ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (Του απεσταλμένου μας Βησ. ΓΚΙΝΙΑ).-

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ πραγματοποιώντας χτες επίσημη επίσκεψη στην έδρα της Κομισιόν στις Βρυξέλλες, πιστοποίησε την εντυπωσιακή αναβάθμιση των σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) με την Τουρκία μετά την απόφαση του Ελσίνκι, αναγνώρισε τη σημασία της ελληνο-τουρκικής «προσέγγισης», αλλά (...) έθαψε το Κυπριακό, επαναλαμβάνοντας με έμφαση ότι «δε θεωρούμε το Κυπριακό ως προϋπόθεση για τις σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ και οποιοδήποτε Διεθνή Οργανισμό». Από την πλευρά του, στην κοινή διεθνή συνέντευξη Τύπου ο αρμόδιος για θέματα διεύρυνσης, Γερμανός επίτροπος Γκίντελ Φερχόγκεν, έπλεξε το εγκώμιο της Αγκυρας («έχουμε από το παρελθόν σχέσεις στενής συνεργασίας και εμπιστοσύνης») καλωσορίζοντας τη «γρήγορη έναρξη του πολιτικού διαλόγου, αμέσως μετά το Ελσίνκι».

Κομισιόν και Τουρκία αποφάσισαν την εγκαθίδρυση «εντατικών επαφών» σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων αλλά και μεταξύ Τζεμ και Φερχόγκεν, ανακοίνωσαν επίσημα τη σύγκληση του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ/ Τουρκίας για την 11η Απρίλη 2000, καθώς και επίσημη επίσκεψη του επιτρόπου στην Αγκυρα «εντός του Μαρτίου». Συμφώνησαν επίσης και όλες οι υποεπιτροπές της Επιτροπής Σύνδεσης, οι οποίες θα τελούσαν υπό την πολιτική «εποπτεία» του Συμβουλίου Σύνδεσης.

Η Κομισιόν, διά στόματος Φερχόγκεν εκτιμά ότι θα πρέπει να «επιταχυνθεί η πρόοδος» ανάμεσα στα δύο μέρη και γι' αυτό «αρχίσαμε όχι πρώτα από τα δυσκολότερα, αλλά από τα θέματα στα οποία μπορεί να εξευρεθεί βραχυπρόθεσμη λύση» (Φερχόγκεν). Η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι «όλα τα κοινοτικά προγράμματα είναι ανοιχτά στην Τουρκία, όχι μόνο ως συμμετοχή αλλά και με το καθεστώς του παρατηρητή».

Σύμφωνα με τις εντολές του Ελσίνκι, η έναρξη του πολιτικού διαλόγου θα συμπληρωθεί «μέχρι το φθινόπωρο» με «ενιαίο πλαίσιο» που θα εμπεριέχει τον κανονισμό χρηματοδότησης ύψους δύο δισ. Ευρώ για μια πενταετία και τη «νομική βάση» της «εταιρικής σχέσης» με την Τουρκία. Για τον επίτροπο «δυσκολότερα βήματα είναι η σύγκριση των νομικών συστημάτων και η εξέταση του κοινοτικού κεκτημένου» που αποτελεί και την προϋπόθεση για ενταξιακές διαπραγματεύσεις καθ' εαυτές, αλλά «πρώτα πρέπει να ξεκινήσει ο διάλογος και μετά να δούμε τις αναγκαίες ευρείες μεταρρυθμίσεις».

Από την πλευρά του, ο Ισμ. Τζεμ ήταν «ανοιχτός» σ' οτιδήποτε αφορούσε τις πολιτικές σχέσεις ΕΕ/ Τουρκίας, αλλά δεν παρέλειψε να επαναλάβει και εντός της έδρας της Κομισιόν, ότι «μ' όλο το σεβασμό, η ΕΕ εδώ και τέσσερα χρόνια, δεν έχει εκπληρώσει τις οικονομικές υποχρεώσεις της προς την Τουρκία, όπως προκύπτουν από την Τελωνειακή Ενωση», κάνοντας υπαινιγμό για το ελληνικό βέτο μετά τα Ιμια που μπλόκαρε τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις προς την Αγκυρα. Ο επίτροπος ζήτησε (...) συγνώμη, δηλώνοντας ότι «έχει δίκαιο ο κ. Τζεμ, η ΕΕ δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί αλλά τώρα προσπαθούμε να ξεπεράσουμε το όλο ζήτημα».

Ο Τούρκος ΥΠΕΞ ήταν ανέλικτος μόνο σε δύο ζητήματα: 1) στον εκδημοκρατισμό του καθεστώτος και 2) στο Κυπριακό.

Χαρακτήρισε «υπερβολικές» τις απόψεις της ΕΕ και του Τύπου σχετικά με τη σημασία του στρατού στην Τουρκία, τονίζοντας ότι στο τουρκικό Συμβούλιο Ασφαλείας («που υπάρχει και στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες») όπου ο ίδιος συμμετέχει εδώ και τρία χρόνια «δεν υπάρχει καμιά πολιτική παρέμβαση του στρατού». Για τον ελλιπή εκδημοκρατισμό δικαιολογήθηκε με τον ισχυρισμό ότι «επί σαράντα χρόνια ήμασταν εμπροσθοφυλακή του ΝΑΤΟ» (!!!) και ότι «ήμασταν στόχος μιας τρομερής τρομοκρατικής δράσης».

Για το Κυπριακό ήταν ακόμη πιο τραχύς, δηλώνοντας ότι «ήδη» πριν το Ελσίνκι, η Τουρκία με «γραπτή δήλωση» κατέστησε σαφές ότι το Κυπριακό δεν αφορά την Αγκυρα αλλά «τη Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» και «το άλλο μέρος». Οπως δήλωσε χαρακτηριστικά «εμείς ενθαρρύνουμε τη Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου, αλλά εκεί τελειώνει και η ευθύνη μας».