Αμηχανία, προοίμιο άτακτης υποχώρησης, χαρακτηρίζει τις αντιδράσεις της κυβέρνησης για την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την οποία παρακάμπτεται το ελληνικό "βέτο" σχετικά με την κοινοτική χρηματοδότηση της Τουρκίας. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος περιορίστηκε και χθες στη δήλωση περί πρωτοβουλιών, μεταξύ των οποίων και η προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Προς την ίδια κατεύθυνση κινούνται οι επιστολές του πρωθυπουργού Κ. Σημίτη προς τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζακ Σαντέρ και του υπουργού Εξωτερικών Θ. Πάγκαλου προς τον Αυστριακό ομόλογό του Κ. Σούσελ, μιας και η Αυστρία ασκεί την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ενωσης για το τρέχον εξάμηνο.

Το γεγονός ότι ένα μείζον, κατά την κυβέρνηση, θέμα εξωτερικής πολιτικής υποβιβάζεται σε αντικείμενο δικαστικής διαμάχης (μεταξύ της κυβέρνησης και της Κομισιόν) αποτελεί αναγνώριση του τετελεσμένου. Πιθανότατα οι χαμηλοί τόνοι που χρησιμοποιούνται από την Αθήνα, να οφείλονται στην ανακούφιση που αισθάνεται η κυβέρνηση αφού η μεθόδευση των Βρυξελλών την απαλλάσσει από έναν "πονοκέφαλο". Είναι γνωστό ότι το "βέτο" που ασκούσε για τη χρηματοδότηση της Τουρκίας, αποτελούσε μόνιμο σημείο τριβής με τους "εταίρους" της στην Ευρωπαϊκή Ενωση, αλλά και με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τόσο οι ισχυροί της Ενωσης, όσο και η Ουάσιγκτον, είχαν εκδηλώσει την πρόθεσή τους να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την οικονομική και πολιτική ενίσχυση της Τουρκίας, στα πλαίσια των στρατηγικών σχεδιασμών τους στην περιοχή και στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον ασκούσαν ισχυρές πιέσεις στην κυβέρνηση για την άρση του "βέτο".

Η Κομισιόν για να παρακάμψει το ελληνικό "βέτο", πρότεινε τη χρηματοδότηση της Τουρκίας σαν χώρας "υπό ανάπτυξη". Ομως ενώ η χρηματοδότηση της Τουρκίας στα πλαίσια της Τελωνειακής Ενωσης απαιτούσε την ομοφωνία των χωρών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η χρηματοδότησή της σαν χώρας "υπό ανάπτυξη" αποφασίζεται με πλειοψηφία. Ετσι δε θα έχει καμιά επίπτωση η ψήφος της κυβέρνησης. Αποδεχόμενη μια τέτοια διαδικασία, η κυβέρνηση επικυρώνει ουσιαστικά το δικαίωμα τηςΕυρωπαϊκής Ενωσης να αποφασίζει κατά πλειοψηφία για θέματα που αφορούν και άπτονται των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας.

Χθες το βράδυ από το υπουργείο Εξωτερικών ανακοινώθηκε επισήμως η προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στην ανακοίνωση, η μεθόδευση της Επιτροπής χαρακτηρίζεται "περίεργη και νομικά αμφισβητούμενη επιλογή", ενώ σημειώνεται ότι "παρόμοιες πρακτικές δημιουργούν λανθασμένες εντυπώσεις και προωθούν ψευδή πολιτικά μηνύματα θέτοντας σε κίνδυνο και δοκιμασία προϋποθέσεις καλής γειτονίας και σταθερότητας".

Τη διαφωνία του έναντι της απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διατύπωσε ο Ελληνας Επίτροπος, Χρήστος Παπουτσής.

Σε δήλωσή του ο Χρ. Παπουτσής μεταξύ των άλλων αναφέρει ότι η απόφαση αυτή"δημιουργεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο για την παράκαμψη της δυνατότητας των κρατών - μελών να ασκούν το δικαίωμα της αρνησικυρίας επικαλούμενα ζωτικό εθνικό συμφέρον. Δημιουργεί μια σοβαρή νομική και θεσμική περιπλοκή που θα προκαλέσει πολλές συζητήσεις στο Συμβούλιο Υπουργών και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο".