Ο φόβος για κοινωνικές εκρήξεις στις χώρες της ΕΕ συνοδεύει τη Σύνοδο Κορυφής των 27 ηγετών που ξεκινά αύριο στις Βρυξέλλες, δίχως φυσικά αυτό να αλλάζει στο ελάχιστο την απόφασή τους να φορτώσουν όλα τα βάρη της κρίσης στις πλάτες των λαών.

Αντίθετα, αναμένεται να στείλουν σαφές μήνυμα για παραπέρα ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, ευέλικτη εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας καθώς και επιτάχυνση των αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων στο πλαίσιο της Στρατηγικής της Λισαβόνας.

Πάντως, ο Ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για την Οικονομία, Χοακίν Αλμούνια, φοβάται «ένα θερμό φθινόπωρο» στο κοινωνικό μέτωπο εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, από την οποία αδυνατεί να προβλέψει πότε θα βγει η ευρωοικονομία. Σε συνέντευξή του που δημοσιεύτηκε χτες στην εφημερίδα «Λα Στάμπα» ο Χ. Αλμούνια «ελπίζει ότι αγγίξαμε τον πάτο», αλλά «δεν μπορεί να είναι σίγουρος». Αντίθετα, εκτιμά ότι «οι κοινωνικές συνθήκες έχουν επιδεινωθεί και συνεχίζουν να επιδεινώνονται», επισημαίνοντας ότι «χρειάζεται μια άνοιξη διαλόγου για να αποφευχθεί ένα θερμό φθινόπωρο».

«Δεν μπορούμε να μείνουμε εκεί κοιτώντας τις εντάσεις που αυξάνονται από παντού», πρέπει «να χρησιμοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα μέσα για να βοηθήσουμε όσους χάνουν τις θέσεις εργασίας τους», αναφέρει επίσης ο Ευρωπαίος επίτροπος. «Περιμένουμε από τους ηγέτες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μια ισχυρή πολιτική ώθηση», λέει ο Χοακίν Αλμούνια, ενόψει της αυριανής συνόδου των 27 ηγετών της ΕΕ.

Από την άλλη ο Ευρωπαίος επίτροπος προσπαθεί να ανακαλύψει κάποια σημεία βελτίωσης σε σχέση με την κατάσταση που υπήρχε εδώ και τρεις μήνες: «Ορισμένες τράπεζες δημοσίευσαν καλύτερα αποτελέσματα από τα αναμενόμενα, η ρευστότητα της αγοράς βελτιώνεται και η δέσμευση των κυβερνήσεων για την πραγματοποίηση δημοσίων έργων θα φέρει σύντομα αποτελέσματα».

Ως προς τα σχέδια ανάκαμψης που έχουν υιοθετηθεί από ευρωπαϊκές χώρες ο Ευρωπαίος επίτροπος τονίζει ότι «εάν παραστεί ανάγκη, αλλά είναι πολύ νωρίς για να το πει κανείς, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να κάνουμε περισσότερα».

Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία που δημοσιεύτηκαν χτες, στο σύνολο των 27 χωρών της ΕΕ, 672.000 άνθρωποι έχασαν την εργασία τους κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2008.

Το ζητούμενο από τη σύνοδο πάντως το έχει προσδιορίσει ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Μπαρόζο, δηλώνοντας ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «οφείλει να στείλει ένα ηχηρό μήνυμα στους πολίτες, στις επιχειρήσεις και τον κόσμο ότι υπάρχει τρόπος να βγούμε από την κρίση», καθώς επίσης ότι «η Ευρώπη έχει τη δύναμη που της εξασφαλίζει η ενότητά της, την εμπιστοσύνη και τη θέληση να κερδίσει αυτή τη μάχη».

Μεταξύ των θεμάτων που θα συζητηθούν στη σύνοδο θα είναι και ο τρόπος διάσωσης των κρατών - μελών της ΕΕ που είναι εκτός Ευρωζώνης. Σύμφωνα με χτεσινό τηλεγράφημα του Γαλλικού Πρακτορείου, υπάρχει πρόταση για αύξηση του πακέτου στήριξης προς τις χώρες - μέλη εκτός Ευρωζώνης, που αντιμετωπίζουν προβλήματα στην εξόφληση των χρεών τους. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει, χωρίς καθυστέρηση, να εξετάσουν την πιθανότητα αύξησης του ανώτατου ορίου του ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης των ισοζυγίων πληρωμών», αναφέρεται στο προσχέδιο πρότασης, το οποίο περιήλθε σε γνώση του πρακτορείου. Σημειώνεται ότι η ΕΕ αποφάσισε τον περασμένο Δεκέμβρη το διπλασιασμό του πακέτου στήριξης στα 25 δισ. ευρώ, από 12 δισ. ευρώ προηγουμένως. Ηδη από το πακέτο αυτό έχουν διατεθεί 6,5 δισ. ευρώ για δάνεια στην Ουγγαρία, 3,1 δισ. στη Λετονία. Επόμενη στη λίστα είναι η Ρουμανία, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει σχετικές συνομιλίες με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. «Η ιδέα πιθανής νέας αύξησης του ορίου βοήθειας συνιστά, κυρίως, μήνυμα» προς τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, δήλωσε διπλωματική πηγή. «Την πρότεινε η τσεχική προεδρία, κατόπιν εισήγησης πολλών χωρών - μελών της ΕΕ», πρόσθεσε η εν λόγω πηγή, διευκρινίζοντας ότι «προς το παρόν, δεν έχει ανακοινωθεί το ποσό της αύξησης. Τα πάντα είναι υπό εξέταση».

Βασικό θέμα στην ατζέντα των «27» είναι να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ θα πάει με μια ενιαία φωνή στη σύνοδο των ηγετών του G20 στις 2 του Απρίλη στο Λονδίνο. Στο πλαίσιο αυτό ο Γάλλος Πρόεδρος, Ν. Σαρκοζί, και η Γερμανίδα καγκελάριος, Α. Μέρκελ, σε κοινή επιστολή που έστειλαν χτες στον πρόεδρο της Κομισιόν, επισημαίνουν ότι προτεραιότητα της συνόδου των ηγετών της G20 θα πρέπει να είναι ο σχεδιασμός μιας νέας παγκόσμιας χρηματοοικονομικής «αρχιτεκτονικής». Στο πλαίσιο αυτό τονίζουν ότι η ΕΕ θα πρέπει να προτείνει την καταγραφή, τον έλεγχο και την εποπτεία όλων των hedge funds (σ.σ. κερδοσκοπικά κεφάλαια) και των άλλων ιδιωτικών επενδυτικών εταιρειών, οι οποίες θα μπορούσαν να προκαλέσουν συστημικό κίνδυνο.