Αν και η Σύνοδος των υπουργών Εργασίας στο Ναύπλιο ήταν «άτυπη» εντούτοις, τα κείμενα της συζήτησης, οι στόχοι που θέτει και τα συμπεράσματά της έχουν μεγάλη σημασία, καθώς αποτελούν έναν ακόμα αντεργατικό κρίκο, στην αλυσίδα των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων από την εποχή της Λευκής Βίβλου.

Επιπλέον γιατί, η Σύνοδος γίνεται πέντε χρόνια μετά το Λουξεμβούργο (1997), όπου θεσπίστηκε και μπήκε σε εφαρμογή η Ευρωπαϊκή Στρατηγική Απασχόλησης. Τέλος, επειδή τα συμπεράσματα θα υποβληθούν στην εαρινή Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες και θα αποτελέσουν βάση για νέες αντεργατικές αποφάσεις, όσον αφορά στον τομέα της απασχόλησης, των εργασιακών σχέσεων, της κοινωνικής ασφάλισης.

Κύρια πεδία συζήτησης ήταν η απασχόληση και η «κοινωνική προστασία». Η «αναθεώρηση» της ΕΣΑ, που προβάλλεται δεν αφορά στην ουσία αυτής της στρατηγικής, αλλά στους τρόπους και τα εργαλεία με τα οποία θα υλοποιηθούν οι στόχοι της Λισαβόνας, υπό το πρίσμα των νέων δεδομένων και πρωτίστως της διεύρυνσης και της οικονομικής ύφεσης.

Εχει λοιπόν αξία να εξετάσουμε πώς οι υπουργοί Εργασίας, η Ελληνική Προεδρία και συνολικά η ΕΕ, αξιολογούν το πλαίσιο της πολιτικής τους και τα αποτελέσματα που έχει. Στα κείμενα του Συμβουλίου προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι στην ΕΕ «παρά την επιδείνωση του οικονομικού περιβάλλοντος, τα τελευταία χρόνια οι ευρωπαϊκές αγορές εργασίας δημιουργούν θέσεις απασχόλησης με πολύ ταχύτερους ρυθμούς από ό,τι τις τελευταίες δεκαετίες», ως αποτέλεσμα και «των μεταρρυθμίσεων στις αγορές εργασίας».

Προφανώς οι πολιτικοί εκπρόσωποι του μεγάλου κεφαλαίου, στην προσπάθειά τους να πείσουν τους εργαζόμενους για την ορθότητα της πολιτικής τους, παραβλέπουν ότι η ανεργία αυξήθηκε στα 14 εκατομμύρια και πλέον ανέργους και αυτό παρά τη ραγδαία επέκταση της υποαπασχόλησης, μέσα από την επιβολή των ευέλικτων μορφών, την υπονόμευση της σταθερής και πλήρους εργασίας, τη μείωση τελικά της αξίας της εργατικής δύναμης που είναι και η πεμπτουσία όλης της ΕΣΑ.

Μάλιστα οι εντολοδόχοι και υπηρέτες της καπιταλιστικής ολοκλήρωσης, πάνε ακόμα παραπέρα και υπογραμμίζουν: «Ωστόσο, η σημαντική αύξηση της απασχόλησης δε συνοδεύτηκε πάντα με την αύξηση της παραγωγικότητας...». Εδώ ακριβώς βρίσκεται και η λυδία λίθος, όλων αυτών των σχεδίων που διανθίζονται με τα γνωστά συνθήματα για «κοινωνική συνοχή» και «πλήρη απασχόληση, με ποιότητα». Η Ευρωπαϊκή Στρατηγική Απασχόλησης, υποτάσσεται στην αύξηση της παραγωγικότητας των εργαζομένων, στην απόσπαση μεγαλύτερης υπεραξίας και στην αύξηση των κερδών των ευρωπαϊκών μονοπωλίων. Το όφελος του μεγάλου κεφαλαίου είναι αυτό που καθορίζει τις επιλογές της ΕΕ, γεγονός που αποδεικνύεται και από τις επιμέρους δράσεις στον τομέα αυτό.

Γι' αυτό και στα κείμενα του Ναυπλίου η Ελληνική Προεδρία κάνει ξεκάθαρο ότι επικεντρώνει την πολιτική της στις εξής κατευθύνσεις:

1. «Προώθηση πολιτικών ενεργού γήρανσης μέσω και της επιμήκυνσης του εργασιακού βίου». Δε θα σταθούμε στη διαστροφή των εννοιών και της ίδιας της ελληνικής γλώσσας θα σημειώσουμε μόνο, ότι η «ενεργός γήρανση» θα επιτευχτεί με την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης κατά πέντε τουλάχιστον χρόνια και στην κατάργηση του δικαιώματος -που υπάρχει ακόμα σε αρκετές κατηγορίες εργαζομένων- για πλήρη συνταξιοδότηση πριν τα 65 χρόνια. Το «Ολοι στα 65, αλλά και στα 67 χρόνια» είναι ο οδηγός για την επόμενη φάση της αντιασφαλιστικής επίθεσης και μάλιστα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

2. «Την ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στην εργασία»! Αυτή η «ισοτιμία», όπως μεταφράζεται από τους ισχυρούς της ΕΕ, σημαίνει ότι σκοπός του ευρωπαϊκού κεφαλαίου είναι η ένταξη στην εκμετάλλευση μεγαλύτερου αριθμού γυναικών, σε καθεστώς χαμηλότερων αμοιβών από τις ισχύουσες, στην προσωρινή και μερική απασχόληση, στην εργασία με το κομμάτι, με περιορισμό των ασφαλιστικών δικαιωμάτων. Ειδικότερα μέχρι το 2010 στις γυναίκες το ποσοστό απασχόλησης επιδιώκεται να φτάσει στο 60% (αποφάσεις Λισαβόνας).

3. «Την ενίσχυση και βελτίωση της αποτελεσματικότητας των ενεργών πολιτικών απασχόλησης για την ένταξη των νέων και των ανέργων». Είναι η γνωστή φάμπρικα με τα προγράμματα κατάρτισης, επανεκπαίδευσης και ειδίκευσης, με τα οποία η νέοι και οι άνεργοι «εκπαιδεύονται» για να αποδεχτούν σαν φυσική νομοτέλεια, τη ζούγκλα της υποαπασχόλησης για ένα κομμάτι ψωμί. Μια κακοπληρωμένη θέση, αρκεί να μην καταγράφονται στις επίσημες καταστάσεις των ανέργων, αρκεί οι στατιστικές να προοδεύουν παράλληλα με τα κέρδη της εργοδοσίας.

4. «Την αύξηση των ποσοστών συμμετοχής στην αγορά εργασίας, ιδιαίτερα με τη διασύνδεση κοινωνικής προστασίας και απασχόλησης (make work pay)». Εδώ αποτυπώνεται η επιδίωξη της ΕΕ, να διασυνδέσει την απασχόληση με την κοινωνική προστασία (υγεία, παιδεία, πρόνοια, προγράμματα όπως «βοήθεια στο σπίτι» κλπ) ή ακόμα και με τη λεγόμενη «κοινωνική οικονομία». Κεντρικός στόχος τους, η ανάληψη μιας μεγάλης γκάμας κοινωνικών υπηρεσιών, από ένα πλήθος «απασχολήσιμων», ιδιαίτερα γυναικών, νέων και ηλικιωμένων ανέργων, ώστε από τη μια να επιτυγχάνεται η «μείωση» της ανεργίας, ενώ ταυτόχρονα θα μειώνεται το κόστος της κοινωνικής πολιτικής, αφού δε θα την ασκεί ένα εξειδικευμένο και με πλήρη δικαιώματα προσωπικό. Εννοείται ότι και το επίπεδο των υπηρεσιών αυτών θα πέσει στο ναδίρ. Θα είναι «κοινωνική προστασία» από πληβείους (εργασιακά) για... πληβείους! Να άλλος ένας τρόπος να επιτυγχάνεται η δημοσιονομική πολιτική και να πειθαρχούμε στους δείκτες του Συμφώνου Σταθερότητας...

5. «Τη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων στην απασχόληση και την ανεργία». Τα προγράμματα αυτά, δεν κάνουν τίποτα άλλο παρά να πασπαλίζουν με χρυσόσκονη την ερήμωση, τη φτώχεια και την εξαθλίωση που μαστίζουν ολόκληρες πλέον περιοχές και περιφέρειες της ΕΕ και της χώρας μας. Κλασικό παράδειγμα η περίπτωση της Ηπείρου. Ομως οι ανισότητες αυτές απορρέουν από τον ίδιο το χαρακτήρα της καπιταλιστικής ολοκλήρωσης, που δεν μπορεί παρά να είναι άνισος και ανισομερής. Η ανισότητα αυτή προκύπτει από τη μεγέθυνση της ταξικής ανισότητας που αναπαράγει και διευρύνει η στρατηγική της ΕΕ. Αυτή ακριβώς την ανισότητα θέλουν να αποκρύψουν.

6. «Την επίτευξη ισορροπίας στη ρύθμιση της εργασίας... ώστε οι εργαζόμενοι να μπορούν διαρκώς να αναπτύσσουν τις δεξιότητές τους. Και οι επιχειρήσεις να καθίστανται πιο ευέλικτες διαθέτοντας περισσότερο ειδικευμένο εργατικό δυναμικό με μεγαλύτερη ετοιμότητα ώστε να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και να αντιμετωπίζει τις αλλαγές».

Το παραπάνω, είναι και αυτό που συμπυκνώνει την ουσία όλης αυτής της πολιτικής. Η περίφημη «ευελιξία» αποσκοπεί στη δυνατότητα, οι επιχειρήσεις να διαθέτουν εκείνο το προσωπικό που θα είναι «έτοιμο» ανά πάσα στιγμή και σύμφωνα με τις ανάγκες των εργοδοτών και με τις αλλαγές που προκύπτουν. Σας θυμίζουν όλα αυτά τη γνωστή ταινία «Αντρες έτοιμοι για όλα»; Και γυναίκες θα προσθέταμε...

Αλλωστε οι ίδιοι ομολογούν πως «η προσπάθεια αυτή θα μπορούσε να δημιουργήσει τις συνθήκες για μια επαναρύθμιση (διάβαζε απορύθμιση) των αγορών εργασίας στα κράτη - μέλη». Υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Σύνοδος στο Ναύπλιο μπορεί να χαρακτηριστεί σαν Σύνοδος απορύθμισης και ευελιξίας;