Αποκαλυπτικός ήταν ο πρέσβης των ΗΠΑ, Τζ. Πάιατ, σε συνάντηση που είχε την προηγούμενη βδομάδα με δημοσιογράφους. Σύμφωνα με την απομαγνητοφώνηση που διένειμε η ίδια η αμερικάνικη πρεσβεία, κάλεσε «να αναγνωρίσουμε τόσο το πόσο μακριά έχουμε φτάσει, αλλά και την τεράστια φιλοδοξία που πιστεύω ότι υπάρχει τόσο στην αμερικανική όσο και στην ελληνική πλευρά για να προχωρήσουμε ακόμη περισσότερο τη (διμερή) σχέση».

Αναφέρθηκε ειδικά στην πρώτη από τις 7 αναπτύξεις αμερικανοΝΑΤΟικών δυνάμεων που έγινε την προηγούμενη βδομάδα στην Αλεξανδρούπολη, για προώθησή τους προς τη συνοριογραμμή με τη Ρωσία, «η οποία ήταν η μεγαλύτερη κίνησή μας σε αυτό το μέρος της χώρας», λέγοντας ότι ουσιαστικά «ξεκίνησε πριν από 4 χρόνια ή ίσως ακόμη και λίγο περισσότερο από 4 χρόνια πριν», ήδη από την εποχή ΣΥΡΙΖΑ. Αναπόλησε σχεδόν την «τελευταία εβδομάδα του Φεβρουαρίου 2017 που ήμουν στη Θεσσαλονίκη (...) για την πρώτη κίνηση που κάναμε στη Βόρεια Ελλάδα μετά τους πολέμους στη Γιουγκοσλαβία. Ηταν, λοιπόν, μια πρωτοποριακή προσπάθεια εκ μέρους του αμερικανικού στρατού που εδρεύει στην Ευρώπη και της κυβέρνησης των ΗΠΑ να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία που νιώσαμε...», ευκαιρία που τους παρέσχε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.

Σε κάθε περίπτωση, τόνισε ότι αυτή η χρήση της Αλεξανδρούπολης ήρθε ως αποτέλεσμα «μιας προσπάθειας 3 και πλέον ετών» των ΗΠΑ για «την ενίσχυση των στρατηγικών δυνατοτήτων του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης», έδωσε το στοιχείο ότι διεκπεραίωσαν 70 ελικόπτερα και 600 κομμάτια εξοπλισμού και οχήματα, ενώ τρία χρόνια πριν στη Θεσσαλονίκη διεκπεραίωσαν τον μισό τέτοιο όγκο.

Σε κάθε περίπτωση έκανε καθαρό ότι οι ΑμερικανοΝΑΤΟικοί «θα επιστρέψουμε στην Αλεξανδρούπολη αρκετές φορές αυτήν την άνοιξη και το καλοκαίρι σε συνδυασμό με την "Defender Europe 21"», γιγαντιαία αλυσίδα ασκήσεων - πρόβα πολέμου κόντρα στη Ρωσία, «που θα περιλαμβάνει περίπου 30.000 (στρατιώτες από) αμερικανικές, συμμαχικές και συνεργαζόμενες δυνάμεις από 26 έθνη που διεξάγουν ταυτόχρονες επιχειρήσεις σε περισσότερα από 12 κράτη». Είπε ακόμη πως η άσκηση βρίσκεται ακόμη στα στάδια προγραμματισμού «αλλά μπορώ να σας υποσχεθώ ότι θα επιστρέψουμε στην Αλεξανδρούπολη και θα επιστρέψουμε εκεί σε μεγάλο βαθμό ("in a big way")».

Φυσικά δεν παρέλειψε να βάλει την Αλεξανδρούπολη στο κάδρο και του ενεργειακού ανταγωνισμού λέγοντας πως «είναι ιδιαίτερα στρατηγική λόγω της θέσης της, λόγω της σύνδεσής της» με άλλες ενεργειακές υποδομές και σχέδια, π.χ. με τον «διασυνδετήριο αγωγό IGB με τη Βουλγαρία, ο οποίος είναι το κλειδί για το ξεκλείδωμα του μονοπωλίου της GAZPROM στη Βουλγαρία». Θύμισε δε με νόημα το ενδιαφέρον αμερικανικών επιχειρηματικών ομίλων να βάλουν στο χέρι αυτές τις υποδομές.

Κάνοντας καθαρό ότι τέτοιες κινήσεις διευκολύνονται από τη νέα συμφωνία για τις βάσεις MDCA (υπογράφτηκε τον Οκτώβρη του 2019), αναφέρθηκε και σε άλλες κινήσεις που ήρθαν ως απότοκο, π.χ. ο ορισμός της Σούδας ως βάσης του γιγαντιαίου πλοίου των Αμερικανών «Hershel "Woody" Williams», «ο πρώτος υπερπόντιος» παρόμοιος ορισμός βάσης «που το Αμερικανικό Ναυτικό των ΗΠΑ έκανε οπουδήποτε στον κόσμο εδώ και 5 χρόνια». Αναφέρθηκε, επίσης, στην περιοδική ανάπτυξη ομάδων SEAL (Αμερικανών βατραχανθρώπων) στον Κόλπο της Σούδας, για ασκήσεις και εκπαιδεύσεις εκεί. Ακόμη, στις μετασταθμεύσεις αμερικανικών δυνάμεων σε Λάρισα και Στεφανοβίκειο και στις κοινές ασκήσεις, ειδικά τις μετασταθμεύσεις Αμερικανών ελικοπτεράδων στην περιοχή, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, όπως τόνισε, και εδώ ήδη από την εποχή ΣΥΡΙΖΑ. Ο ίδιος, άλλωστε, σημείωσε ότι στελέχη του Κογκρέσου και Γερουσίας των ΗΠΑ ήρθαν εδώ και είδαν «τι συνέβαινε στην Ελλάδα ήδη από τότε και τις ευκαιρίες - στην πραγματικότητα είχαμε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ εκείνη τη στιγμή - που παρουσιάζονταν για τις ΗΠΑ».

Χαιρέτισε το γεγονός ότι οι δύο κυβερνήσεις ετοιμάζουν εκ νέου «επικαιροποίησή» της για υπογραφή φέτος το φθινόπωρο και εστίασε στην ανάγκη τους να προχωρήσουν σε πολυετή ανανέωσή της αντί της μονοετούς που ισχύει έως τώρα, προκειμένου να απαλλαγούν από «γραφειοκρατικές διαδικασίες» και να πάνε σε «μακροπρόθεσμες επενδύσεις», χτίζοντας πάνω σε ό,τι ήδη έχουν κάνει: «Αν κοιτάξετε τις τρεις εγκαταστάσεις που προσθέσαμε στη MDCA το 2019, έχουμε πραγματοποιήσει συγκεκριμένες απτές επενδύσεις και στις τρεις τοποθεσίες - Αλεξανδρούπολη, Λάρισα, Στεφανοβίκειο - οι οποίες είναι χρήσιμες για τις επιχειρησιακές απαιτήσεις των ΗΠΑ, αλλά επίσης ενισχύουν τις εγκαταστάσεις που είναι διαθέσιμες στις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις».

Επιβεβαίωσε ότι «έχουμε επίσης μιλήσει για πρόσθετες εγκαταστάσεις που μπορεί να βρίσκονται κάτω από την ομπρέλα της MDCA», ενώ σχολιάζοντας τις πληροφορίες για 20 διαφορετικά σημεία ισχυρίστηκε: «Δεν πρόκειται να χρησιμοποιήσουμε 20 εγκαταστάσεις στην Ελλάδα, είμαι σίγουρος για αυτό. Γι' αυτό διεξάγουμε αυτήν τη διαπραγμάτευση. Για να καταλάβουμε ποιες είναι οι πρόσθετες εγκαταστάσεις που θα ήταν πιο χρήσιμες για τις αμερικανικές δυνάμεις ως λειτουργικές πλατφόρμες περιοδικής ανάπτυξης δυνάμεων. Και δεν εξετάζουμε μόνιμες παρουσίες. Αυτές είναι προσωρινές και περιοδικές αναπτύξεις», λες και αλλάζει η ουσία της εμπλοκής.

Αναφερόμενος, εξάλλου, στο ενδιαφέρον αμερικανικών επιχειρηματικών ομίλων να ελέγξουν συνολικά τα Ναυπηγεία Ελευσίνας και Σκαραμαγκά, και με βάση το γεγονός ότι τα ναυπηγεία στη Σύρο (ιδιοκτησία της ONEX) πιστοποιήθηκαν από τον 6ο Στόλο για επισκευές των πλοίων του, «επιβεβαίωσε», όπως είπε, πως «το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι με την πρόσθετη επένδυση κεφαλαίου, η Ελευσίνα θα ήταν ικανή να κατασκευάσει τις φρεγάτες MMSC (σ.σ. που προτείνουν οι Αμερικανοί να πουλήσουν στην Ελλάδα ως τη νέα της φρεγάτα) και ένα από τα οφέλη που θα είχε με αυτό εάν η MMSC κατασκευαστεί σε Ελευσίνα / Σκαραμαγκά, αυτό θα μπορούσε να φέρει επιπρόσθετα την ικανότητα παροχής συντήρησης και υποστήριξης στα LCS (σ.σ. τα νέα πολεμικά πλοία των Αμερικανών που θα αναπτύξουν στην Ευρώπη)». «Θα υπήρχε (...) ένα φυσικό μέρος που θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τα πλοία LCS του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ και στην Ελλάδα», επιβεβαίωσε και ο ακόλουθος Αμυνας των ΗΠΑ, που πήρε μέρος στη συζήτηση.

Δεν περνά απαρατήρητο ότι ο πρέσβης εξέφρασε την ευαρέσκειά του για τον υπουργό της ΝΔ Αδ. Γεωργιάδη και τις προσπάθειές του να περάσουν τα Ναυπηγεία Σύρου στους Αμερικανούς, ωστόσο και εδώ είχε μια καλή κουβέντα να πει και για τον ΣΥΡΙΖΑ, σημειώνοντας ότι και ο τότε αρμόδιος υπουργός, Ν. Παππάς, «και άλλοι στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν αντιτάχθηκαν, δεν είναι ότι δεν ήθελαν να προχωρήσει (σ.σ. η πώληση στην ONEX), αλλά χρειάστηκε τεράστια γραφειοκρατική και πολιτική ενέργεια για να αντιμετωπίσει όλα τα θέματα» που υπήρχαν (χρέη κ.λπ.).

Ολα αυτά είναι πολύ μακριά από τις ανάγκες άμυνας της χώρας, αλλά πάνω στις απαιτήσεις του ΝΑΤΟ, με τον πρέσβη να λέει πως η πώληση ελικοπτέρων «Romeo» (ειδικεύονται στον ανθυποβρυχιακό πόλεμο) και ο εκσυγχρονισμός των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας «P-3» «θα δώσουν στην Ελλάδα μία από τις πιο προηγμένες δυνατότητες επίγνωσης της κατάστασης στο θαλάσσιο πεδίο και ανθυποβρυχιακές δυνατότητες στη Μεσόγειο. Και θα ενισχύσει περαιτέρω τις δυνατότητες του ΝΑΤΟ».

Ο ίδιος, άλλωστε, χαιρέτισε την πρόσφατη ανάπτυξη της φρεγάτας «ΥΔΡΑ» στον Περσικό Κόλπο, «στην περιοχή επιχειρήσεων του 5ου Στόλου», όπως και τις ασκήσεις που έκανε εκεί με πλοία του ΠΝ και της Ακτοφυλακής των ΗΠΑ. «Θέλουμε να δούμε το ελληνικό ΠΝ να είναι όσο το δυνατόν πιο ικανό γιατί αυτό κάνει το ΝΑΤΟ ισχυρότερο», τόνισε χαρακτηριστικά, εντάσσοντας και την απόφαση για τον τύπο των φρεγατών που θα αγοραστούν ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο «εκσυγχρονισμού των ναυτικών δυνατοτήτων» της χώρας.

Την ίδια ώρα, επιβεβαιώνοντας πως τα σχέδια ΝΑΤΟικής «συνοχής» στην περιοχή, όπως και συνεκμετάλλευσης του ενεργειακού πλούτου, δίνουν τον «τόνο» και σε ό,τι αφορά τα Ελληνοτουρκικά, ο Πάιατ απαντώντας σε ερωτήσεις που δέχτηκε όπως «ποια η άποψη της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ για την Τουρκία» ή «τι να περιμένουμε από τους συμμάχους μας, όπως οι Αμερικανοί;» είπε: «Νομίζω ότι για την Τουρκία θα περιοριστώ να πω ότι υποστηρίζουμε πάρα πολύ τις προσπάθειες που καταβάλλει» η κυβέρνηση για τις διερευνητικές, οι οποίες διερευνητικές, στη βάση που γίνονται φέρνουν επώδυνους συμβιβασμούς για τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, ανοίγοντας ταυτόχρονα τον επόμενο κύκλο αντιπαραθέσεων.

Ενώ για τα σχέδια αλλαγής όδευσης του πολυδιαφημισμένου από τις κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου αγωγού «EastMed», απάντησε με νόημα ότι «σε όλα αυτά τα ζητήματα αγωγών και οδεύσεων, αυτός που θα ρωτήσετε είναι η αγορά. Η αγορά θα αποφασίσει ποιες επιλογές είναι βιώσιμες».