«Αναφορά» για τα όσα συζητήθηκαν στην Ατυπη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ το περασμένο Σαββατοκύριακο στη Ρόδο και το Καστελόριζο έδωσε χτες τηλεφωνικώς ο προεδρεύων του Συμβουλίου, Γ. Παπανδρέου, στον Αμερικανό συνάδελφό του Κόλιν Πάουελ.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, ο Γ. Παπανδρέου ενημέρωσε τον Κ. Πάουελ «για τα αποτελέσματα της συζήτησης του θέματος των σχέσεων ΕΕ -ΗΠΑ, για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή μετά τη δημοσίευση του «Οδικού Χάρτη» και τις πρωτοβουλίες, που θα πρέπει να αναληφθούν για την άμεση εφαρμογή του, καθώς και για την ανασυγκρότηση του Ιράκ και το ρόλο που θα πρέπει να παίξει ο ΟΗΕ την επόμενη μέρα».

Η Ατυπη Σύνοδος πραγματοποιήθηκε, ισορροπώντας στο ρήγμα των ευρωατλαντικών σχέσεων και του χάσματος, ανάμεσα στους γνήσιους φιλοαμερικανούς εταίρους και όσους φιλοδοξούν να περιορίσουν την αμερικανική ηγεμονία, όπως η Γαλλία και η Γερμανία. Στο πλαίσιο αυτό, το Μεσανατολικό και οι εξελίξεις στο Ιράκ απασχόλησαν κατά κύριο λόγο τις εργασίες της πρώτης ημέρας του Ατυπου Συμβουλίου. Ταυτόχρονα, όμως, θίχτηκαν και τα ζητήματα των ευρωατλαντικών σχέσεων και της διαμόρφωσης μιας κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής στρατηγικής.

Οι εταίροι, πράγματι, κατάφεραν να μην εμφανίσουν προς τα έξω τις βαθιές τους διαφωνίες. Η «σιωπή» αυτή επέτρεψε στον Γ. Παπανδρέου να μιλήσει για «συμφωνία» των υπουργών για «την ανάγκη να υπάρξει μια «πολιτική εντολή» του ΟΗΕ για τα επόμενα βήματα στο θέμα του Ιράκ, με τη συμμετοχή, μάλιστα, πολιτικών προσώπων από την ίδια τη χώρα».

Για το θέμα της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής της ΕΕ, ο υπουργός Εξωτερικών σημείωσε ότι διαπιστώθηκε η ανάγκη διαμόρφωσης μιας κοινής θέσης, η οποία θα βοηθήσει και στο συνεχιζόμενο διάλογο με τις ΗΠΑ. Στο πλαίσιο αυτό, ο Υπατος Εκπρόσωπος Χ. Σολάνα ανέλαβε να ετοιμάσει μια δέσμη προτάσεων για το θέμα, εν όψει του Συμβουλίου της Θεσσαλονίκης.

Σε μια προσπάθεια εξωραϊσμού της εικόνας διχασμού που χαρακτηρίζει την ΕΕ τους τελευταίους μήνες, ο Γ. Παπανδρέου στις δηλώσεις του σημείωσε «ότι είναι ώρα η Ευρωπαϊκή Ενωση να συζητήσει τα νέα μεγάλα θέματα, όπως είναι τα όπλα μαζικής καταστροφής, το θέμα της τρομοκρατίας, ώστε να διαμορφώσει, όχι απλώς μια κοινή θέση - διότι όλοι μας είμαστε κατά της διασποράς των όπλων μαζικής καταστροφής, όλοι μας είμαστε ενάντια στην τρομοκρατία - αλλά να διαμορφώσουμε μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τα θέματα αυτά, που θα είναι και αποτελεσματική και ευρωπαϊκή και που θα μας βοηθήσει στο διάλογό μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, όχι ανταγωνιστικά, αλλά ουσιαστικά, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων».

Παρά τις ήπιες δημόσιες τοποθετήσεις και την «κοινή διαπίστωση» των εταίρων για την ανάγκη να διευκρινιστεί η άποψη της ΕΕ σχετικά με το θέμα της ευρωπαϊκής άμυνας, όπως σημειώνουν παράγοντες της ελληνικής διπλωματίας, το χάσμα είναι τεράστιο. Στο πλαίσιο αυτό βάσιμη είναι η εκτίμηση ότι η συζήτηση μεταξύ των εταίρων θα καρκινοβατήσει για πολύ χρόνο, οξύνοντας τις αντιθέσεις και παγιώνοντας το ενδοευρωπαϊκό χάσμα, υπέρ των αμερικανικών συμφερόντων.