ΑΓΚΥΡΑ. -

Ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Ερντάλ Ινονού ξεκινά σύντομα περιοδεία στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, για να εξηγήσει τους λόγους της εισβολής και κατοχής στο Βόρειο Ιράκ, καθώς οι αντιδράσεις των κυριοτέρων Δυτικών εταίρων της χώρας στο γεγονός ενισχύονται. Η επιχείρηση μπαίνει στη δεύτερη εβδομάδα της, μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα των δημοσιογράφων πλέον.

Η χτεσινή απόφαση της Γερμανίας να αναστείλει προγραμματισμένη αποστολή στρατιωτικού υλικού στην Τουρκία, λόγω της στρατιωτικής εισβολής στο Βόρειο Ιράκ, αιφνιδίασε την Αγκυρα και προκάλεσε την έντονη αντίδρασή της. Η αναστολή αυτή προστίθεται στο πάγωμα του κονδυλίου ύψους 150.000.000 μάρκων, με το οποίο η Βόννη θα χρηματοδοτούσε τουρκική παραγγελία ναυπήγησης δύο φρεγατών σε γερμανικά ναυπηγεία.

Ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Κλάους Κίνκελ έθεσε τρεις όρους για την επανάληψη της αποστολής στρατιωτικού υλικού και το ξεπάγωμα του κονδυλίου: την αποχώρηση του τουρκικού στρατού από το Βόρειο Ιράκ, τη βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα και την πολιτική επίλυση του κουρδικού.

Οι συγκεκριμένες δηλώσεις Κίνκελ, ιδιαίτερα οι περί πολιτικής επίλυσης του κουρδικού, είναι αρκετά ασυνήθιστες για τα δεδομένα των τουρκογερμανικών σχέσεων και φαίνεται να εντάσσονται σε μια στροφή της γερμανικής κυβέρνησης, που, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, αποφασίστηκε σε συνεργασία με τα υπόλοιπα μέλη του ΝΑΤΟ και έχει αποκλειστικά ως στόχο της την εισβολή στο Βόρειο Ιράκ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Βρετανός πρωθυπουργός Τζον Μέιτζορ, που, στην αρχή, δεν είχε αντιδράσει στην τουρκική εισβολή, χτες ζήτησε από την Τουρκία να αποχωρήσει το συντομότερο από το Βόρειο Ιράκ. Ανάλογες "συστάσεις" προς την Αγκυρα έχουν αρχίσει, άλλωστε, να κάνουν το τελευταίο διήμερο και ορισμένοι Αμερικανοί αξιωματούχοι, αλλάζοντας μάλιστα, επί το σκληρότερον, τους τόνους της γλώσσας τους.

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις και παρά την επίμονη διγλωσσία τους, οι ΗΠΑ αρχίζουν να αλλάζουν στάση ως προς την τουρκική εισβολή στο Βόρειο Ιράκ, που, αρχικά, είχαν σχεδόν ανοιχτά επικροτήσει. Η διαφαινόμενη αυτή αλλαγή δεν οφείλεται στην πίεση του Κογκρέσου, ούτε στις επιθέσεις του τουρκικού στρατού ενάντια στους αμάχους, αλλά στο ότι, ενώ η Αγκυρα είχε αρχικά βεβαιώσει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι η επιχείρηση θα ήταν πολύ περιορισμένης έκτασης και διάρκειας, τώρα αφήνει σαφώς να εννοηθεί ότι θα είναι πολύμηνη.

Μπροστά στη διαρκή ενίσχυση των αντιδράσεων, η Τουρκία αποφάσισε χτες να στείλει τον νέο υπουργό Εξωτερικών της Ερντάλ Ινονού σε περιοδεία στην Ουάσιγκτον, το Παρίσι, το Λονδίνο και τη Βόννη για να κατευνάσει τις δυτικές αντιδράσεις.

Τα τουρκικά στρατεύματα, που κλιμακώνουν την επιχείρησή τους στο Βόρειο Ιράκ και από χτες άρχισαν να δίνουν στη δημοσιότητα υψηλούς απολογισμούς των επιτυχιών τους - αληθινούς ή ψεύτικους, ποιος, ξέρει - έκλεισαν χτες οριστικά για τους δημοσιογράφους τα σύνορα με το Ιράκ. Η τουρκική στρατιωτική διοίκηση ανακοίνωσε χτες ότι 90 Κούρδοι αντάρτες σκοτώθηκαν το τελευταίο 24ωρο. Η ίδια διαβεβαίωσε, επίσης, τους αποκλεισμένους δημοσιογράφους ότι θα τους πάρει αργότερα με ελικόπτερο και θα τους οδηγήσει στα πεδία των μαχών, μετά τη λήξη των συγκρούσεων! Δε σχολίασε, όμως, τις νέες χτεσινές καταγγελίες του Δανού διοικητή των δυνάμεων του ΟΗΕ στην περιοχή Πολ Νταλ, ότι τα τουρκικά στρατεύματα εμποδίζουν τις υπηρεσίες του ΟΗΕ να επιτελούν το έργο τους.