Σε εγγυητή των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας στο Αιγαίο, αναγορεύει η ελληνική κυβέρνηση το ΝΑΤΟ και εκφράζει την ικανοποίησή της για τη «θετική», υπέρ των ελληνικών θέσεων, γνωμάτευση του νομικού τμήματος του ανωτάτου στρατηγείου Ευρώπης του ΝΑΤΟ, σχετικά με τους τουρκικούς ισχυρισμούς περί αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, όπως αυτοί διατυπώθηκαν, αλλά και τέθηκαν σε εφαρμογή κατά την άσκηση «Destined Glory 2000». Την ίδια ώρα όμως, τα όργανα του ΝΑΤΟ είναι αυτά που έρχονται να διαψεύσουν τις προσδοκίες της κυβέρνησης, αφού υποθάλπουν τις τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο, όπως έγινε και στη διάρκεια της άσκησης.

Η σχετική γνωμάτευση ζητήθηκε από το Βρετανό υπεύθυνο του ΝΑΤΟικού αεροπορικού στρατηγείου στο Εσκί Σεχίρ της Τουρκίας (6ο CAOC), με αφορμή τη διεξαγωγή της άσκησης «Destined Glory 2000» και τους τουρκικούς ισχυρισμούς περί εξαίρεσης των αεροδιαδρόμων Λήμνου και Ικαρίας. Η γνωμάτευση περιέχεται σε απόρρητο έγγραφο της νομικής επιτροπής του ΝΑΤΟ της 8ης Οκτώβρη, που δημοσιεύτηκε χτες από την εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ».

Το έγγραφο αυτό, βέβαια, ποτέ δεν έφθασε επίσημα στην ελληνική κυβέρνηση, καθώς αποτελεί εσωτερικό έγγραφο των ΝΑΤΟικών επιτελείων. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, είχε δημιουργηθεί θέμα τις προηγούμενες ημέρες, εντός των οργάνων του ΝΑΤΟ, εξαιτίας της «διαρροής» του στην ελληνική κυβέρνηση, η οποία το επικαλέστηκε κατά την επικοινωνία της με τους ΝΑΤΟικούς αξιωματούχους, όταν εκδηλώθηκε η εμπλοκή στην άσκηση που κατέληξε στην αποχώρηση, από την Τουρκία, των ελληνικών στρατευμάτων. Κατά συνέπεια, η επίκλησή του από την ελληνική κυβέρνηση είναι μειωμένης ισχύος, αφού δεν αποτελεί επίσημη ΝΑΤΟική θέση, αλλά μια απλή γνωμοδότηση, η οποία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπερισχύσει των πολιτικών επιλογών των ΝΑΤΟικών οργάνων. Οπως εξάλλου και έγινε.

Το πόσο επικίνδυνος είναι αυτός ο εγκλωβισμός των κυριαρχικών δικαιωμάτων στις γνωμοδοτήσεις των ΝΑΤΟικών οργάνων, επιβεβαιώνεται και από την ίδια την εξέλιξη των πραγμάτων. Η γνωμοδότηση αυτή πετάχτηκε στον κάλαθο των αχρήστων, όχι μόνο από τους Τούρκους επιτελείς, που εξέδωσαν διαταγή για αναχαίτιση των ελληνικών - ΝΑΤΟικών μαχητικών αεροσκαφών, αλλά και από τους ίδιους τους επιτελείς του ΝΑΤΟ και τα άλλα όργανά του, όπου δεν εμπόδισαν με κανέναν τρόπο να εκδηλωθούν οι τουρκικές προκλήσεις, απεναντίας μάλιστα τις συγκάλυψαν συνεχίζοντας κανονικά την άσκηση και μετά την ελληνική αποχώρηση από αυτήν.

Είναι επικίνδυνο το γεγονός και μόνο ότι από την ελληνική πλευρά προβάλλεται ως κύριο επιχείρημα, για τη θεμελίωση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο, η ΝΑΤΟική γνωμοδότηση. Τελικά αναγορεύεται σε τιμητή των συνθηκών της Λωζάνης, του Μοντρέ και γενικά του Διεθνούς Δικαίου η νομική επιτροπή του ΝΑΤΟ! Αραγε τι θα έλεγε ή τι θα πει η ελληνική κυβέρνηση, αν την επόμενη φορά η γνωμοδότηση ήταν υπέρ των τουρκικών θέσεων; Σε μια τέτοια περίπτωση θα επιβεβαιωνόταν και πάλι ότι το ΝΑΤΟ είναι ο επικυρίαρχος της περιοχής που «λύνει» και «δένει» κατά βούληση.

Οσον αφορά αυτή καθ' αυτή τη γνωμάτευση της νομικής επιτροπής του ΝΑΤΟ, σε αυτή αναφέρεται ότι δεν ισχύουν οι όροι αποστρατικοποίησης των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου που προβλέπονται από τη Συνθήκη της Λωζάνης του '23, και τη σύμβαση του Μοντρέ, το 1936. Ακόμη κι αν ίσχυαν οι περιορισμοί αυτοί, αυτό δε σημαίνει, σύμφωνα με τη γνωμάτευση, ότι απαγορεύονται οι πτήσεις ελληνικών μαχητικών πάνω από τη Λήμνο και την Ικαρία. Με βάση τις απόψεις που διατυπώνονται στο κείμενο αυτό απορρίπτονται οι αξιώσεις που προέβαλε η Αγκυρα, περί απαγόρευσης χρήσης των αεροδιαδρόμων της Λήμνου και της Ικαρίας.

Ο υφυπουργός Τύπου και εκτελών χρέη κυβερνητικού εκπροσώπου Τ. Χυτήρης παραδέχτηκε χτες ότι η ΝΑΤΟική γνωμάτευση δεν έχει φθάσει επίσημα στην ελληνική κυβέρνηση, καθώς -όπως είπε- «είναι ένα έγγραφο εσωτερικό». Σε ερώτηση αν τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα κατοχυρώνονται με τις γνωματεύσεις των ΝΑΤΟικών υπηρεσιών υποστήριξε ότι «τα κυριαρχικά δικαιώματά μας τα υπερασπίζουμε και τα υπερασπίζουμε και εντός της Συμμαχίας». Επίσης είπε ότι το θέμα της τουρκικής στάσης στην άσκηση θα τεθεί στη συνάντηση των αρχηγών ΓΕΕΘΑ, που θα γίνει από τις 7 έως τις 9 Νοέμβρη στις Βρυξέλλες, από τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ.