Η στενότερη σύνδεση του λυκείου με την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, η δυσκολότερη πρόσβαση σ' αυτήν, ο μεγαλύτερος ανταγωνισμός ανάμεσα στους υποψηφίους, είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά του νέου συστήματος πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, το οποίο το υπουργείο Παιδείας επιμένει να ονομάζει "ελεύθερη πρόσβαση", στηριζόμενο στο ότι καταργούνται οι Γενικές Εξετάσεις, όχι, όμως, οι εξετάσεις συνολικά, καθώς ο αγώνας για την πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ταυτίζεται με τον αγώνα για την κατάκτηση του απολυτηρίου του "ενιαίου λυκείου". Και, μάλιστα, με καλό βαθμό...

Η εικόνα, βέβαια, του τι πρόκειται να γίνει με την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, θα συμπληρωθεί όταν ανακοινωθεί τι θα γίνεται μετά την εισαγωγή των υποψηφίων στα τμήματα και τα ευρύτερα γνωστικά αντικείμενα, καθώς είναι δηλωμένη η πρόθεση για θεσμοθέτηση κύκλων σπουδών και "φιλτράρισμα" μέσα στα ίδια τα τμήματα. Ο υπουργός Παιδείας δεν απάντησε χτες για το τι θα γίνεται μετά την εισαγωγή στα ΑΕΙ και ΤΕΙ και παρέπεμψε για ανακοινώσεις μετά το καλοκαίρι.

Σύμφωνα, λοιπόν, με όσα προβλέπονται στην Υπουργική Απόφαση, για την πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση:

• Κάθε τέλος Φλεβάρη, θα καθορίζεται ο αριθμός των εισακτέων στα Τμήματα των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ, όπως γινόταν μέχρι σήμερα.
• Οι υποψήφιοι, μετά τη γνωστοποίηση των τελικών βαθμών τους,θα καταθέτουν στα Λύκεια αποφοίτησης τους συμπληρωμένο μηχανογραφικό δελτίο, στο οποίο θα αναγράφουν με σειρά προτίμησης τα Τμήματα των ΑΕΙ και ΤΕΙ, στα οποία επιθυμούν να εισαχθούν. Κάθε υποψήφιος μπορεί να δηλώσει τμήματα που καλύπτουν κατά ανώτατο όριο δύο επιστημονικά πεδία. Στο σημείο αυτό, παρουσιάζεται μια πλασματική "ελευθερία επιλογής", καθώς ο υποψήφιος, αφού θα ξέρει ήδη τους βαθμούς του, δε θα δηλώνει τα τμήματα της προτίμησής του, αλλά τα τμήματα στα οποία θα μπορεί να εισαχθεί.
• Η εισαγωγή στα Τμήματα, στα οποία η ζήτηση είναι μεγαλύτερη από την προσφορά και η κατάταξη των υποψηφίων με σειρά προτεραιότητας γίνεται με βάση μόρια, που προκύπτουν:

α. Σε ποσοστό 70% από το βαθμό του Απολυτηρίου του ενιαίου λυκείου, πολλαπλασιαζόμενου με συντελεστή 7.

β. Σε ποσοστό 15% από την επίδοση στο τεστ δεξιοτήτων, του οποίου ο βαθμός πολλαπλασιάζεται με συντελεστή 1.5.

γ. Σε ποσοστό 15% από το βαθμό των δύο μαθημάτων της Γ τάξης που ορίζονται για κάθε επιστημονικό πεδίο (διπλανή στήλη) με συντελεστή 1 για το πρώτο μάθημα και 0.5 για το δεύτερο μάθημα. Αν τα μαθήματα αντικατασταθούν από μαθήματα γενικής παιδείας, οι αντίστοιχοι συντελεστές είναι 0.7 για το πρώτο μάθημα και 0.3 για το δεύτερο.

Οπως αναφέρεται στην Υπουργική Απόφαση, "στα συνολικά μόρια των υποψηφίων για τα τριτοβάθμια ιδρύματα (άριστα = 200 μόρια) προστίθεται ένα μόριο για κάθε χρόνο αναμονής από το έτος αποφοίτησης από το Λύκειο. Τα συνολικά μόρια που προκύπτουν από το χρόνο αποφοίτησης από το Λύκειο δεν μπορεί να είναι περισσότερα από 5".

Η "δοκιμασία δεξιοτήτων" είναι τεστ που πραγματοποιείται στη Β Λυκείου μετά τη λήξη των προαγωγικών εξετάσεων στην τάξη αυτή και είναι ενιαία σε εθνικό επίπεδο. Σύμφωνα με το σχέδιο Υπουργικής Απόφασης, τα τεστ αυτά ελέγχουν "δεξιότητες λογικής" και αποτελούνται από ερωτήσεις διάφορων μορφών, που μπορεί να αναφέρονται σε "γενικές γνώσεις", σε γλωσσικές ασκήσεις, σε "ερμηνεία όρων κοινής χρήσης και στην κατανόηση απλών επιστημονικών εννοιών", σε βασικές μαθηματικές γνώσεις και "ασκήσεις λογικής και κριτικής ανάλυσης" κτλ. Γίνεται φανερό από τα παραπάνω ότι οι μαθητές θα κληθούν να εξεταστούν σε θέματα, τα οποία δεν έχουν διδαχτεί στο σχολείο ή σε αντικείμενα τα οποία έχουν διδαχθεί καθόλη τη διάρκεια της μαθητικής τους σταδιοδρομίας και ότι αυτά τα τεστ αφορούν ουσιαστικά μόνο τους μαθητές που ζουν σε ένα συγκεκριμένο μορφωτικό περιβάλλον.

Σύμφωνα, μάλιστα, με το σχέδιο που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο, οι μαθητές στη διάρκεια της χρονιάς θα διδάσκονται και πώς θα εξετάζονται στα διαγνωστικά τεστ (!), δείγμα του εξεταστικού περιεχομένου του "ενιαίου λυκείου", καθώς, όπως αναφέρεται, οι μαθητές θα "ασκούνται" στο πώς θα δίνουν εξετάσεις πάνω σε υποδείγματα, ανάλογα με αυτά της δοκιμασίας, με περιεχόμενο ανάλογο προς αυτό της τελικής δοκιμασίας δεξιοτήτων.