Σε «ανατολίτικο παζάρι» έχει μετατρέψει η Αγκυρα τις συζητήσεις για τη διαμόρφωση του κειμένου που θα καθορίσει την εταιρική της σχέση με την ΕΕ. Με δηλώσεις τους, Τούρκοι αξιωματούχοι εμφανίζουν τη δυσαρέσκεια της Αγκυρας για τις μέχρι τώρα διατυπώσεις του κειμένου, πιέζοντας για βελτιώσεις

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ κατηγορεί την ΕΕ ότι αθετεί τις υποσχέσεις της προς την Τουρκία και επαναλαμβάνει ότι η Τουρκία δε θα δεχτεί η λύση του Κυπριακού να αποτελεί προκαταρκτικό όρο για την ένταξή της στην ΕΕ.

Απευθυνόμενος στην 46η συνάντηση της Μεικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Τουρκίας-ΕΕ στην Αττάλεια, ο Τζεμ είπε ότι η στάση που υιοθετείται από την ΕΕ «αντίκειται στην αρχή της υπεροχής του δικαίου και στις υποσχέσεις που έδωσε στην Αγκυρα», υποστηρίζοντας ότι έτσι διαταράσσεται το κλίμα εμπιστοσύνης με την Τουρκία. «Η συμπερίληψη του Κυπριακού στα βραχυπρόθεσμα πολιτικά κριτήρια της εταιρικής σχέσης την τελευταία στιγμή, έχει σημαντικές αρνητικές συνέπειες σε όλο το φάσμα των σχέσεων της Τουρκίας με την ΕΕ», τόνισε ο Τούρκος αξιωματούχος και επανέλαβε ότι η Αγκυρα δεν πρόκειται ποτέ να δεχτεί τη λύση του Κυπριακού ως πολιτικό κριτήριο για την ένταξή της στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με τηλεγραφήματα του πρακτορείου Ανατολή από την Αττάλεια, ο Ισμαήλ Τζεμ εστιάζει το πρόβλημα στο γεγονός ότι τα συμπεράσματα του Ελσίνκι ήταν «μέρος του πολιτικού διαλόγου» ανάμεσα στην Τουρκία και την ΕΕ, αλλά στην πορεία μεταλλάχτηκαν σε πολιτικά κριτήρια: «Κάποιοι φίλοι μας στην ΕΕ, που χρίζουν τους εαυτούς τους ως κυβερνήτες μιας αποικίας, προσπαθούν χωρίς σεβασμό, να αλλάξουν κάποιες καταστάσεις στην Τουρκία», είπε χαρακτηριστικά και δεν απέφυγε τη σχετική κορόνα: «αν δεν ενταχθούμε στην ΕΕ, δε σημαίνει ότι δεν είμαστε Ευρωπαίοι... Η Τουρκία είναι ήδη μια ευρωπαϊκή χώρα και μια ευρωπαϊκή δύναμη». Οπως υποστήριξε ο Ι. Τζεμ, η Τουρκία δεν αποφεύγει την επίλυση του Κυπριακού και των συνοριακών διαφορών, δεν μπορεί όμως και να δεχτεί την επίλυση των ζητημάτων αυτών ως προκαταρκτικούς όρους για την ένταξή της στην ΕΕ. Υποστήριξε επίσης ότι η Αγκυρα έχει καλέσει την Αθήνα να επιλύσουν από κοινού τα ζητήματα του Αιγαίου μέσα στο πλαίσιο του άρθρου 33 του καταστατικού χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, «αλλά η Ελλάδα δεν είναι ακόμα έτοιμη».

Από την πλευρά του, ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετσεβίτ δήλωσε ότι εκτός από το Κυπριακό και το ζήτημα του Αιγαίου, η Αγκυρα δεν έχει αντιρρήσεις για το έγγραφο της εταιρικής σχέσης της Τουρκίας με την ΕΕ. Στο έγγραφο της εταιρικής σχέσης, εκτός από το Κυπριακό και το Αιγαίο, διατυπώνονται υποχρεώσεις, οι οποίες συμπεριλαμβάνονται στα συμπεράσματα του Ελσίνκι και για τις οποίες δεν έχουμε αντιρρήσεις, είπε ο κ. Ετσεβίτ σε αποκλειστικές του δηλώσεις στην εφημερίδα Γενί Μπινγίλ, απαντώντας σε ερώτηση για το αν η Τουρκία προτίθεται να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις που αφορούν τα δικαιώματα των Κούρδων. Για το Κυπριακό και το Αιγαίο θα υπάρξουν πολλές δυσχέρειες, προέβλεψε ο κ. Ετσεβίτ, που χαρακτήρισε απαράδεκτη τη συμπερίληψη του Κυπριακού στα πολιτικά κριτήρια για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ και τόνισε: «Η ένταση που κλιμακώνεται κάθε μέρα μετά τη γνωστοποίηση του εγγράφου της εταιρικής σχέσης είναι η φυσική συνέπεια της αδικίας της ΕΕ εις βάρος της Τουρκίας».

Εν τω μεταξύ, θετική χαρακτήρισε ο γγ Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Τουρκίας Βολκάν Βουράλ, την απόφαση του Συμβουλίου των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ να αναβάλει τη συζήτηση για την εταιρική σχέση της Τουρκίας με την ΕΕ για την προσεχή συνεδρίαση, στις 4 Δεκεμβρίου. Πρόκειται περί θετικής απόφασης, γιατί αν η συζήτηση δεν αναβαλλόταν, οι ελληνικές θέσεις θα είχαν γίνει αποδεκτές, είπε ο κ. Βουράλ, σε αποκλειστικές του δηλώσεις στην εφημερίδα Γενί Μπινγίλ, όπου εμφανίστηκε ικανοποιημένος καθώς «αν και η απόφαση για την επικύρωση του εγγράφου θα μπορούσε να έχει ληφθεί με πλειοψηφία, η ΕΕ δεν τόλμησε να προχωρήσει σε μια κρίση». Οπως υποστήριξε, «η απόφαση αναβολής της συζήτησης αποδεικνύει ότι οι θέσεις της Τουρκίας λαμβάνονται σοβαρά υπόψη», συνέχισε ο Τούρκος αξιωματούχος και σημείωσε ότι «έτσι αποφεύγεται η πρόκληση αντιδράσεων της Τουρκίας».

Από την πλευρά του ο υπουργός Τύπου Δ.Ρέππας υποστήριξε ότι η Ελλάδα «είναι αμετακίνητη στο ότι το Κυπριακό και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις αποτελούν εκ των ων ουκ άνευ στοιχεία στο κείμενο της εταιρικής σχέσης ΕΕ- Τουρκίας»