Οι δύο τάσεις που έχουν διαμορφωθεί μεταξύ των κρατών - μελών της ΕΕ για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας εκφράστηκαν και στη χθεσινή συνεδρίαση του Συμβουλίου των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ.

Στη συνεδρίαση έγινε μια πρώτη συζήτηση για το κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις 17 Δεκέμβρη, αναφορικά με την ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας, αλλά ήταν αρκετή για να φανούν οι διαφορετικές απόψεις. Η Ολλανδική Προεδρία ενημέρωσε κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, με τη συμμετοχή από ελληνικής πλευράς του Π. Μολυβιάτη και του Γ. Βαληνάκη, ότι προς το παρόν συλλέγει τις θέσεις και τις απόψεις των 25 κρατών - μελών, με στόχο την επίτευξη ενός συμβιβαστικού σχεδίου θέσεων, τόσο για την Τουρκία, όσο και για τις άλλες υποψήφιες χώρες.

Από τη συζήτηση επαναβεβαιώθηκε η ύπαρξη δύο διαφορετικών θέσεων. Οι υποστηρικτές της πρώτης άποψης, μεταξύ των οποίων η Βρετανία, η Γερμανία, κ.ά., θεωρούν ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία θα πρέπει να ξεκινήσουν το ταχύτερο δυνατό, χωρίς όρους και προϋποθέσεις και με αποκλειστική κατάληξη τη μελλοντική και πλήρη προσχώρησή της στην Ενωμένη Ευρώπη. Η δεύτερη τάση συγκεντρώνει αυτούς που προβληματίζονται τόσο ως προς την ημερομηνία έναρξης των διαπραγματεύσεων, όσο και ως προς το χαρακτήρα τους, δηλαδή ως προς το αν η κατάληξη θα πρέπει να είναι η προσχώρηση ή αν θα πρέπει να υπάρξουν και άλλα εναλλακτικά σενάρια. Σ' αυτήν την τάση τοποθετούνται κυρίως η Αυστρία και έως ένα βαθμό και η Γαλλία.

Αναφορικά με το τι θα περιέχει το κείμενο των τελικών συμπερασμάτων, που θα κληθούν να επικυρώσουν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων το Δεκέμβρη, κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνεδρίασης των υπουργών Εξωτερικών κατέστη επίσης σαφές ότι οι υπέρμαχοι της πρώτης τάσης προκρίνουν τη σύνταξη ενός γενικόλογου και σχετικά περιορισμένης έκτασης κειμένου, που σε γενικές γραμμές θα περιγράφει τις βασικές αρχές επί των οποίων θα πρέπει να πραγματοποιηθούν οι επόμενες διευρύνσεις της ΕΕ προς την Τουρκία, την Κροατία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Οι υπέρμαχοι αυτής της εκδοχής θεωρούν ότι δε θα πρέπει να υπάρχει ιδιαίτερο κείμενο για κάθε υποψήφια χώρα και ότι τα πλαίσια των διευρύνσεων είναι ήδη προσδιορισμένα από τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της Κοπεγχάγης, το 1993. Στο πλαίσιο αυτό, κινείται και η ελληνική κυβέρνηση, θεωρώντας ότι τα ελληνικά αιτήματα για Κυπριακό και Ελληνοτουρκικά «καλύπτονται» από τη γνωστή έκθεση της Κομισιόν!

Ταυτόχρονα, πολλές χώρες - μέλη της ΕΕ, με πρώτη τη Γαλλία, εμφανίζονται προς το παρόν διατεθειμένες να μη συναινέσουν στην τάχιστη έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ΕΕ με την Τουρκία και να επιδιώξουν ως χρονικό σημείο εκκίνησής τους, είτε το τέλος του 2005, είτε την αρχή του 2006. Παράλληλα, πολλές χώρες - μέλη εμμένουν στην άποψη ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία δε θα πρέπει να έχουν ως υποχρεωτική κατάληξη την ένταξή της στο έστω μακρινό μέλλον, αλλά θα πρέπει να προβλέπουν και εναλλακτικά σενάρια, όπως, για παράδειγμα, αυτό της σύναψης ειδικής σχέσης της Τουρκίας με την ΕΕ.

Τα θέματα αυτά αναμένεται ότι θα βρεθούν στο επίκεντρο των διαβουλεύσεων, που θα έχει αύριο στη Χάγη με την Ολλανδική Προεδρία ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Α. Γκιουλ.