Υποσχέσεις για περισσότερη "διαφάνεια" στη διαχείριση του δημόσιου χρήματος, μοίρασε χτες ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης,επιχειρώντας έτσι να κερδίσει προσωπικά πολιτικά οφέλη, με αφορμή τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας της τελευταίες μέρες από τα αντικρουόμενα - διαπλεκόμενα συμφέροντα γύρω από την υπόθεση των ψηφιακών παροχών του ΟΤΕ. Ετσι, μετά το τέλος δίωρης σύσκεψης με άλλα κυβερνητικά στελέχη, ο πρωθυπουργός προανάγγειλε χτες ένα νέο νόμο - "σκούπα", που υποτίθεται πως θα διασφαλίζει το δημόσιο συμφέρον. Ετσι, αφού χαρακτήρισε "κεντρικό πολιτικό θέμα" τη διαφάνεια στις δημόσιες προμήθειες και τα δημόσια έργα, προανάγγειλε την κατάθεση ενός νέου νομοσχεδίου - "σκούπα", που, υποτίθεται, θα αντιμετωπίζει το πρόβλημα γιατί, όπως είπε, "η κοινή γνώμη ζητά να υπάρξει διαφάνεια σε όλες τις δημόσιες προμήθειες και τα δημόσια έργα".

Την ίδια ώρα όμως, που ο πρωθυπουργός δήλωνε πως τα παραπάνω θέματα ήταν το αντικείμενο της συζήτησης στην κυβερνητική σύσκεψη και ότι "οι γενικές κατευθύνεις" των επικείμενων αλλαγών στις κρατικές προμήθειες και τα δημόσια έργα θα συζητηθούν στη συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής την Παρασκευή 24 Μάη, στο κυβερνητικό επιτελείο συνέβαιναν πολλά ευτράπελα. Για παράδειγμα:

• Ο υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών Χ. Καστανίδης,που δεν είχε κληθεί στην κυβερνητική σύσκεψη, έδινε στη δημοσιότητα νομοσχέδιο, το οποίο ρυθμίζει και θέματα κρατικών προμηθειών αρμοδιότητας του υπουργείου του, ενώ από το περιβάλλον του δήλωναν "έκπληξη" για το γεγονός ότι συζητήθηκαν θέματα κρατικών προμηθειών στη σύσκεψη με τον πρωθυπουργό.
• Η υπουργός Ανάπτυξης Β. Παπανδρέου - αν και συμμετείχε στην κυβερνητική σύσκεψη - με γραπτή ανακοίνωση που δόθηκε στη δημοσιότητα από το υπουργείο της, προανάγγειλε μέτρα και ρυθμίσεις για τις κρατικές προμήθειες, όπως, για παράδειγμα, τη συγκρότηση επιτροπής και από εκπροσώπους των κομμάτων της Βουλής, η οποία θα ελέγχει τη διενέργεια κρατικών προμηθειών.
• Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, πριν τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, είχε ανακοινώσει στους δημοσιογράφους ότι αντικείμενο της σύσκεψης του Κ. Σημίτη με κυβερνητικά στελέχη ήταν το πρόβλημα που έχει προκύψει από την "ονομαστικοποίηση των μετοχών και μόνο"!

Κυβερνητική πηγή, προσπαθώντας να "μπαλώσει" όπως όπως το κομφούζιο που επικρατούσε χτες με τις αντικρουόμενες - σε ορισμένες περιπτώσεις - δηλώσεις και ενέργειες κυβερνητικών στελεχών, υποστήριζε πως δεν υπάρχει θέμα. Και "καρφώνοντας" τον υπουργό Μεταφορών που βιάστηκε να δώσει στη δημοσιότητα το σχετικό νομοσχέδιο ή την Β. Παπανδρέου που εξάγγειλε επιμέρους ρυθμίσεις για τη "διαφάνεια" στις κρατικές προμήθειες, έκανε λόγο για... "υπερβάλλοντα ζήλο", για να προσθέσει: "Δε θα υπάρχουν επιμέρους νομοσχέδια" γι' το θέμα της διαφάνειας στις κρατικές προμήθειες και τα δημόσια έργα, αλλά ένα νομοσχέδιο".

Ετσι κι αλλιώς πάντως, με την προαναγγελία νομοσχεδίου - "σκούπα" για τις κρατικές προμήθειες και τα δημόσια έργα, ο πρωθυπουργός παραδέχτηκε ότι το θεσμικό πλαίσιο που είχαν διαμορφώσει οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, είναι αυτό που επιτρέπει το όργιο της μίζας και της ρεμούλας στο δημόσιο χρήμα. Αδιάψευστος μάρτυρας είναι και όσα έχουν δει το τελευταίο διάστημα το φως της δημοσιότητας, γύρω από τις προμήθειες του ΟΤΕ, τις άδειες καζίνο, την αντίδραση μεγαλοεργολάβων και εκδοτών στο θέμα ονομαστικοποίησης των μετοχών κλπ.

Κάτω από το βάρος των εξελίξεων αυτών, ο πρωθυπουργός εμφανίστηκε χτες σαν ο "Ρομπέν των δασών", που "θα" διασφαλίσει το δημόσιο χρήμα και το δημόσιο συμφέρον με το νόμο για τη "διαφάνεια στις κρατικές προμήθειες και τα δημόσια έργα". Επιδίωξή μας, είπε, είναι "να υπάρξει ένας νέος νόμος, ο οποίος θα καθιερώνει αρχές για μια συνολική αντιμετώπιση του θέματος", για να υποσχεθεί πως "το θέμα της διαφάνειας και του ελέγχου θα τελειώσει μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα".

Στη χτεσινή σύσκεψη με τον πρωθυπουργό, μετείχαν οι υπουργοί Γ. Παπαντωνίου, Αλ. Παπαδόπουλος, Β. Παπανδρέου, Κ. Λαλιώτης, Ε. Βενιζέλος και Δ. Ρέππας.

Το σχέδιο νόμου του υπουργού Μεταφορών - Επικοινωνιών, που ήδη βρίσκεται στα χέρια του νομικού συμβούλου του πρωθυπουργού, προβλέπει την ίδρυση του "Συμβουλίου Ελέγχου Προμηθειών και Εργων" (ΣΕΠΕ), με πέντε μέλη που θα εκλέγονται με μυστική ψηφοφορία και πλειοψηφία 3/5 από τη Διαρκή Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής. Στον έλεγχο του ΣΕΠΕ θα υπάγονται συμβάσεις που υπερβαίνουν τα 60 εκατ. δραχμές για τις προμήθειες και τα 120 εκατ. για τα έργα. Εξαιρούνται οι συμβάσεις που συνάπτονται βάσει διεθνούς συμφωνίας, αυτές που χαρακτηρίζονται απόρρητες ή αφορούν την ασφάλεια του κράτους, καθώς και αυτές που εκτελούνται μέσω προγραμματικών συμφωνιών.

Το ΣΕΠΕ ελέγχει μόνο και δεν αποφασίζει. Ο έλεγχος αφορά στη διαμόρφωση των όρων της διακήρυξης εκεί όπου προβλέπεται διαγωνισμός, στη νομιμότητα προσφυγής στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης (όταν δεν υπάρχει διαγωνισμός), καθώς και στο σύννομο της διεξαγωγής του διαγωνισμού. Ετσι ο έλεγχος αυτός παραμένει τυπικός, και δε θίγει ουσιαστικά ζητήματα, του κατά πόσο, δηλαδή, μια σύμβαση προστατεύει την εγχώρια παραγωγή, εάν συμβάλει στην αύξηση της απασχόλησης στη χώρα μας, εάν συντείνει στη μεταφορά τεχνογνωσίας κλπ.

Για κάθε περίπτωση, το ΣΕΠΕ μπορεί να συστήνει επιτροπή εμπειρογνωμόνων που θα μελετούν τα τεχνικά ζητήματα και ανάλογα θα εισηγούνται σ' αυτό.