Πρόκειται για ελιγμό της κυβέρνησης στις καταγγελίες που δέχεται, ότι η επιλογή της να κατασκευάσει το ολυμπιακό κωπηλατοδρόμιο στο Σχοινιά θα έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις σε έναν σπάνιο βιότοπο Αττικής, για τον οποίο μέχρι πριν την ανάληψη της Ολυμπιάδας του 2004 από την Αθήνα, καταβάλλονταν προσπάθεια, με ορισμένα θετικά αποτελέσματα, για την προστασία του. Η κυβέρνηση χαρακτηρίζοντας την περιοχή Σχοινιά Μαραθώνα"Εθνικό Πάρκο" πιστεύει ότι δημιουργεί στην κοινή γνώμη την εντύπωση πως παίρνει μέτρα προστασίας του φυσικού τοπίου και του βιότοπου, ικανά να αντισταθμίσουν τις όποιες αρνητικές επιδράσεις από την κατασκευή και λειτουργία του κωπηλατοδρομίου.

Δεν είναι, όμως, μόνο αυτός ο σκοπός της. Το υπό έκδοση ΠΔ έχει πολλαπλούς στόχους, που όλοι συγκλίνουν σε ένα βασικό. Στην εκμετάλλευση των φυσικών προσόντων της περιοχής από το τουριστικό κεφάλαιο. Η αξιοποίηση ενός ελκυστικού οικοτόπου, σπάνιου στην Αττική, θα χρησιμοποιηθεί ως "κράχτης" στα διαφημιστικά φυλλάδια των "tour - operators".

Τι κάνει, όμως, η κυβέρνηση στη συγκεκριμένη περίπτωση;

Ανακηρύσσει έναν βιότοπο σε προστατευμένη περιοχή, τον χαρακτηρίζει Εθνικό Πάρκο και την ίδια στιγμή εγκρίνει μέσα σε αυτόν την κατασκευή αθλητικών εγκαταστάσεων βαρέος τύπου, όπως είναι οι εγκαταστάσεις ολυμπιακών προδιαγραφών.

Σήμερα, η περιοχή στου Σχοινιά δέχεται χιλιάδες επισκέπτες ιδιαίτερα το καλοκαίρι. Πάνω από 30.000 άτομα τη μέρα κατακλύζουν τα σαββατοκύριακα την παραλία του Σχοινιά. Ωστόσο, βιότοπος και παραθεριστές διάγουν βίους παράλληλους, οι οποίοι σπανίως συναντώνται, γιατί εκτός από λίγους παραθεριστές με εξερευνητική διάθεση, οι υπόλοιποι δεν προσελκύονται από αυτόν, λόγω του δυσπρόσιτου της περιοχής.

Η ένταξη, όμως, του υδροβιότοπου, ως περιοχής "περιβαλλοντικής εκπαίδευσης" και έρευνας, μέσα σε ένα Εθνικό Πάρκο, το οποίο θα λειτουργεί με τους κανόνες της ελεύθερης οικονομίας, δηλαδή θα εμπορευματοποιήσει τις λειτουργίες του, για να είναι οικονομικά βιώσιμο, σημαίνει ότι ο υδροβιότοπος θα κατακλύζεται από θεατές, προκειμένου να αποκομίζει κέρδη ο Φορέας Διαχείρισης.

Ο κόσμος που θα επισκέπτεται τον βιότοπο στα πλαίσια της οικο- τουριστικής πολιτικής, την οποία θα αναπτύξει ο Φορέας Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου, ιδέα δε θα έχει για το ποια είδη χλωρίδας και πανίδας υπήρχαν πριν την Ολυμπιάδα. Ούτε θα πληροφορείται για τα είδη που εξαφανίστηκαν από την περιοχή λόγω της εμπορευματοποίησής της.

Ο υδροβιότοπος ίσως επιβιώσει για αρκετά χρόνια. Το πιθανότερο όμως - λόγω της εμπορευματοποίησης του - είναι να χάσει το σημερινό του χαρακτήρα και να μεταβληθεί σε αισθητικό υδροβιότοπο, σε μία ελκυστική περιοχή για ρομαντικές βαρκάδες. Στον στερημένο από την επαφή με τη φύση λαό του Λεκανοπεδίου της Αττικής, η διαφημιστική εκστρατεία θα εμφυσήσει μια νέα καταναλωτική συνήθεια. Την "παρατήρηση" της φύσης. Το φυσικό περιβάλλον θα συσκευαστεί σε ατομικές μερίδες και θα το πωλεί ο Φορέας Διαχείρισης.

Η υπολογιστική αυτή αντίληψη διαπνέει όλη την περιβαλλοντική πολιτική του κεφαλαίου. Οι όροι ζωής των εργαζομένων στις πόλεις δε βελτιώνονται, αντίθετα υποβαθμίζονται, ο ελεύθερος χρόνος κλέβεται από την υπερεκμετάλλευση, δυναμώνει η ανάγκη του ανθρώπου για φυγή από την καταθλιπτική πραγματικότητα. Η "διέξοδος" θα προσφέρεται σε ελεγχόμενα από το κεφάλαιο πάρκα - επιχειρήσεις, στα οποία θα μετατραπούν όσες από τις ελάχιστες εναπομείνασες ομορφιές της αττικής γης, γλιτώσουν από την τσιμεντοποίηση.

Η υφαλμύρωση του υδροφόρου ορίζοντα, πρόβλημα το οποίο δυσκολεύει και τώρα τις αγροτικές καλλιέργειες στον κάμπο του Μαραθώνα, εξαιτίας της απουσίας σοβαρών αρδευτικών έργων, θα ενταθεί σαν αποτέλεσμα της υπερεντατικής άντλησης νερού για τις ανάγκες το κωπηλατοδρομίου. Η ίδια η ανάγκη διατήρησης της στάθμης του νερού σε σταθερό επίπεδο και η αναπλήρωση των απωλειών, λόγω της επιφανειακής εξάτμισης, θα υποχρεώσει τους υπεύθυνους του κωπηλατοδρομίου να το τροφοδοτούν σταθερά με μεγάλες ποσότητες νερού καθ' όλη τη διάρκεια της λειτουργίας του.

Η προγραφή των αγροτικών καλλιεργειών στον κάμπο του Μαραθώνα από την κυβέρνηση και τα μονοπωλιακά συμφέροντα που έχουν βάλει στο μάτι την ευρύτερη περιοχή, φαίνεται πως καθόρισε τον τρόπο, με τον οποίο τελικά θα κατασκευαστεί το φράγμα στο Βρανά. Το έργο ανατέθηκε στην ΕΥΔΑΠ για να το κατασκευάσει ως αντιπλημμυρικό, ενώ υπήρχε πρόταση να το αναλάβει το υπουργείο Γεωργίας, για να το κατασκευάσει ως αρδευτικό - αντιπλημμυρικό.

Με το πρόσχημα της προστασίας του υδροβιότοπου από τα ζιζανιοκτόνα, τα οποία χρησιμοποιούνται στις αγροτικές καλλιέργειες, που συνορεύουν με τον υδροβιότοπο στο βόρειο τμήμα του, το υπό έκδοση ΠΔ εντάσσει στα όρια του Εθνικού Πάρκου αυτή την αγροτική γη. Επιβάλλει, εντός πέντε ετών να έχουν εφαρμοστεί σε αυτήν μέθοδοι βιολογικής καλλιέργειας. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η αγροτική αυτή γη ή θα αλλάξει χαρακτήρα, ή θα αλλάξει "χέρια".

Η είσοδος τροχοφόρων μέσα στο πευκοδάσος του Σχοινιά απαγορεύεται, επιτρέπεται όμως η είσοδος τροχοφόρων μέσων που μεταφέρουν μαζικά επισκέπτες (βλ. τουριστικά πούλμαν). Για να διαμορφωθούν τα μονοπάτια των πεζών το ΠΔ προβλέπει αυστηρά ότι δεν επιτρέπεται να κοπεί ούτε ένας θάμνος και δέντρο. Για να διακινούνται όμως τα τουριστικά πούλμαν μέσα στο πευκοδάσος το ΠΔ προβλέπει την εκπόνηση συγκοινωνιακής μελέτης από τον Φορέα Διαχείρισης. Σε αυτήν την περίπτωση, φαίνεται, δεν πειράζει αν θα κοπούν δέντρα ή θάμνοι...

Ενα τμήμα του Ορμου Μαραθώνα χαρακτηρίζεται"περιοχή προστασίας" και σε αυτό επιτρέπονται τα θαλάσσια σπορ (βλ. μπανάνα, αερόστατο, κλπ.), απαγορεύεται όμως η επαγγελματική αλιεία με δίχτυα. Υπάρχει ρητή απαγόρευση της εισόδου μηχανοκίνητων πλωτών μέσων στην περιοχή του Ορμου, εκτός όσων διαθέτουν ειδική άδεια εισόδου από τον Φορέα Διαχείρισης (δηλαδή την έχουν αγοράσει).

Μεταξύ του πευκοδάσους και του έλους υπάρχει περιοχή έκτασης 180 στρεμμάτων, η οποία το 1932 διανεμήθηκε σε πρόσφυγες της Μικράς Ασίας. Τότε βέβαια η περιοχή αυτή ήταν στις εσχατιές του κόσμου. Οι επιτρεπόμενες στην περιοχή αυτή χρήσεις γης, όπως περιγράφονται από το ΠΔ, θα τη μετατρέψουν σε μια περιοχή - "νυχτομάγαζο".

Η σχέση που θα είχε ο ιδιώτης επενδυτής του κωπηλατοδρομίου με τη λειτουργία του Εθνικού Πάρκου φαίνεται και από τη σύνθεση της προσωρινής επιτροπής διαχείρισης, στην οποία το ΠΔ προβλέπει και τη συμμετοχή εκπροσώπου του "Αθήνα 2004 ΑΕ". Είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι στη σύνθεση του μόνιμου πλέον Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου θα συμμετέχει η ίδια η εταιρία, η οποία έχει αναλάβει το κωπηλατοδρόμιο - σλάλομ.

Από την άποψη αυτή τα οφέλη, τα οποία θα έχει η εταιρία, δεν περιορίζονται μόνο στο κωπηλατοδρόμιο και στο Ριζάρι, αλλά προέρχονται και από την εκμετάλλευση συνολικά του Εθνικού Πάρκου του Σχοινιά.

Η ανάπτυξη την οποία υπόσχεται η κυβέρνηση και οι διάφοροι πληρωμένοι υπάλληλοί της στους κατοίκους της περιοχής του Μαραθώνα, ότι θα επέλθει υλοποίηση των σχεδίων αυτών, αφορά κέρδη που θα αποκομίσει το μεγάλο κεφάλαιο που θα εκμεταλλευτεί την περιοχή.

Η ανάπτυξη αυτή θα στηριχτεί πάνω στον περιορισμό έως εξαφάνιση της αγροτικής καλλιέργειας, η οποία είτε θα παραμεληθεί είτε θα εκδιωχθεί. Το φυσικό περιβάλλον θα αλλοιωθεί.

Τα επόμενα χρόνια τον πρώτο λόγο στην περιοχή θα έχει το κεφάλαιο, το οποίο διαθέτει τα μέσα και τους μηχανισμούς. Το κριτήριο των αποφάσεων θα είναι η μεγιστοποίηση των κερδών της εταιρίας του κωπηλατοδρομίου.

Οι κάτοικοι του Μαραθώνα και η Αυτοδιοίκηση της περιοχής πρέπει σοβαρά να σκεφτούν αυτές τις εκδοχές "τις οποίες μέχρι τώρα φαίνεται ότι δεν παίρνουν υπόψη τους.

Ο αγώνας τους πρέπει να αποσκοπεί στο να διατηρηθεί το φυσικό κάλλος της περιοχής τους, να προστατευτούν οι καλλιέργειες, οι οποίες συντηρούν μεγάλο μέρος του οικονομικά ενεργού δυναμικού της περιοχής τους, να αναπτυχθεί η κοινωνική υποδομή, που είναι απαραίτητη για την υγεία, την παιδεία, τον πολιτισμό, τα οποίαείναι δικαιώματα.

Δεν πρέπει να "πατήσουν την πεπονόφλουδα" της εμπορευματοποίησης των φυσικών αγαθών, των φυσικών πόρων, στην οποία έντεχνα προσπαθούν να τους παρασύρουν όσοι τους κολακεύουν για συνδιαχείριση του πάρκου - επιχείρηση. Η Αυτοδιοίκηση πρέπει να υπερασπιστεί το κοινωνικό αγαθό και δικαίωμα της ελεύθερης πρόσβασης του λαού στα φυσικά αγαθά. Δικαίωμα που σε ό,τι αφορά τουλάχιστον τα φυσικά αγαθά που προσφέρει η θάλασσα προστατεύεται ακόμα και από το Σύνταγμα.

Οι κομμουνιστές δίνουν τη μάχη γι' αυτά τα δικαιώματα, που αφορούν τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού και όχι τους λίγους χρυσοκάνθαρους και όσους τρώνε από το χέρι τους.

Φρόσω ΚΟΡΤΖΙΔΟΥ

Επικεφαλής της Ομάδας Εργασίας

για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της ΚΕ του ΚΚΕ