Στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι άνεργοι, ζουν σε σπίτια κλουβιά και σε τρώγλες ενώ καλλιτέχνες, ειδικοί επιστήμονες, με εξειδικευμένες γνώσεις εργάζονται σε οικοδομές ή βιοτεχνίες. Αυτό είναι το προφίλ των ομογενών που ήρθαν στη χώρα μας από τη Ρωσία, όπως προκύπτει από πανελλαδική έρευνα της Γενικής Γραμματείας Παλιννοστούντων Ομογενών του υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης, που παρουσιάστηκε σε ειδική εκδήλωση την Κυριακή το πρωί στο Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο της Θεσσαλονίκης. Ο υπουργός Μακεδονίας-Θράκης, μιλώντας στην εκδήλωση, προσπάθησε να δώσει «παρηγοριά στον άρρωστο», δηλώνοντας ότι ο νόμος για τους παλιννοστούντες ομογενείς είναι ένα πρώτο βήμα στην αποκατάστασή τους, προσθέτοντας ότι χρειάζεται να γίνουν πολλά ακόμη. Ωστόσο, τα σωματεία των ομογενών από την πρώην Σοβιετική Ενωση έχουν επισημάνει πολλές φορές ότι με το νομοσχέδιο δεν αντιμετωπίζονται στο ελάχιστο τα προβλήματα εργασίας και στέγασης. Ο καθηγητής Ιστορίας του ΑΠΘ Κ. Φωτιάδης είπε χαρακτηριστικά από το βήμα του «Βελλίδειου»: «Η καθυστέρηση της Ελληνικής Πολιτείας στην αποκατάσταση των παλιννοστούντων ήταν εγκληματική και πέντε χρόνια πήγαν χαμένα για να καταρτιστεί το σημερινό "κολοβό" νομοσχέδιο».

Σύμφωνα με την έρευνα, το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ομογενείς στη χώρα μας είναι η ανεργία. Συγκεκριμένα, το 58% θεωρεί την ανεργία το κύριο πρόβλημα, ένα 25% την έλλειψη ιδιόκτητης κατοικίας και ένα 10% τη μη απόκτηση ελληνικής υπηκοότητας. Από τους 160.000 παλιννοστήσαντες που καταγράφηκαν οι 100.000 ζουν στη Β. Ελλάδα και από αυτούς οι περισσότεροι (60.000) στη Θεσσαλονίκη. Η ηλικιακή σύνθεση των παλιννοστούντων είναι η εξής: 19-40 ετών σε ποσοστό 41%, από 41 έως 50 ετών 17% και από 51 μέχρι 64 ετών 10%. Οσον αφορά στα επαγγέλματα που ασκούν στην Ελλάδα, σε ποσοστό 43% δουλεύουν σε βιοτεχνίες και βιομηχανίες, 11% σε οικοδομές και 9% ως καθαρίστριες. Οι περισσότεροι δεν απασχολούνται στον τομέα που σπούδασαν ή εργάστηκαν στη χώρα προέλευσής τους. Οπως προκύπτει από την έρευνα, επιστήμονες, καλλιτέχνες και άλλοι εργαζόμενοι με εξειδικευμένες γνώσεις δουλεύουν σε οικοδομές και καθαρίζουν πολυκατοικίες. Σε ερώτηση τι θα ήθελαν να κάνουν στην Ελλάδα, σε ποσοστό 37% δήλωσαν ότι θα ήθελαν να εργαστούν στον κλάδο που σπούδασαν ή εργάστηκαν, 14% να γίνουν έμποροι και 8% γεωργοί.

Σχετικά με το πρόβλημα της στέγασης, το 80% ζει σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα ή μονοκατοικίες, ενώ το 40% των ανθρώπων αυτών ζουν σε σπίτια το πολύ 50 τετραγωνικών και ένα άλλο 29% σε διαμερίσματα από 50 έως 70 τετραγωνικά.

Σχολιάζοντας τα στοιχεία αυτής της έρευνας ο βουλευτής του ΚΚΕ Ν. Γκατζής δήλωσε στο «Ρ»: «Η απασχόληση των ομογενών μαζί με όλα τα άλλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν είναι πρόβλημα που θα πρέπει να ενταχθεί στο συνολικότερο αγώνα του λαϊκού κινήματος για να βρει δρόμο προς την επίλυσή του. Η πραγματική λύση του είναι συνυφασμένη με την άσκηση μιας άλλης πολιτικής, που μόνο ένα λαϊκό μέτωπο μπορεί να εξασφαλίσει. Επίσης, το ίδιο σοβαρά είναι τα προβλήματα της λαϊκής κατοικίας και της απασχόλησης στον κλάδο που κάποιος μαθήτευσε, εκπαιδεύτηκε και σπούδασε. Το δεύτερο αυτό αίτημα που διατυπώνουν οι ομογενείς από την πρώην Σοβιετική Ενωση, δηλαδή η αξιοποίηση του επιστημονικού δυναμικού όχι μόνο των παλιννοστούντων αλλά και όλων των επιστημόνων της χώρας που παραμένουν άνεργοι, αποτελεί ένα σοβαρό κεφάλαιο ανεκμετάλλευτο. Αυτή ακριβώς η αξιοποίηση αποτελεί στόχο μιας λαϊκής εξουσίας, μιας σχεδιασμένης ανάπτυξης, της λαϊκής οικονομίας. Με δυο λόγια, οι ομογενείς από την πρώην Σοβιετική Ενωση θα πρέπει να αντιπαλέψουν μαζί με τους άλλους εργαζόμενους μια πολιτική που ενισχύει τα κέρδη της πλουτοκρατίας και από την άλλη στον ελληνικό λαό, όπως και στους παλιννοστούντες, συσσωρεύει δυστυχία, ανεργία, φτώχεια».