Στην εκτόνωση και διάσπαση των κινητοποιήσεων των αγροτών φαίνεται ότι αποσκοπούν οι κυβερνητικές υποσχέσεις για τη μείωση της τιμής του πετρελαίου.Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει καθώς το υπουργείο Οικονομικών, αρμόδιο για θέματα φορολογίας των πετρελαιοειδών, δε γνωρίζει με ποιο τρόπο μπορεί να γίνει η μείωση της τιμής, μιας και - όπως υποστηρίζεται - η πράξη αυτή αντίκειται στις κοινοτικές διατάξεις. Οπως ανέφεραν χτες στο "Ρ" παράγοντες των αρμόδιων τελωνειακών υπηρεσιών για θέματα Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης πετρελαιοειδών του υπουργείου Οικονομικών:

• Η τιμή του πετρελαίου για τη χρήση γεωργικών μηχανημάτων (τρακτέρ κλπ.), που αποτελεί και το βασικό αίτημα των αγροτών, δεν μπορεί να μειωθεί ούτε κατά μία δεκάρα.
• Η μόνη κυβερνητική παρέμβαση που μπορεί να γίνει στην τιμή του πετρελαίου, αφορά αυτό που χρησιμοποιείται στα θερμοκήπια.

Οι ίδιοι διοικητικοί παράγοντες, πάντως, δεν ήταν σε θέση να εξηγήσουν υπεύθυνα με ποιο τρόπο θα υλοποιηθεί η κυβερνητική δέσμευση για μείωση των τιμών των καυσίμων, ενώ σύγχυση επικρατούσε και σε ό,τι αφορά την ερμηνεία των αντίστοιχων κοινοτικών κανονισμών.

Γίνεται κατανοητό ότι οι κυβερνητικές μεθοδεύσεις στο θέμα της τιμής του πετρελαίου αποτελούν καθαρό εμπαιγμό σε βάρος των χιλιάδων αγωνιζόμενων αγροτών και αν οι αρμόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες ερμηνεύουν σωστά τους κανονισμούς, οι υποσχέσεις που επαναλήφθηκαν και χτες στη Λάρισα από τον υφυπουργό Γεωργίας δεν είναι τίποτα άλλο, παρά πυροτέχνημα, με στόχο την παραπλάνηση των αγροτών.

Σε αντίθεση με τις απόψεις των υπηρεσιακών παραγόντων, άλλοι ειδικοί σε ευρωπαϊκά θέματα υποστηρίζουν ότι μείωση της τιμής του πετρελαίου κίνησης μπορεί να επιτευχθεί, αρκεί βέβαια να υπάρχει η ανάλογη πολιτική βούληση της κυβέρνησης. Οπως ανέφεραν χαρακτηριστικά, τη δυνατότητα αυτή την παρέχουν οι ίδιες οι κοινοτικές οδηγίες και σαν παράδειγμα ανέφεραν την Οδηγία 92/81 19 Οκτώβρη 1992, η οποία αναφέρει ρητά ότι "τα κράτη - μέλη μπορούν να χορηγούν πλήρεις ή μερικές απαλλαγές ή μειώσεις των συντελεστών του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για τα πετρελαιοειδή, τα οποία - μεταξύ άλλων - χρησιμοποιούνται αποκλειστικά στη γεωργία, τη δενδροκομία, τη δασοκομία, και την ποτάμια ή λιμναία ιχθυοκαλλιέργεια". Και με αφορμή αυτό αξίζει να επισημάνουμε ότι η άτεγκτη και ανυποχώρητη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στα αιτήματα των αγροτών, στις 13 Δεκέμβρη ζήτησε και πέτυχε απαλλαγή από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης πετρελαιοειδών για τα οχήματα του υπουργείου Προεδρίας, της Αστυνομίας και των μητροπολιτών...

Παραθέτουμε στη συνέχεια τις απόψεις των υπηρεσιακών παραγόντων του υπουργείου Οικονομικών, οι οποίες αμφισβητούν ευθέως την ειλικρίνεια των κυβερνητικών διακηρύξεων προς τους αγρότες. Σύμφωνα λοιπόν με τις απόψεις αυτές, η κυβέρνηση επηρεάζει τις τιμές των πετρελαιοειδών (βενζίνη, πετρέλαιο κίνησης, θέρμανσης κλπ.) με την επιβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ), ο οποίος είναι σταθερός για κάθε λίτρο κατανάλωσης και με την επιβολή του ΦΠΑ. Ο τελευταίος επιβάλλεται στη λιανική τιμή πώλησης, με συντελεστή 18%.

Με βάση τις κοινοτικές οδηγίες 92/81 και 92/82 (19 Οκτώβρη 1992), στις χώρες - μέλη της Κοινότητας ορίστηκαν κατώτατα όρια Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης πετρελαιοειδών εκφρασμένα σε ECU, κάτω από τα οποία δεν μπορεί να μειωθεί η τιμή του φόρου. Αντίθετα κάθε κράτος - μέλος μπορεί να αυξήσει τους ΕΦΚ, πάνω από τα επιβαλλόμενα όρια.

Ειδικά για το πετρέλαιο κίνησης, που χρησιμοποιείται από τους γεωργικούς κινητήρες, ο ΕΦΚ ορίστηκε στα 245 ECU για κάθε 1.000 λίτρα κατανάλωσης, ποσό το οποίο σε ελληνικές δραχμές και με βάση την ισχύουσα ισοτιμία για το 1995 (1 ECY+ισ293,028 δραχμές) έχει οριστεί στις 72.000 δραχμές. Δηλαδή για κάθε λίτρο πετρελαίου που καταναλώνει ο αγρότης καταβάλλει ΕΦΚ στο ελληνικό κράτος 72 δραχμές.Με βάση λοιπόν αυτές τις κοινοτικές οδηγίες περί πετρελαιοειδών, το υπουργείο Οικονομικών δεν μπορεί να μειώσει τις τιμές ούτε του ΕΦΚ, αλλά ούτε και το συντελεστή 18% του ΦΠΑ.

Σύμφωνα με τις ίδιες απόψεις, η μόνη δυνατότητα μείωσης της τιμής αφορά το πετρέλαιο θέρμανσης και αυτό γιατί ενώ οι σχετικοί κοινοτικοί κανονισμοί προβλέπουν κατώτατη τιμή ΕΦΚ 18 ECU για χίλια λίτρα κατανάλωσης (δηλαδή 5.275 δραχμές με βάση τη σημερινή ισοτιμία), η κυβέρνηση της ΝΔ στις 7 Αυγούστου 1992 τίναξε κυριολεκτικά τις τιμές αυτές στον αέρα. Ειδικότερα με τα μέτρα Μάνου (νόμοι 2.093 και 2.166) ο ΕΦΚ για πετρέλαιο θέρμανσης ορίστηκε στις 60.000 δραχμές για 1.000 λίτρα κατανάλωσης τη θερινή περίοδο και στις 39.000 δραχμές τη χειμερινή περίοδο.Μάλιστα η κυβέρνηση της ΝΔ περιόρισε τη χρήση του πετρελαίου θέρμανσης μόνο για τους καυστήρες των πολυκατοικιών, ενώ με βάση τις κοινοτικές διατάξεις, η χρήση του πετρελαίου μπορούσε να επεκταθεί και σε άλλους τομείς. Τώρα η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, στην οποία ήρθαν "κουτί" οι αυξήσεις του Μάνου, κάτω από τις κινητοποιήσεις των αγροτών, "σκέπτεται" να επεκτείνει τη χρήση του πετρελαίου θέρμανσης και στα θερμοκήπια. Αυτή θα είναι - αν βέβαια πραγματοποιηθεί - η συμβολή της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ στη μείωση του κόστους παραγωγής των αγροτικών προϊόντων.

Γίνεται βέβαια κατανοητό ότι μία τέτοια ρύθμιση, όταν και αν γίνει, ισοδυναμεί με πρόκληση και κοροϊδία σε βάρος των χιλιάδων αγροτών, αφού αφήνει ανέπαφο το βασικό τους αίτημα.