Μεγάλη ήταν η πρεμούρα του Συμβουλίου και για τους πρόσφυγες. Ή ορθότερα για την εξόντωση πραγματικά όσων απελπισμένων επιχειρήσουν να αναζητήσουν καταφύγιο στην Ευρώπη, διωγμένοι από τις βόμβες των Βρυξελλών και των συμμάχων τους.

Στα «Συμπεράσματα» της Συνόδου τους, οι υπουργοί παραπέμπουν κατ' αρχάς:

-- Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Τάμπερε, της 15ης/16ης Οκτώβρη 1999, «που υπογράμμιζαν την ανάγκη μιας συνολικής προσέγγισης όσον αφορά τη μετανάστευση και το άσυλο και με τα οποία η Ενωση, καθώς και τα κράτη - μέλη, καλούνταν να συμβάλουν στη μεγαλύτερη συνοχή των εσωτερικών και εξωτερικών πολιτικών τους στον τομέα αυτό».

-- Στα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής «Ενσωμάτωση των θεμάτων της μετανάστευσης στις σχέσεις της ΕΕ με τις τρίτες χώρες» του Μάη 2003, «στα οποία τονίζεται ότι η πολιτική περί μετανάστευσης αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα για την ΕΕ (...)».

-- Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Θεσσαλονίκης, της 19ης/20ής Ιούνη 2003, «με τα οποία καλείται η Επιτροπή να διερευνήσει όλες τις παραμέτρους, προκειμένου να εξασφαλίζεται πλέον εύρυθμη και οργανωμένη είσοδος στην ΕΕ ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας (...)».

-- Στο «Πρόγραμμα της Χάγης», της 4ης/5ης Νοεμβρίου 2004, το οποίο καλούσε την Κομισιόν «να εκπονήσει ενωσιακά περιφερειακά προγράμματα προστασίας σε σύμπραξη με ενδιαφερόμενες τρίτες χώρες και σε στενή διαβούλευση και συνεργασία με την Υπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (...) Τα προγράμματα αυτά θα περιλαμβάνουν ποικίλα σχετικά μέσα, με κύριο επίκεντρο τη δημιουργία υποδομών, καθώς και κοινό πρόγραμμα επανεγκατάστασης για τα κράτη - μέλη που είναι πρόθυμα να συμμετάσχουν σε ένα τέτοιο πρόγραμμα».

Και αφού αποδεικνύουν ότι υπάρχει σχετικό υπόβαθρο από πρότερες ευρωενωσιακές αποφάσεις, κομψά και εύηχα διατυπωμένες, προχωρούν στα κρίσιμα «Συμπεράσματα» της δικής τους Συνόδου, όπου, μεταξύ άλλων, διαβάζουμε:

• «Το Συμβούλιο αναγνωρίζει επίσης την ανάγκη μιας συνολικής και περιφερειακής προσέγγισης, που θα αφορά συγκεκριμένες καταστάσεις και θα έχει ως γνώμονα την προστασία, και περιλαμβάνει δραστηριότητες, οι οποίες θα μπορούσαν να ενισχύσουν την πρόσβαση σε βιώσιμες λύσεις επαναπατρισμού, τοπικής ενσωμάτωσης και επανεγκατάστασης ανάλογα με την περίπτωση, με επίκεντρο δραστηριότητες που αποσκοπούν στην παροχή προστασίας στο πλαίσιο των πιλοτικών περιφερειακών προγραμμάτων προστασίας, στα πλαίσια μιας ευρύτερης εταιρικής σχέσης με χώρες και περιοχές καταγωγής».
• «Το Συμβούλιο υποστηρίζει την πρόταση σύμφωνα με την οποία θα πρέπει να μελετηθεί η δυνατότητα πιλοτικών περιφερειακών προγραμμάτων προστασίας για τα Δυτικά Νέα Ανεξάρτητα Κράτη (Ουκρανία, Μολδαβία και Λευκορωσία) και για τη νοτίως της Σαχάρας Αφρική (ιδίως τις Μεγάλες Λίμνες /Ανατολική Αφρική)».

Πέρα από τις φραστικές περικοκλάδες, τους «καίει» να βρουν καλύτερους (για τις Βρυξέλλες φυσικά) τρόπους να διώχνουν όσους πρόσφυγες και επίδοξους μετανάστες δε χρειάζονται. Οσο για τα «προγράμματα» που θέλουν να εφαρμόσουν στην υποσαχάρια Αφρική και κάποιες ανατολικοευρωπαϊκές χώρες, πρόκειται κυρίως για ενδυνάμωση των σωμάτων φύλαξης συνόρων και δημιουργία στρατοπέδων συγκέντρωσης, όπου θα μαζεύουν τους φτωχοδιάβολους. Ολους όσοι μάταια σχεδίαζαν - μέσω εκείνων των περιοχών - να εισέλθουν στην ΕΕ, πριν τους «επαναπατρίσουν».

Επειδή όμως αυτός ο επαναπατρισμός θα είναι οπωσδήποτε βίαιος και βλαβερός για το «ίματζ» που θέλουν να καλλιεργούν στις Βρυξέλλες, συνέταξαν και ειδικό κεφάλαιο «Συμπερασμάτων» της Συνόδου, με τον ψευδεπίγραφο τίτλο «Εκούσια επιστροφή». Εκεί καταγράφουν την πρόθεσή τους με «προγράμματα» να εξασφαλίσουν τη συναίνεση του διωκόμενου να ...διωχτεί.

Οι υπουργοί υπενθυμίζουν ότι «το πρόγραμμα της Χάγης (...) προβλέπει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 23 της Συμφωνίας του Σένγκεν, οι μετανάστες οι οποίοι δεν έχουν ή έχουν πάψει να έχουν το δικαίωμα νόμιμης παραμονής στην ΕΕ πρέπει να επιστρέφουν εκουσίως ή, εάν χρειαστεί, να αναγκάζονται να το πράξουν».

Το πόσο εκούσια θα είναι αυτή η επιστροφή φαίνεται και λίγο παρακάτω: «Η εκούσια επιστροφή αποτελεί σημαντικό στοιχείο μιας ισόρροπης, αποτελεσματικής και βιώσιμης προσέγγισης της επιστροφής και, ανάλογα με την περίπτωση, επανένταξης των αιτούντων άσυλο η αίτηση των οποίων έχει απορριφθεί, ατόμων στα οποία έχει χορηγηθεί άσυλο ή που εντάσσονται στο διεθνές σύστημα προστασίας αλλά επιθυμούν να επιστρέψουν, και άλλων μεταναστών. Η ισόρροπη αυτή προσέγγιση πρέπει να περιλαμβάνει την προοπτική, ανάλογα με την περίπτωση, αναγκαστικού επαναπατρισμού».

Από αυτόν δε τον εκούσιο (!) επαναπατρισμό δεν ξεφεύγει κανείς: «Η εκούσια επιστροφή μπορεί να είναι αποτελεσματικότερη όταν καλύπτει ευρύ φάσμα υπηκόων τρίτων χωρών που επιθυμούν να επαναπατριστούν. Μπορεί να αφορά, με την επιφύλαξη των ισχυόντων κανόνων δυνάμει της εθνικής νομοθεσίας, αιτούντες άσυλο η αίτηση των οποίων έχει απορριφθεί ή αιτούντες που αναμένουν τελική απόφαση, άτομα υπό καθεστώς προσωρινής προστασίας και, ανάλογα με την περίπτωση, παρανόμως διαμένοντες υπηκόους τρίτων χωρών και/ ή νόμιμους μετανάστες». Αλήθεια, έτσι εξασφαλίζουν στις Βρυξέλλες το εκούσιον της απομάκρυνσης; Με την απόρριψη της αίτησης ασύλου; Με τη μακρόχρονη αναμονή για μια απόφαση που ποτέ δε βγαίνει;

Οσο για τη βοήθεια που θα παρέχουν στους επαναπατριζόμενους, τα κίνητρα για να επιστρέψουν εκεί από όπου αποχώρησαν, διαβάζουμε μεταξύ άλλων: «Πέραν των γενικών προγραμμάτων εκούσιας επιστροφής, μπορεί να παρουσιάζει σημαντική προστιθέμενη αξία η θέσπιση ειδικών προγραμμάτων προσαρμοσμένων στις περιστάσεις και τις ανάγκες συγκεκριμένων κατηγοριών προσώπων, ιδίως δε εκείνων που θεωρούνται πλέον ευάλωτοι ή που έχουν άλλες ειδικές ανάγκες. Θα μπορούσε επίσης να μελετηθεί το ενδεχόμενο ειδικά προσαρμοσμένων προγραμμάτων για ορισμένες χώρες προορισμού. Η θέσπιση προγραμμάτων που υποστηρίζουν την εκούσια επιστροφή προσώπων με επαγγελματικά προσόντα και δεξιότητες, καθώς και προγραμμάτων που περιλαμβάνουν κατάρτιση με γνώμονα την αγορά εργασίας για ανειδίκευτα πρόσωπα αμέσως μετά την επιστροφή τους, μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη και την ανασυγκρότηση χωρών».

Στη λογική τους, λοιπόν, άνθρωποι διωγμένοι από την πείνα, την ανεργία, την ανέχεια, τις αμερικανικές, βρετανικές ή τουρκικές βόμβες στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν ή το Κουρδιστάν, δύνανται να επιστρέψουν στους ρημαγμένους τόπους τους. Κι αν δε βρουν δουλιά στα χαλάσματα, δεν πειράζει. Υπάρχουν και τα σώματα ασφαλείας, στα οποία τούς κατατάσσουν εκούσια οι δυνάμεις κατοχής, καταρτίζοντάς τους στα όπλα κι ενάντια στην τρομοκρατία, για να μη χάνονται άλλοι Αγγλοαμερικανοί στις ενέδρες της Αντίστασης.