Συνέντευξη για τις διεθνείς εξελίξεις έδωσε χτες ο γνωστός μουσικοσυνθέτης Θάνος Μικρούτσικος στο ραδιόφωνο του «902», στο δημοσιογράφο Γιάννη Ευσταθίου. Λόγω του ενδιαφέροντος που παρουσιάζει η συζήτηση, ο «Ρ» την αναδημοσιεύει ολόκληρη.

-- κ. Μικρούτσικε, ζούμε πολεμικές πια εξελίξεις μετά το χτύπημα της 11ης Σεπτέμβρη σε Νέα Υόρκη και Ουάσιγκτον. Από την Κυριακή που μας πέρασε έχουμε και τα χτυπήματα των ΗΠΑ. Το ερώτημά μου είναι εάν έχουμε μια ορθή επιλογή να αντιμετωπιστεί αυτό το χτύπημα το τρομοκρατικό μ' αυτόν τον τρόπο, με την επιλογή δηλαδή του πολέμου.

-- Απερίφραστα λέω όχι, παρ' όλο που το χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου λειτούργησε με έναν υπερθεαματικό τρόπο και επηρέασε ψυχολογικά θα έλεγα όλο τον πλανήτη. Εγώ προσωπικά πρέπει να σας πω εδώ ότι το ίδιο είχα επηρεαστεί από τις εικόνες που έβλεπα των παιδιών του Ιράκ και τους καρκίνους που βγήκαν μετά τους βομβαρδισμούς των Αμερικάνων στο Ιράκ. Επίσης το ίδιο και περισσότερο είχα επηρεαστεί από τους βομβαρδισμούς της Γιουγκοσλαβίας. Αλλά εν πάση περίπτωση το χτύπημα αυτό στη Νέα Υόρκη, λόγω και του θεαματικού της ιστορίας, ήταν ένα πάρα πολύ μεγάλο χτύπημα.

Πιστεύω ότι οι Αμερικανοί θέλουν να «βάλουν πόδι» στην Κεντρική Ασία και κυρίως στις πρώην χώρες που συνιστούσαν τη Σοβιετική Ενωση. Σε κάθε περίπτωση όμως απαντώ ότι αυτή η βία, η καινούρια επί της ουσίας, διευρύνει τον κύκλο βίας και βρισκόμαστε σ' έναν φαύλο κύκλο. Επομένως, εάν κάνω μια πολιτική ανάλυση, θεωρώ ότι οι Αμερικάνοι εκμεταλλεύτηκαν αυτό το χτύπημα για να προωθήσουν τα σχέδιά τους, όπως έκαναν και την προηγούμενη δεκαετία. Αλλά ακόμα αν ξεφύγουμε από αυτή τη λογική και πούμε ότι η τρομοκρατία χτύπησε τη Νέα Υόρκη, αυτοί έπρεπε να απαντήσουν με τον τρόπο που απαντούν; Πιστεύω ότι επί της ουσίας διευρύνουν τη βία και δημιουργούν ένα φαύλο κύκλο.

--Εντούτοις, έχουν οι ΗΠΑ το ηθικό δικαίωμα να απαντήσουν στους υπεύθυνους αυτού του χτυπήματος της 11ης Σεπτέμβρη;

-- Κοιτάξτε να δείτε. Εάν τα ζητήματα αυτά έμπαιναν σ' ένα σοβαρό ΟΗΕ θα μπορούσε εκεί κανείς να τοποθετηθεί και τοποθετήσει όλα τα θέματα. Από τη στιγμή που οι ΗΠΑ επί της ουσίας έχουν ακυρώσει τον ΟΗΕ, και με την ιστορία της Γιουγκοσλαβίας, δεν έχουν το ηθικό δικαίωμα να προχωρήσουν στο βομβαρδισμό μιας χώρας και δεν ξέρω σε ποιους άλλους βομβαρδισμούς, γιατί είμαστε ακόμα στην αρχή. Δεν ξέρω εάν θα επιτεθούν τώρα σε κάποια άλλη χώρα, αλλά είναι σίγουρο ότι θα βρίσκονται για μια 10ετία σε μια τέτοιου τύπου εγρήγορση και γιατί πιέζονται από τις πολεμικές βιομηχανίες. Είναι σύνθετο το ζήτημα...

--Τώρα, από όλες τις συζητήσεις που έχουν αναπτυχθεί και στο διεθνές πεδίο αλλά και στο εσωτερικό της χώρας, αναρωτιέμαι τελικά μήπως αδικούμε την ηγεσία των ΗΠΑ, όταν θεωρούμε ότι κυρίως για γεωστρατηγικά συμφέροντα έχει κηρύξει αυτόν τον πόλεμο και έχει ξεκινήσει αυτή τη σταυροφορία κατά της τρομοκρατίας...

-- Παρ' όλο που θα έλεγα ότι είναι ίσως παρακινδυνευμένο - αυτό που θα πω δηλαδή - κάτι μου στριφογυρίζει λίγο διαφορετικό. Στην προκειμένη περίπτωση - και ανεξαρτήτως αν αυτή τη στιγμή η ηγεσία των ΗΠΑ είναι ρεπουμπλικανική - θα ήθελα να σας πάω 40 - 50 χρόνια πίσω και να πω ότι πάντα οι δημοκρατικοί ξεκινούσαν τους πολέμους, οι ρεπουμπλικάνοι τους έκλειναν. Κι αυτό ήταν λίγο αντιφατικό, δεδομένου ότι πολύς κόσμος υποστήριζε ότι οι δημοκρατικοί είναι κατά κάποιον τρόπο πιο προοδευτικοί από τους ρεπουμπλικάνους κλπ, κλπ. Για μένα αυτό το πράγμα δεν ισχύει εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Δεν ξέρω κάποτε, πριν 40, 50, 60 χρόνια, να υπήρχε μια διαφοροποίηση.

Τα πράγματα είναι μάλλον κάπως ανάποδα. Εγώ είχα την αίσθηση, και από κάποιους αναλυτές σοβαρούς που διάβαζα στις ΗΠΑ, ότι αυτού του τύπου η αμερικάνικη κυβέρνηση ίσως να εξυπηρετήσει συμφέροντα που δε θέλουν τόσο πολύ να επεκταθεί ένας πόλεμος στον πλανήτη. Π.χ. Αυτή τη στιγμή αυτό που πουλάει πάρα πολύ είναι τα προγράμματα στην υψηλή τεχνολογία. Εχω την αίσθηση ότι πιέστηκαν από το στρατιωτικοοικονομικό κατεστημένο, τις πολεμικές βιομηχανίες κλπ, που πουλάνε όταν υπάρχουν εστίες πολέμου. Αλλά αυτό είναι ένα εσωτερικό ζήτημα.

-- Αυτό ενδεχομένως να έχει ιδιαίτερη σημασία αυτές τις ώρες που μιλάμε, λέτε...

-- Εχει ιδιαίτερη αξία, αλλά ποιος τώρα να ξεχωρίσει ποιος είναι γεράκι, ποιος είναι περιστέρι και πόσο το περιστέρι με το γεράκι έχει ας πούμε απόκλιση, ειδικά σ' αυτή την περίοδο.

-- Να 'ρθουμε λίγο στα δεδομένα τα ελληνικά. Η πλειοψηφία του κόσμου, έχει φανεί, ως συμπέρασμα από τις δημοσκοπήσεις που έχουν γίνει, ότι είναι κατά του πολέμου. Αυτό που διαπνέει την ελληνική κυβέρνηση στις επιλογές της είναι μια γενική, εν λευκώ θα 'λεγε κανείς, φιλοσοφία της εμπλοκής...

-- Αυτό δεν ήταν ίδιο με τη Γιουγκοσλαβία; Δεν άλλαξε τίποτα...

-- Αυτό, όμως, τι δείχνει; Οτι δεν την απασχολεί την ελληνική κυβέρνηση αυτή η ανησυχία των Ελλήνων, αυτό το «όχι» στον πόλεμο;

-- Εδώ δεν την απασχόλησε στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας, που ήταν σαφές ότι το 96% ήταν εναντίον. Τώρα δεν ξέρω αν έχουμε ένα τέτοιο ποσοστό, και πάντως τώρα θα μπορούσε να πει κανείς ότι υπάρχει κι ένα ποσοστό το οποίο έχει ιδιαιτέρως φοβηθεί και σοκαριστεί. Αυτό είναι δεδομένο. Το βλέπει κανείς και στην καθημερινότητα. Εδώ λοιπόν δεν έλαβε υπόψη το 96% πριν δύο χρόνια, θα λάβει τώρα που οι συνθήκες στο να κάνει αυτό που κάνει είναι ελαφρώς καλύτερες γι' αυτήν;

-- Μήπως η ελληνική κυβέρνηση έχει επιπλέον δεδομένα, που εμείς δεν τα γνωρίζουμε, που δείχνουν ότι όντως και η δική μας χώρα ενδεχομένως να κινδυνεύει από ανάλογα ή όμοια ή παρόμοια χτυπήματα;

-- Εγώ δε λέω ότι δε συμβαίνει. Καταρχήν να δηλώσω κάτι, μην παρεξηγηθώ -δε θα παρεξηγηθώ στο δικό σας ραδιόφωνο, αλλά είναι πονηρές οι μέρες... Είμαι όπως και η Αριστερά, εναντίον της τρομοκρατίας. Και μάλιστα θα σας έλεγα ότι πολλά είδη τρομοκρατίας, αυτής της «ανεξάρτητης» τρομοκρατίας, εκπορεύτηκαν τα τελευταία 20-25 χρόνια από μυστικές υπηρεσίες. Δεν υπονοώ ότι το χτύπημα αυτό ήταν ένα χτύπημα που εκπορεύτηκε από μυστικές υπηρεσίες. Λέω όμως ότι η τρομοκρατία έχει αποδειχθεί ιστορικά ότι ήταν μπλεγμένη με τις μυστικές υπηρεσίες. Και ο Μπιν Λάντεν, αν είναι αυτός που το έκανε, ήταν κάποτε υψηλού επιπέδου συνεργαζόμενος με τη ΣΙΑ.

Η Αριστερά, κι εγώ προσωπικά, είμαστε εναντίον της τρομοκρατίας. Και βεβαίως θρηνούμε τα θύματα της Νέας Υόρκης. Συζητάμε αυτή τη στιγμή αν αυτό που γίνεται μας ξεμπλέκει αν θέλετε από την τρομοκρατία. «Καθαρίζουμε» από την τρομοκρατία ή μπαίνουμε σ' ένα φαύλο κύκλο; Αν η Ελλάδα, για παράδειγμα, έχει πρόβλημα με την τρομοκρατία ή μπορεί να χτυπηθεί από την τρομοκρατία, με τη συμπεριφορά της θα το αποτρέψει;

Οσο περισσότερο εμπλεκόμαστε τόσο περισσότερο έχουμε αυτόν το συγκεκριμένο κίνδυνο. Αλλά το ζήτημα του τι έπρεπε να κάνει η Ελλάδα, δεν έχει να κάνει με το πόσο φοβόμαστε ή δε φοβόμαστε ένα τρομοκρατικό χτύπημα. Σε επίπεδο παράνοιας ή σχιζοφρένειας - ας πάρουμε αυτή την ακραία περίπτωση - πάντα θα είναι πιθανό έτσι όπως είναι η σύγχρονη ζωή. Το ζήτημα με την Ελλάδα είναι ότι έχει αποφασίσει - και το απέδειξε στην περίοδο της Γιουγκοσλαβίας - να είναι υποτελής στους Αμερικάνους.

-- Υπάρχει η άποψη που λέει ότι για τη χώρα μας, με το ειδικό βάρος που διαθέτει στο παγκόσμιο, στο πλανητικό σύστημα, αυτή την ώρα το συμφέρον της θα ήταν στο πλευρό αυτών που έχουν ξεκινήσει τη σταυροφορία. Οχι ουδετερότητα, όχι κατά του πολέμου γιατί τότε κινδυνεύει και ως χώρα και ενδεχομένως να προκαλέσει και το θυμό των ισχυρών, του Τζ. Μπους για παράδειγμα που έθεσε το δίλημμα: 'Η με μας ή με τους τρομοκράτες...

-- Δεν μπορώ κάθε φορά, με όση λογική κι ευαισθησία διαθέτω, να ξεκινώ την ανάλυση από τις 11 Σεπτεμβρίου. Εδώ έχουμε μια προϊστορία. Εάν η προϊστορία αυτής της συγκεκριμένης κυβέρνησης ήταν διαφορετική θα μπορούσε να πράξει διαφορετικά. Βεβαίως, μέχρι τις 10 Σεπτεμβρίου, από το '96 -για να πάρουμε τη συγκεκριμένη κυβέρνηση- ακολουθεί μια συγκεκριμένη πολιτική να δένεται και να υπηρετεί τα συμφέροντα πρώτα απ' όλα των Αμερικανών. Αυτό γίνεται, δεν έχω κάποιο στοιχείο τα τελευταία 5 χρόνια ότι έχει αλλάξει. Μακάρι να είχα για να έλεγα ότι εκεί, ας πούμε, έκαναν κάτι σωστό. Προφανώς δεν μπορεί να αλλάξει αυτή τη στιγμή, που είναι και το βάρος του σοκαρίσματος. Αλλά εδώ έχουμε μια συγκεκριμένη πολιτική που ασκείται απ' αυτή την κυβέρνηση. Αρα λοιπόν δεν μπορούμε κάθε φορά να ξαναρχίζουμε την ιστορία από μια συγκεκριμένη ημερομηνία.