Ακρίβεια και ανεργία είναι τα κυρίαρχα προβλήματα που απασχολούν τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού. Αυτό προκύπτει από το επόμενο μέρος της δημοσκόπησης της ΔΗΜΕΛ τα αποτελέσματα της οποίας συνεχίζει να δημοσιεύει ο"Ρ". Το συγκεκριμένο κομμάτι της έρευνας επιχειρεί να διερευνήσει την αξιολόγηση που κάνουν οι ψηφοφόροι της Αθήνας και του Πειραιά για τα βασικά προβλήματα που τους απασχολούν, όπως τα οικονομικά προβλήματα, η ακρίβεια, η ανεργία, η εγκληματικότητα και τα ναρκωτικά. Την ίδια στιγμή οι ερωτηθέντες επιβεβαιώνοντας και τις αρνητικές εκτιμήσεις τους για την ουσία και το περιεχόμενο της πολιτικής που ασκεί η κυβέρνηση, επιρρίπτουν κατά 87,5% ευθύνες στην κυβέρνηση για τις συνεχείς αυξήσεις που υπάρχουν στις τιμές των ειδών πρώτης ανάγκης στην αγορά, ενώ σε ποσοστό 75,4% της επιρρίπτουν ευθύνες για την αύξηση της εγκληματικότητας. Και σ' αυτό το κομμάτι της έρευνας είναι χαρακτηριστική η στάση που κρατούν οι ερωτηθέντες που στις προηγούμενες εκλογές είχαν επιλέξει να ψηφίσουν το ΠΑΣΟΚ. Ετσι, το 72,5% εκτιμά ότι η κυβέρνηση ευθύνεται "πολύ" ή "αρκετά" για την ακρίβεια στην αγορά και το 63,2% αντίστοιχα για τα ζητήματα που συνδέονται με την εγκληματικότητα.

Αξίζει να υπενθυμίσουμε, το προηγούμενο μέρος της δημοσκόπησης που δημοσιεύτηκε στο "Ρ" και αφορούσε το μαζικό κίνημα, την κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι λόγω της κυβερνητικής πολιτικής και τις προοπτικές αναζήτησης διεξόδων, η μεγάλη πλειοψηφία των ψηφοφόρων είχαν ταχθεί υπέρ των επιλογών που ταυτίζονται με την προοπτική αντίστασης στην κυβερνητική πολιτική και τη ανάγκη ανάπτυξης του μαζικού κινήματος. Στα πλαίσια αυτά το 62,2% των ερωτηθέντων ψηφοφόρων εξέφρασε την άποψη ότι "η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο και πρέπει να αντιδράσουμε", δίνοντας με τον τρόπο τους τη δική τους απάντηση στους μονόδρομους και τα ιδεολογήματα του συμβιβασμού και της υποταγής που λανσάρουν οι κυβερνώντες και οι διάφοροι συνοδοιπόροι τους. Παράλληλα, το 34,7% των πολιτών στις δύο πόλεις, ανεξάρτητα από πολιτική τοποθέτηση, πιστεύουν ότι μόνο με την ανάπτυξη του μαζικού κινήματος μπορεί να προωθηθούν καλύτερα λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι και η χώρα. Ενδεικτικό της αρνητικής στάσης απέναντι στην κυβερνητική πολιτική ακόμα και στους οπαδούς του κυβερνώντος κόμματος, είναι και το γεγονός ότι σε αντιδιαστολή με την προοπτική επίλυσης των προβλημάτων μέσω του μαζικού κινήματος, μόνο το 42,3% των ψηφοφόρων του θεωρεί ότι οι λύσεις θα δοθούν από το ΠΑΣΟΚ και την κυβέρνησή του.

Με δεδομένα τα παραπάνω και ανεξάρτητα από τον τρόπο που θα διαβάσει - ή που θα θελήσει να διαβάσει - κανείς τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης της ΔΗΜΕΛ, αναμφισβήτητο είναι το εξής: Οι ερωτώμενοι χρεώνουν στην κυβέρνηση - χωρίς ιδιαίτερες επιφυλάξεις - τις ευθύνες για τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν ή για τα προβλήματα που θεωρούν σημαντικά. Τα ποσοστά των ευθυνών είναι μάλιστα τόσο υψηλά, ώστε να μπορεί να θεωρηθεί ότι στις συνειδήσεις των ψηφοφόρων υποβόσκει η λαϊκή κατακραυγή και ένα εν δυνάμει κλίμα σε βάρος της κυβέρνησης και ειδικότερα στα προβλήματα που προκαλεί η εφαρμοζόμενη από αυτή πολιτική. Με δυο λόγια τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι συγκροτείται ένα πλατύ μέτωπο αμφισβήτησης της κυβερνητικής πολιτικής, στον κορμό του οποίου βρίσκονται και οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ. Ενα μέτωπο που δεν μπορεί παρά να διευρύνεται στο βαθμό που η κυβέρνηση θα εμμένει στη λήψη μέτρων ο χαρακτήρας των οποίων είναι σαφώς αντιλαϊκός και θίγει το σύνολο των εργαζομένων της χώρας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι απαντήσεις του πίνακα που αφορούν την αξιολόγηση των προβλημάτων δόθηκαν με τη μέθοδο της ανοιχτής ερώτησης. Δηλαδή, στους ερωτώμενους δεν παρουσιάστηκε κάρτα με επιλογές απαντήσεων, αλλά διατύπωσαν αυθόρμητα τις σκέψεις τους, στην ερώτηση "ποιο πρόβλημα σαςαπασχολεί περισσότερο". Στον επόμενο (τελευταίο) πίνακα συμπεριλαμβάνονται οι απαντήσεις που δόθηκαν με την ανοιχτή ερώτηση όπως επίσης και οι απαντήσεις - μετά την επίδειξη κάρτας με εναλλακτικές επιλογές - στο ερώτημα"ποιο από τα προβλήματα ακρίβεια, ανεργία, εγκληματικότητα, ναρκωτικά είναι το πιο σημαντικό". Από τη σύγκριση γίνεται σαφές ότι στις περισσότερες περιπτώσεις τα προβλήματα που απασχολούν κάποιους ψηφοφόρους δεν ταυτίζονται με εκείνα που οι ίδιοι εκτιμούν σαν σημαντικότερα. Αυτό φαίνεται καθαρά από την ταξινόμηση των προβλημάτων ως "ακρίβεια - ανεργία" και "εγκληματικότητα - ναρκωτικά" που διαφορετικό ποσοστό συγκεντρώνουν ως "πρόβλημα που απασχολεί" κι ως "σημαντικό πρόβλημα". Οπως εξηγούν οι ειδικοί αυτό συμβαίνει επειδή πολλές φορές η ιεράρχηση των προβλημάτων δε γίνεται με τον αντικειμενικό τρόπο που τα βιώνει η κάθε κοινωνική ομάδα, αλλά εμφανίζεται παραμορφωμένη από τα πάνω, μέσα από την καθημερινή υπερβολική τους προβολή από μέσα ενημέρωσης, από σχολιαστές κλπ. Ετσι, "χτίζεται" μια διαστρεβλωμένη εικόνα της πραγματικότητας, η οποία εξυπηρετεί πλήρως αυτούς που επιδιώκουν να περνούν χωρίς ιδιαίτερες λαϊκές αντιδράσεις τα διάφορα "εκσυγχρονιστικά" τους προγράμματα.