Την πάγια θέση της χώρας του για έναν εφ' όλης της ύλης ελληνοτουρκικό διάλογο επανέλαβε, χτες, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, Μπ. Ετσεβίτ, μετά τη σύντομη συνάντηση που είχε με τον πρωθυπουργό Κ. Σημίτη στα Σκόπια, στο περιθώριο της Εκτακτης Συνόδου Κορυφής της Διαβαλκανικής Συνεργασίας. Την ίδια στιγμή, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, Γ. Παπανδρέου, από τις ΗΠΑ όπου βρίσκεται, σε ομιλία του υπογράμμισε την επιθυμία του να μην υπονομευτεί η προσπάθεια για την ελληνοτουρκική προσέγγιση.

Ο Τούρκος πρωθυπουργός υπογράμμισε σε δηλώσεις του, μετά τη συνάντηση που είχε με τον Ελληνα πρωθυπουργό, ότι οι δύο χώρες έχουν «κοινά συμφέροντα» και πως πρέπει να αντιμετωπίσουν προβλήματα, όπως τα χωρικά ύδατα και ο εναέριος χώρος στο Αιγαίο, με διάλογο, γιατί, όπως υποστήριξε, κανείς ποτέ δε ζημιώθηκε με το διάλογο.

Η σύντομη συνομιλία, στη διάρκεια της οποίας αντάλλαξαν λίγες κουβέντες, που είχαν ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κ. Σημίτης, και ο Τούρκος πρωθυπουργός, Μπουλέντ Ετσεβίτ, πραγματοποιήθηκε στη διάρκεια του γεύματος εργασίας στο περιθώριο της Διαβαλκανικής Συνδιάσκεψης, που διεξάγεται στα Σκόπια. Ηταν μια συνομιλία που δεν είχε προγραμματιστεί και έγινε καθώς οι δύο πρωθυπουργοί βρέθηκαν σε διπλανές θέσεις στη διάρκεια του γεύματος. Ο Κ. Σημίτης, μιλώντας στον Μπ. Ετσεβίτ, του εξέφρασε την ελληνική θέση ότι η στάση της Τουρκίας στη διάρκεια της ΝΑΤΟικής άσκησης «Ντένστιντ Γκλόρι» δεν ήταν θετική, αλλά απολύτως αρνητική. Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, από την πλευρά του, απάντησε ότι όλα αυτά θα πρέπει να συζητηθούν στο πλαίσιο ενός διαλόγου ανάμεσα στις δυο πλευρές. Ο Ελληνας πρωθυπουργός τόνισε ότι η ελληνική πλευρά έχει κάνει τις δικές της προτάσεις για το πώς πρέπει να αντιμετωπίζονται τέτοιου είδους θέματα.

Αυτές οι λίγες κουβέντες ανταλλάχτηκαν από τους δυο ηγέτες, όταν ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, κ. Γκεοργκίεφσκι, που καθόταν ανάμεσά τους, σηκώθηκε από τη θέση του.

Στην κοινή συνέντευξη Τύπου, που έδωσαν χτες οι ηγέτες των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, που μετέχουν στη Διαβαλκανική Σύνοδο Κορυφής στα Σκόπια, ο Ελληνας πρωθυπουργός, σε ερώτηση δημοσιογράφου για το αν η παρούσα σύνοδος, που έφερε στο τραπέζι όλους τους ηγέτες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένων των ηγετών της Ελλάδας και της Τουρκίας, βοήθησε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ιδιαίτερα μετά την τροπή που πήρε η ΝΑΤΟική άσκηση, απάντησε επαναλαμβάνοντας τις πάγιες κυβερνητικές θέσεις στο θέμα.

Εξήγησε ότι υπάρχουν διαφορετικές αντιλήψεις πάνω σε ορισμένα θέματα ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα. Η Ελλάδα, είπε, θεωρεί ότι δεν υφίσταται παρά ένα και μόνο πρόβλημα, το οποίο πρέπει να επιλυθεί, και αυτό είναι το πρόβλημα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου. Καλό είναι, κατά τα άλλα, να υπάρξει ανταλλαγή απόψεων και να προσπαθήσουμε να βρούμε κοινές απαντήσεις για πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στην περιοχή μας, πρόσθεσε.

Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας από την πλευρά του εξέφρασε την άποψη ότι είναι προς το συμφέρον των δύο χωρών να καθιερωθούν πολύ στενές σχέσεις. «Δεν έχουμε αντιμαχόμενα συμφέροντα, έχουμε συγκλίνοντα συμφέροντα. Εχουμε όμως δυσκολίες στο να συμφωνήσουμε πάνω στην αντίληψη για ορισμένα θέματα. Η Ελλάδα βλέπει μόνο μια διαφορά που πρέπει να παραπεμφθεί στο Δικαστήριο της Χάγης, τη στιγμή, που, αν κοιτάξουμε στο χάρτη, θα δούμε μια πολύ περίπλοκη θάλασσα, στην οποία προκύπτουν προβλήματα ασφάλειας, οικονομίας, πολιτικά προβλήματα, οικολογικά προβλήματα και δεν μπορούμε να περιμένουμε πώς η κρίση ενός δικαστηρίου θα μπορούσε να τα λύσει όλα αυτά».

Ο Μπ. Ετσεβίτ τόνισε ότι θα ήταν πολύ χρήσιμο να καθιερωθεί ένας διάλογος για όλα αυτά τα θέματα, ένας διάλογος, όπως είπε, που θα περιλαμβάνει τα θέματα της υφαλοκρηπίδας, των χωρικών υδάτων, του εναέριου χώρου κλπ. Αναφέρθηκε μάλιστα στο διάλογο που είχε αρχίσει επί Καραμανλή το 1978 και ανέφερε ότι καμιά χώρα δεν έχασε αρχίζοντας διάλογο με μια άλλη χώρα πάνω σε θέματα που έχουν σχέση με διαφωνίες. Αναφερόμενος στο συγκεκριμένο παράδειγμα του 1978, ο Μπ. Ετσεβίτ είπε ότι ήταν ένας μηχανισμός που ξεκίνησε μια διαδικασία, η οποία δε θα πρέπει να διακοπεί λόγω πολιτικών αλλαγών στη μια ή στην άλλη χώρα. Τάχθηκε, τέλος, υπέρ ενός διαλόγου ανάμεσα στις δύο χώρες, ο οποίος θα είναι μη δεσμευτικός και μη ανακοινώσιμος.

Η πολιτική της προσέγγισης με την Τουρκία δεν πρέπει ν' ανατραπεί εξαιτίας των προβλημάτων που παρουσιάστηκαν το προηγούμενο διάστημα και οδήγησαν στην αποχώρηση της Ελλάδας από τη ΝΑΤΟϊκή άσκηση «Destined Glory». Τη θέση αυτή εξέφρασε χτες ο Γ. Παπανδρέου με αφορμή δημοσιεύματα που έκαναν λόγο για την ανάγκη αναθεώρησής της.

«Η πολιτική αυτή, είπε ο υπουργός Εξωτερικών, είναι αποτέλεσμα μιας στρατηγικής επιλογής, είναι προϊόν σχεδιασμού της ελληνικής κυβέρνησης». Πρόσθεσε ακόμη ότι θεωρεί φυσικό να προσκρούσει σε δυσκολίες και εμπόδια, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να εγκαταλειφθεί, καθώς εκφράζει ένα ισχυρό ρεύμα στην ελληνική και την τουρκική κοινωνία. «Εχουμε δημοκρατικό χρέος, είπε ο Γ. Παπανδρέου, ν' ακούσουμε τη φωνή των λαών μας και να μην υποβαθμίσουμε τη διάθεσή τους για προσέγγιση».