Πλήρως προσαρμοσμένη στις επιταγές του "παγκοσμιοποιημένου" καπιταλισμού και απόλυτα στοιχημένη με τις μεθόδους διαχείρισης της "κεντροαριστεράς" των Κλίντον και Μπλερ, είναι η ιδεολογικοπολιτική φυσιογνωμία του "νέου" ΠΑΣΟΚ, όπως αυτή αναδύεται από το σχέδιο της νέας διακήρυξής του που έστειλε χθες ο Κ. Σημίτης στα μέλη του ΕΓ του ΠΑΣΟΚ.

Στην πραγματικότητα ο Κ. Σημίτης, ενόψει του συνεδρίου, επιχειρεί να κατοχυρώσει και τυπικά την "επανίδρυση" του ΠΑΣΟΚ σε όλα τα επίπεδα (ιδεολογικό, πολιτικό, οργανωτικό), ώστε να μπορέσει αποτελεσματικότερα να το χρησιμοποιήσει ως εργαλείο για την επιβολή των νεοφιλελεύθερων επιλογών και των αντιλαϊκών μέτρων.

Για το σκοπό αυτό το "νέο" ΠΑΣΟΚ, σύμφωνα με το σχέδιο διακήρυξης Σημίτη, πρέπει αφ' ενός να απελευθερωθεί από αγκυλώσεις του παρελθόντος (όπως ταξική πάλη, κοινωνικό κράτος κ. ά.), και από την άλλη να κάνει ιδεολογικοπολιτικά"ανοίγματα" στη "σύγχρονη πραγματικότητα", που σημαίνει απλά πλήρης αποδοχή και υποταγή στους νόμους της αγοράς και της νέας τάξης πραγμάτων.

Βέβαια, δε λείπουν οι "αριστερές" αναφορές προκειμένου να διασωθεί ο "σοσιαλιστικός" χαρακτήρας του νέου σχήματος, οι οποίες όμως δεν επαρκούν για να συγκαλύψουν το πραγματικό αντιλαϊκό πρόσωπο της πολιτικής του.

Στην αρχή του κειμένου του - περίληψη του οποίου δόθηκε χθες στη δημοσιότητα - ο Κ. Σημίτης ξεμπερδεύει μετά πολλών επαίνων με τη "διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη", υποστηρίζοντας ότι "έχουμε εκπληρώσει την ιστορική αποστολή που μας έταξε η 3η του Σεπτέμβρη"! Ταυτόχρονα υπερασπίζεται την ανάγκη για επαναδιατύπωση και αναπροσαρμογή της στρατηγικής του ΠΑΣΟΚ. Πώς γίνεται αυτή η αναπροσαρμογή; "Αναπροσαρμόζουμε τη στρατηγική μας, ανάλογα με το βαθμό επιτυχίας του κάθε στόχου μας και ανάλογα με τις νέες γύρω μας συνθήκες"!

Είναι χαρακτηριστικό ότι αναφερόμενος στην επιστροφή των σοσιαλιστικών κομμάτων στις περισσότερες κυβερνήσεις στην Ευρώπη, την αποδίδει στην ικανότητά τους να μιλήσουν "μια γλώσσα προσαρμοσμένη στις νέες πραγματικότητες, απαλλαγμένη από τους δογματισμούς του παρελθόντος", ενώ απορρίπτει την "κλασική σοσιαλδημοκρατία" η οποία "έχασε τη μεταρρυθμιστική δυναμική της" γιατί δεν ακολούθησε την παγκοσμιοποίηση!

Στην ανάλυση που επιχειρεί στη συνέχεια, για τις αλλαγές στο σύγχρονο κόσμο, ο Κ. Σημίτης αποκηρύσσει ουσιαστικά το μεταπολεμικό μοντέλο του κοινωνικού κράτους στην Ευρώπη, στο όνομα ότι "έχει κλονιστεί στη συνείδηση των λαών από τη γραφειοκρατική και συντεχνιακή διαστρέβλωση" (!). Οσο για το"νέο κοινωνικό κράτος", αυτό στηρίζεται πρώτα απ' όλα στην "ηθική αναγέννηση"!

Η "σοσιαλιστική εκδοχή" για τη σύγχρονη οικονομία βάζει τους σοσιαλιστές μπροστά σε ένα "διπλό καθήκον": "Και να αποκαταστήσουν την κοινωνική συνοχή και να εξασφαλίσουν την κανονική συνέχεια της λειτουργίας της οικονομίας". Και για να μην αφήνει περιθώρια παρερμηνειών: "ο σύγχρονος σοσιαλισμός δεν καταργεί το μηχανισμό της αγοράς, κινείται μέσα στην αγορά, επιδιώκει να προσφέρει στην κοινωνία το μέγιστο υλικό αποτέλεσμα που η αγορά είναι σε θέση να προσφέρει".

Ανάλογη είναι η προσαρμογή που επιχειρείται στο επίπεδο της ιδεολογίας όπου κυρίαρχο στοιχείο είναι η σχέση "ατόμου - κοινωνίας", ενώ αποδοκιμάζεται η σημασία που η κλασική σοσιαλιστική θεωρία είχε αποδώσει στις "κοινωνικές τάξεις σαν υποκείμενα της ιστορίας". Στο βαθμό που το άτομο αποδεσμεύεται από τους πιο ασφυκτικούς οικονομικούς καταναγκασμούς, η σημασία της ταξικής πάλης μειώνεται, διαπιστώνει εμβριθώς ο πρωθυπουργός.

Προκειμένου να δικαιολογήσει την πρόσδεση του ΠΑΣΟΚ σε ανώτερα κοινωνικά στρώματα και στην οικονομική ολιγαρχία, ο Κ. Σημίτης ανακαλύπτει ότι η ελληνική κοινωνία έχει "ασαφή ταξική διάρθρωση και κατ' επέκταση τα ταξικά συμφέροντα και συγκρούσεις". Η σύγχρονη κοινωνία, συμπληρώνει, παρουσιάζεται στον τόπο μας με τη μορφή της πολυδιασπασμένης ταξικής κοινωνίας.

Σε σχέση με το ρόλο του κράτους, αποκηρύσσει την ανάμειξή του στην παραγωγή και στην κρατικοποίηση της οικονομίας και τάσσεται υπέρ της λειτουργίας των όποιων δημοσίων επιχειρήσεων "σύμφωνα με τους νόμους της αγοράς".

Τέλος, για το ΠΑΣΟΚ επισημαίνει την ανάγκη για μια πλατιά πρωτοβουλία "ανάλογη με εκείνη του 1974" και απαντώντας έμμεσα στο ΚΚΕ, σημειώνει ότι "το δικό μας κόμμα δεν καλλιεργεί ούτε ταξικούς φανατισμούς, ούτε ταξικούς αποκλεισμούς ούτε αναγορεύει προκατασκευασμένες ηγεμονικές ομάδες σε πρωτοπορίες".

Το κείμενο του Κ. Σημίτη, όπως και τα άλλα που αφορούν την οργάνωση του ΠΑΣΟΚ, θα συζητηθούν την ερχόμενη Τρίτη στη συνεδρίαση του ΕΓ, ενώ θα ακολουθήσει η συνεδρίαση της ΚΕ, στις 8 και 9 Γενάρη, που θα προετοιμάσει την πορεία προς το συνέδριο.