Παρασκευή 27 Φλεβάρη 1998
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 14
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Παναγ. Γεωργιάδης

Πανεπιστημιακός, μέλος της ΚΕ

Θα ξεκινήσω από ένα ερώτημα που έβαλε ο προηγούμενος ομιλητής, εάν πραγματικά αυτό το μέτωπο θα έχει επαφές με άλλα μέτωπα. Προφανώς θα έχει επαφές με άλλα μέτωπα και από την ίδια τη φύση του, γιατί η ονομασία του πώς είναι; Είναι αντιμονοπωλιακό, αντιιμπεριαλιστικό μέτωπο και επομένως μία απ' τις πλευρές είναι η αντιμετώπιση του ιμπεριαλισμού.

Και το θέμα της αντιμετώπισης της "νέας τάξης πραγμάτων", γενικότερα του ιμπεριαλισμού, δεν είναι το αποκλειστικό προνόμιο αυτού του μετώπου εδώ μόνο στην Ελλάδα. Θα είναι, γενικότερα, πολλών χωρών και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά και άλλων χωρών.

Με την έννοια αυτή, πιάστηκα απ' αυτό για να τοποθετήσω ένα γενικότερο θέμα, ότι το μέτωπο αυτό θα έχει μία ευρύτερη διάσταση στην πάλη του. Θα ξεκινάει, βέβαια, από την πάλη που θα δίνει μέσα στη χώρα μας, αλλά οπωσδήποτε η πάλη αυτή θα έχει ευρύτερες διεθνείς διαστάσεις.

Και εδώ βρισκόμαστε μπροστά σε μία έννοια που θίχτηκε στην εισήγηση αρχικά. Είναι αυτή η έννοια της παγκοσμιοποίησης, που είναι λίγο μύθος, είναι λίγο πραγματικότητα, έχει αρκετές πλευρές και επιτρέψτε μου να σταθώ σε ορισμένες απ' αυτές.

Είχα πάει προχτές σε μία ανάλυση που έκανε ένας σύμβουλος του υπουργείου Παιδείας, για τα πρόσφατα μέτρα της παιδείας. Και είπε ένα απλό πράγμα, που είναι ιδιαίτερα κατανοητό και εύπεπτο: Αυτά τα μέτρα τα οποία προτείνουμε εμείς τώρα τα προτείνουμε εξαιτίας της παγκοσμιοποίησης.

Μια κάποια άλλη μέρα άκουγα ειδήσεις και άκουγα ότι ο κ. Γείτονας παίρνει μέτρα για την κοινωνική πρόνοια και αυτός τα έπαιρνε εξαιτίας της παγκοσμιοποίησης. Τα οικονομικά μέτρα τα οποία ανακοινώνονται και τα οποία όλα τείνουν προς τη λιτότητα και την αφαίρεση των κοινωνικών κατακτήσεων των εργαζομένων και αυτά παίρνονται εξαιτίας της παγκοσμιοποίησης.

Το θίγω αυτό το θέμα για να ξεδιαλύνω πριν απ' όλα μία ιδεολογική πλευρά του ζητήματος. Η επίκληση της παγκοσμιοποίησης, τελικά, έχει γίνει ένα ιδεολογικό επιχείρημα που κατατείνει στη βιολογική κατατρομοκράτηση των εργαζομένων για να περνάνε τα οποιαδήποτε αντιδραστικά μέτρα σε βάρος των εργαζομένων για οποιοδήποτε ζήτημα, από τα ζητήματα της παιδείας, έως και τα άμεσα ζητήματα του βιοτικού επιπέδου, καθώς επίσης και ζητήματα εθνικής ανεξαρτησίας.

Ουσιαστικά, αυτή η επιχειρηματολογία προσπαθεί να δικαιολογήσει με κάθε κόστος την κυριαρχία του κεφαλαίου. Νομίζω ότι ήταν απαραίτητο να ξεδιαλύνουμε αυτό το θέμα, γιατί γύρω από την έννοια της παγκοσμιοποίησης έχουν πλεχτεί διάφοροι μύθοι και πρέπει κάπως αυτή την έννοια να την προσγειώσουμε.

Και πραγματικά, αν ασχοληθεί κανείς με διάφορους συγγραφείς γύρω από την έννοια της παγκοσμιοποίησης, θα δει ότι υπάρχει ένα φαινόμενο. Περιγράφουν οικονομικές πλευρές του ζητήματος, που, αν τις πάρουμε στο σύνολό τους, στο τέλος, καταλήγουν σε τρία ουσιαστικά πράγματα.

Πρώτον, να επικυρώσουν ιδεολογικά σε παγκόσμιο επίπεδο το νεοφιλελευθερισμό. Σε ιδεολογικό επίπεδο. Δεύτερον, να ενσταλάξουν στις συνειδήσεις των λαών ότι το μοναδικό σύστημα το οποίο υπάρχει πλέον και δεν ανατρέπεται με τίποτα, είναι η ζωή από εδώ και πέρα, είναι ο καπιταλισμός.

Δηλαδή, αυτό είναι μια αντιστροφή του τέλους της ιστορίας, για την οποία πρώτος βγήκε ο Φουκογιάμα απ' την Αμερική και μας μίλησε και δεν υπάρχει τίποτα άλλο από εκεί και μετά. Και τρίτον, στο επίπεδο πλέον της πραγματικής οικονομίας, των οικονομικών δραστηριοτήτων, είναι η απελευθέρωση της διεθνούς αγοράς από κάθε εμπόδιο.

Ολη η μελέτη των όσων ασχολούνται με την παγκοσμιοποίηση εκεί κατατείνει. Υπάρχουν, βέβαια, και άλλες πλευρές. Θα ήθελα να σας θίξω ορισμένες απ' αυτές. Μερικοί δίνουν μονόπλευρα σημασία στην ανατροπή του σοσιαλισμού και με την έννοια αυτή στη νέα ενίσχυση που παίρνει η καπιταλιστική ανασυγκρότηση με το κέρδισμα νέων αγορών και περιορίζονται εκεί.

Αλλοι δίνουν περισσότερη έμφαση στις τεχνολογίες, θεοποιώντας τα δίκτυα, την ηλεκτρονική, την πληροφορική κλπ. Φτάνουν σε περισπούδαστες - επιτρέψτε μου τον όρο - μελέτες, για τον κυβερνοχώρο κλπ. Η ουσία του ζητήματος πάντως είναι ότι περιγράφουν ένα φαινόμενο, που ούτε τώρα άρχισε, παρόλο που οι περισσότεροι το θίγουν από το 1990 και μετά με πολύ μεγάλη έμφαση, ούτε καινούριο είναι και μπροστά μας θα το έχουμε.

Θεωρώ υποχρέωσή μου να πω ότι έχει αναπτυχθεί μια φιλολογία γύρω από τον όρο "παγκοσμιοποίηση". Στα αγγλικά χρησιμοποιούν δύο όρους, το globalization που προσπαθούν να το ταυτίσουν με το οικουμενικό, οικουμενικοποίηση και το modialization που είναι η παγκοσμιοποίηση.

Στην πράξη, αυτοί οι όροι δεν έχουν κανένα διαχωρισμό, ουσιαστικά στις οικονομικές δραστηριότητες ταυτίζονται. Υπάρχουν επιστήμονες που απορρίπτουν αυτό τον όρο, από μία υγιή βάση, ανεξάρτητα το τι υποστηρίζουν στην οικονομική θεωρία, από την άποψη ότι δεν περιγράφει σωστά τα οικονομικά φαινόμενα.

Νομίζω ότι αυτό το επιχείρημα μπορεί να είναι και δικό μας επιχείρημα, άσχετα αν εμείς τη σημερινή κατάσταση, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η παγκόσμια αγορά, τη βλέπουμε από την άποψη της μαρξιστικολενινιστικής αντίληψης και την ερμηνεύουμε ως τέτοια και σπεύδω να πω ότι έχουμε όλα εκείνα τα επιχειρήματα να πούμε ότι αυτή τη στιγμή, τουλάχιστον στα μακροοικονομικά χαρακτηριστικά της σημερινής διαμορφωμένης παγκόσμιας αγοράς, νομίζω ότι επαληθευόμαστε 100%, άσχετα αν πρέπει να μελετήσουμε ζητήματα, όπως είναι η κρίση.

Ο Λένιν είχε ισχυριστεί ότι τον ιμπεριαλισμό ποτέ δεν πρόκειται να σταματάς να τον μελετάς. Πρέπει να καταλήξουμε, κατά τη γνώμη μου να αντικαταστήσουμε - γιατί χρησιμοποιείται ευρέως αυτός ο όρος - τουλάχιστον από εμάς να αντικατασταθεί αυτός ο όρος από τον παραδεκτό και πλήρως επιστημονικά τεκμηριωμένο όρο της διεθνοποίησης του κεφαλαίου και της παραγωγής, ο οποίος δεν αποκρύβει καμιά πλευρά της παγκόσμιας οικονομίας, τις αντιφάσεις που περικλείει και όλα αυτά.

Γιατί η παγκοσμιοποίηση κρύβει γεγονότα, οικονομικές εξελίξεις και στο ιδεολογικό επίπεδο αυτόματα λειτουργεί ως μονόδρομος, δηλαδή αποκλείει με το να αναφέρεις τον όρο, το σοσιαλισμό, ως εναλλακτική πρόταση απέναντι στον καπιταλισμό. Και σ' αυτή την κατεύθυνση είπα και πριν ότι κινούνται και άλλοι συγγραφείς, οι οποίοι δεν έχουν σχέση με τη μαρξιστική αντίληψη.Θέλω να θίξω δύο ζητήματα και κλείνω μ' αυτό. Εχουμε ακούσει νομίζω αρκετές φορές, το θέμα της απομόνωσης. Αμα αρχίσουμε και αναπτύσσουμε τη δράση μας ενάντια στα μονοπώλια, ενάντια στον ιμπεριαλισμό, είναι μοιραίο να απομονωθούμε.

Το ΚΚΕ έχει τη γνωστή θέση της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ενωση, οπότε οι πάντες μιλάνε για την απομόνωση της χώρας και ορισμένοι, μάλιστα, θα έλεγα με έναν ιδιαίτερο κυνισμό, όπως ήταν η ομιλία του πρωθυπουργού στη Βουλή, που αναφέρθηκε στο φίλο αλβανικό λαό με τα χειρότερα λόγια.

Τα δύο ζητήματα: Πώς τοποθετείται η Ευρωπαϊκή Ενωση μέσα σ' αυτόν τον όρο της παγκοσμιοποίησης και πώς τοποθετείται το έθνος - κράτος πάλι μέσα στην παγκοσμιοποίηση. Κοιτάξτε, σε ότι αφορά την Ευρωπαϊκή Ενωση, την τοποθετούν ως στοιχείο της παγκοσμιοποίησης μέσα απ' τον ανταγωνισμό.

Και έχει μια σημασία αυτό, γιατί τελικά ομολογούν οι ίδιοι και παραδέχονται ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση αποτελεί ένα απ' τα τρία ιμπεριαλιστικά κέντρα που η διαμόρφωσή της, έτσι και αλλιώς, έρχεται να ανταγωνιστεί, τόσο την Ιαπωνία, όσο και την αμερικάνικη οικονομία.

Και ακριβώς επειδή οι μεμονωμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στην κυριαρχία της αμερικάνικης οικονομίας, πολιτικής και στρατιωτικής παρουσίας, γι' αυτό ακριβώς αυτή η άποψη είναι κυρίαρχη. Εκλαϊκεύεται νομίζω κατά τον καλύτερο τρόπο απ' τον Ρουμελιώτη, πρώην υπουργό της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ που έχει εργαστεί και σε διάφορες διεθνείς οργανισμούς οικονομικούς και τώρα εργάζεται ανάλογα.

Και ακριβώς επειδή κάθε χώρα από μόνη της δεν μπορεί να αντεπεξέλθει απέναντι στην αμερικάνικη οικονομία και στη γιαπωνέζικη, ευνοούν αυτή την ένωση απ' την πλευρά των ευρωπαϊκών χωρών. Δε θα επεκταθώ περισσότερο σ' αυτό το ζήτημα, είναι πολύ μεγάλο ζήτημα και, συγχωρέστε με, η συμπύκνωση ενέχει πάντα έναν κίνδυνο να κάνεις τρομερές αφαιρέσεις. Και παρόλο που συμπυκνώνεις, στο τέλος καταλήγεις στην αφαίρεση και αφήνεις πάρα πολλά κενά.

Οφείλω, όμως, να θίξω ένα θέμα που έχει σχέση με το έθνος - κράτος, γιατί εκεί θίγεται από πολλές πλευρές, εγώ θα σταθώ μόνο σε δύο. Υπάρχουν ορισμένοι οικονομολόγοι, οι οποίοι γενικά λένε ότι αναπτύσσεται τώρα η τεχνολογία. Θα πάρω την πιο κυρίαρχη άποψη, γιατί έχει σημασία.

Αναπτύσσεται η τεχνολογία, αναπτύσσονται τα δίκτυα. Σήμερα, λένε ότι πέρα από την τεχνολογία το οποιοδήποτε προϊόν το φτιάχνεις εδώ, τυπικό παράδειγμα με το οποίο κάποιοι μας έχουν ζαλίσει, η CHRYSLER, όπου διάφορα κομμάτια του αυτοκινήτου της CHRYSLER το φτιάχνουν σε διαφορετικές χώρες κλπ.

Ο υπουργός Εξωτερικών, επί κυβέρνησης Κλίντον, είχε πει δε με ενδιαφέρει πλέον το κράτος, με ενδιαφέρει ποιος θα κάθεται στην επιχείρηση και πού θα δρα αυτή η επιχείρηση. Αυτό είναι το κυρίαρχο ζήτημα σήμερα. Και δεν ξέρω, λέει, εάν αυτή η επιχείρηση, τελικά έτσι όπως έχουν διαπλεχτεί, θα ανήκει στην MAZDA, θα ανήκει στον έναν.

Κάπου χάνεται το πράγμα και το κεφάλαιο χάνει την εθνικότητα. Ολος αυτός ο συλλογισμός με την απώλεια της εθνικότητας του κεφαλαίου και μέσα από τα δίκτυα κλπ., καταλήγει στο ότι τελικώς θα φτάσουμε σε μία παγκόσμια κοινωνία, για την οποία γράφει ένας από τους ενδιαφερόμενους συγγραφείς, δε θα είναι ούτε ελληνική, ούτε πορτογαλική, ούτε αμερικάνικη, ούτε γιαπωνέζικη.

Πρόκειται για μια εξωπραγματική υπέρβαση, γιατί η ίδια η θέση - θα το ξεπεράσω αυτό το ζήτημα κατ' αυτό τον τρόπο, αυτή την πλευρά - του καπιταλισμού δεν επιτρέπει μια τέτοια υπέρβαση.

Οταν έχεις τη δήλωση του Μπρεζίνσκι για τη θέση που κατέχουν οι ΗΠΑ ως έθνος στον κόσμο ή όταν έχεις αυτή τη στιγμή τη δήλωση της υπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών ότι η Αμερική ως έθνος είναι υπεράνω όλων των εθνών και με την έννοια αυτή μάς επιτρέπεται να επεμβαίνουμε στο Ιράκ, όπου το Ιράκ κατά τον Μπρεζίνσκι όζει, αποτελεί μια περιοχή με φοβερή πλήξη, αυτές είναι οι έννοιες οι οποίες χρησιμοποιούνται από την πλευρά τους, καταλαβαίνει κανείς ότι είναι πολύ μεγάλη αφαίρεση να θεωρεί ότι το έθνος - κράτος - ανεξάρτητα αν είναι μικρό ή μεγάλο - έχει ξεπεράσει το ρόλο του και μ' αυτήν την έννοια θα φτάσουμε σε μια κοινωνία που δε θα υπάρχουν τα έθνη και τα κράτη.

Είναι πολύ μεγάλη - επιτρέψτε μου να το χαρακτηρίσω - πολιτική αφέλεια, το σωστότερο θα ήταν για να μη μείνει ο χαρακτηρισμός πολιτικό λάθος, να κάνεις απόσπαση ανάμεσα στην πολιτική, στην οικονομία και το κράτος.

Και φυσικά, επειδή πήρα και πολλή ώρα, κλείνω με το ότι οι κομμουνιστές και όλοι οι προοδευτικοί άνθρωποι δεν μπορεί παρά να είναι υπέρ της συγχώνευσης των εθνών, με έναν πολιτισμό που θα αποτελεί το απαύγασμα των πολιτιστικών στοιχείων των κληρονομημένων, τόσο από την πλευρά της αστικής τάξης, όσο και τον προλεταριακό πολιτισμό.

Η διαφορά μας βρίσκεται στο ότι και αυτό το ζήτημα πρέπει να το επιλύσει ο σοσιαλισμός και μετά την εγκαθίδρυση του παγκόσμιου σοσιαλισμού, τα κράτη - έθνη θα εξακολουθούν για πολύ καιρό να υπάρχουν. Αυτά τα στοιχεία για το πρόσφατο μέλλον είναι αξεπέραστα. Σας ευχαριστώ πολύ.


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ