Η επανάληψη των αρχών για το απαραβίαστο και το αμετάβλητο των συνόρων, καθώς και η καταδίκη των αλβανικών εξτρεμιστικών ομάδων και της δράσης που αναπτύσσουν στη Νότια Σερβία, το Κοσσυφοπέδιο και την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, είναι εκ των πραγμάτων οι επιδιώξεις της Διαβαλκανικής Διάσκεψης που πραγματοποιείται στα Σκόπια.

Οι επιδιώξεις αυτές ωστόσο, δε φαίνεται να είναι εύκολη υπόθεση, καθώς ο υπουργός Εξωτερικών της Αλβανίας Π. Μίλο, μετά την άτυπη συζήτηση των υπουργών Εξωτερικών της Διάσκεψης, δήλωσε ότι η χώρα του δεν πρόκειται να υπογράψει κείμενο που θα χαρακτηρίζει τις ένοπλες αλβανικές ομάδες που δρουν στη Νότια Σερβία, τρομοκρατικές ή εξτρεμιστικές.

Ως συνήθως, αισιόδοξος, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου, σε δηλώσεις του υποστήριξε, ότι κατά την άτυπη συζήτηση που είχε με τους ομολόγους του δεν παρατήρησε ακραίες απόψεις, ούτε σοβαρές διαφωνίες και ότι καλό θα είναι να μην περιοριστεί κανείς στις διατυπώσεις, όπως αυτές του Π. Μίλο, αλλά στην καλή διάθεση που, όπως είπε, δείχνουν όλες οι πλευρές. Οι κυβερνήσεις των βαλκανικών χωρών, είπε ο Γ. Παπανδρέου, φαίνεται ότι εκφράζουν ρεαλιστικές και μετριοπαθείς απόψεις.

Παρ' όλα αυτά, η περιοχή, είναι κοινή η διαπίστωση, ότι βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή εξαιτίας του αλβανικού αλυτρωτισμού.

«Τα τελευταία γεγονότα στη Νότια Σερβία, προκαλούν μεγάλη ανησυχία για τη σταθερότητα στην περιοχή», αναφέρει εισαγωγικά το κείμενο των προτάσεων για την αντιμετώπιση της κρίσης, που έχει καταθέσει η ελληνική κυβέρνηση προς την Ευρωπαϊκή Ενωση. Το κείμενο των ελληνικών προτάσεων, έχει κατατεθεί και στη Διαβαλκανική Διάσκεψη με στόχο να επηρεάσει τη διαμόρφωση του κοινού ανακοινωθέντος.

«Οι τρομοκρατικές επιθέσεις από οπλισμένες αλβανικές ομάδες, επισημαίνει το κείμενο των ελληνικών προτάσεων, παρεμποδίζει τις επικοινωνίες και βλάπτει τα συμφέροντα της ΕΕ». Σε άλλο σημείο του κειμένου σημειώνεται ότι «οι τρομοκρατικές επιθέσεις από ένοπλες αλβανικές ομάδες στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, υπογραμμίζουν τους κινδύνους μετακύλησης της κρίσης (...) αυτές οι τρομοκρατικές ενέργειες στην ΠΓΔΜ συσχετίζονται με τις επιθέσεις αλβανικών ομάδων στη Νότια Σερβία»

Για να αποτραπεί η διάχυση της κρίσης η ελληνική κυβέρνηση προτείνει:

• Την υιοθέτηση των προτάσεων που πρόσφατα κατέθεσε το Βελιγράδι για την αντιμετώπιση της κατάστασης στη Νότια Σερβία: «Να διακηρυχτεί το απαραβίαστο των συνόρων, να εξασφαλιστεί η συμμετοχή των Αλβανών στις τοπικές διοικητικές αρχές, αποστρατικοποίηση της ζώνης ασφαλείας και πλήρης σεβασμός της σερβικής κυριαρχίας στην περιοχή».
• Τον αποτελεσματικό έλεγχο των «συνόρων» του Κοσσόβου, σύμφωνα με όσα ορίζει η απόφαση 1244/99 του ΟΗΕ.
• Η ΕΕ να παροτρύνει Σκόπια και Βελιγράδι να ολοκληρώσουν κατά τη διάρκεια της Διαβαλκανικής Διάσκεψης τη συμφωνία οριοθέτησης των συνόρων τους (σ.σ. Οι υπουργοί κατά την άτυπη συνεδρίασή τους χτες χαιρέτησαν αυτή τη συμφωνία).
• Η διεθνής κοινότητα και ειδικότερα η ΕΕ να αποδοκιμάσει τις αλβανικές τρομοκρατικές ομάδες.
• Να μειωθεί το εύρος της ζώνης ασφαλείας στη Ν. Σερβία, με στόχο τη δημιουργία καλύτερων συνθηκών ασφαλείας. Για το λόγο αυτό πρέπει να εξασφαλιστεί ταχύτατα αποστολή παρατηρητών της ΕΕ στη Νότια Σερβία. Αυτοί οι παρατηρητές θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν τον έλεγχο των συνόρων μεταξύ Αλβανίας, ΠΓΔΜ και Ομοσπονδιακής Γιουγκοσλαβίας.
• Το ΝΑΤΟ, θα πρέπει να αντιμετωπίσει με σκληρότερη γλώσσα τις ενέργειες των ένοπλων αλβανικών ομάδων.

Απ' όλα αυτά είναι προφανές ότι η Αθήνα πρωτοστατεί σε μια προσπάθεια απομόνωσης των ακραίων στοιχείων. Αυτές οι προτάσεις θα αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης στο πλαίσιο της ΕΕ την προσεχή Δευτέρα στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων στις Βρυξέλλες.

Ωστόσο, είναι ένα ερώτημα αν οι Ευρωπαίοι εταίροι και το ΝΑΤΟ εκφράσουν την απαραίτητη πολιτική βούληση για να ανακόψουν το «όραμα» για την αλβανική ολοκλήρωση.

Ενα άλλο ερώτημα, είναι ο τρόπος με τον οποίο θα επιλέξει να κινηθεί στη Διαβαλκανική Διάσκεψη η αλβανική κυβέρνηση, η οποία από τη μια πλευρά είναι υποχρεωμένη να ακολουθεί τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, από την άλλη ωστόσο δεν είναι εύκολο να εγκαταλείψει τα οράματα για αλλαγή του πολιτικού χάρτη που τρέφει μεγάλο τμήμα του αλβανικού πληθυσμού στο Κόσσοβο, στην ΠΓΔΜ και τη Νότια Σερβία.