π.χ. δε θα υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε αυτούς, που πολέμησαν για τα "πιστεύω" τους και από τις δυο πλευρές, αφού αγριότητες διαπράχθηκαν και από τα στρατεύματα του Αξονα και από τους Συμμάχους. Μια άποψη, που ταιριάζει σαν γάντι σε όσους θέλουν να δικαιολογούν τις σημερινές επιχειρούμενες "εθνικές εκκαθαρίσεις".

Σήμερα, βέβαια, οι "σύμμαχοι" επιφυλάσσουν στη Γερμανία μια ηγετική θέση στις παγκόσμιες εξελίξεις, αναγνωρίζοντάς της την πρωτοκαθεδρία στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Εξηγείται, λοιπόν, και η ανοχή τους στην προσπάθεια για "αποενοχοποίηση" των Γερμανών.

***

Δάνης ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

ΣΠΟΤ: Ο ορισμός από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της 9ης του Μάη ως "Μμέρας της Ευρώπης", αντικειμενικά, λειτουργεί ως πρόκληση προς την ιστορική μνήμη των λαών της Ευρώπης. Επιχειρείται, εκτός των άλλων, να παρουσιαστούν τα "οράματα" του Μάαστριχτ ως η συνέχεια των οραμάτων της Αντιφασιστικής Νίκης