ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (του ανταποκριτή μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ).-

Η Αγκυρα αποσυνδέει αυστηρά το Κυπριακό και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις από την αναβάθμιση των σχέσεών της με την Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ), όπως προωθούνται στη βάση των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ελσίνκι (Δεκέμβρης 1999) και της υπό διαμόρφωση «εταιρικής σχέσης» ΕΕ - Τουρκίας.

Ο Τούρκος υφυπουργός Εξωτερικών Φ. Λόγογκλου επανέλαβε τις τουρκικές θέσεις κατά τις χτεσινές συναντήσεις με κοινοτικούς αξιωματούχους στις Βρυξέλλες, προετοιμάζοντας την επίσκεψη στην έδρα της ΕΕ του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Ισμαΐλ Τζεμ, στις 18 Σεπτέμβρη, και του αντιπροέδρου της τουρκικής κυβέρνησης Μεσούντ Γιλμάζ μέσα στον Οκτώβρη. Η τουρκική διπλωματία κλιμακώνει τις απαιτήσεις της στη βάση μιας δικής της «ερμηνείας» των αποφάσεων του Ελσίνκι, όπως διατυπώνεται αναλυτικά και στην πρόσφατη επιστολή Τζεμ προς τους 15 ομολόγους του της ΕΕ.

Σύμφωνα με χτεσινές δηλώσεις του Φ. Λόγογκλου προς Τούρκους δημοσιογράφους, η Αγκυρα αρνείται κατηγορηματικά ότι το Κυπριακό πρέπει να συμπεριληφθεί στην «εταιρική σχέση προσχώρησης» μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας, που έχει αποφασιστεί στο Ελσίνκι (παράγραφος 12 των συμπερασμάτων) και βρίσκεται στο τελικό στάδιο διαπραγμάτευσης μεταξύ των «15». Σύμφωνα με τον Τούρκο υφυπουργό, το Κυπριακό εντάσσεται στα πλαίσια του «ενισχυμένου πολιτικού διαλόγου» μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας, κάτι διαφορετικό από την «εταιρική σχέση» που θα αποτελεί και το βασικό πλαίσιο σχέσεων για τα επόμενα χρόνια. Ανάλογη θέση έχει η Αγκυρα και για τις καθαυτό ελληνο-τουρκικές σχέσεις, σύμφωνα με την πάγια τουρκική επιδίωξη να μη μεταβληθούν σε πρόβλημα ΕΕ - Τουρκίας. Γίνεται φανερό ότι, όσον αφορά τουλάχιστον το Κυπριακό, η Αγκυρα δεν επιθυμεί ουδεμία παρέμβαση των Ευρωπαίων, έχοντας, προφανώς, συνεννοηθεί περί αυτού με τον «Αμερικάνο φίλο».

Οσον αφορά τις διάφορες υποκριτικές διαμαρτυρίες της ΕΕ για τον «εκδημοκρατισμό» της Τουρκίας, ο Φ. Λόγογκλου επανέλαβε ότι η σημαντική «εταιρική σχέση» επιβάλλεται από τις αποφάσεις του Ελσίνκι, συμβατότητα μόνο με τα γενικόλογα «κριτήρια της Κοπεγχάγης», τα οποία ισχύουν για όλες τις υποψήφιες προς ένταξη στην ΕΕ χώρες, και τα οποία εν πολλοίς πληρούνται. Σύμφωνα με την πάγια θέση της Αγκυρας, το Ελσίνκι δεν επέβαλε πρόσθετα πολιτικά «κριτήρια» για την περαιτέρω αναβάθμιση των οικονομικών και πολιτικών σχέσεων ΕΕ - Τουρκίας, πέραν αυτών που ισχύουν για όλες τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες. Εν ολίγοις, η Αγκυρα δε μετακινείται ούτε στο ελάχιστο από την αρχική ερμηνεία των αποφάσεων του Ελσίνκι, για την οποία όμως η Αθήνα έχει εκφράσει κατ' επανάληψη τη δυσφορία της, επιμένοντας σε διαφορετική προσέγγιση.

Η απόφαση για την «εταιρική σχέση», περί της οποίας η Κομισιόν ενδέχεται να κάνει προτάσεις εντός του Σεπτέμβρη, θα αποδείξει το κατά πόσο εντός της ΕΕ θα υπερισχύσει η ελληνική ή η τουρκική «ερμηνεία». Η χτεσινή επίσκεψη, πάντως, του Τούρκου υφυπουργού υπήρξε, πλήρης αφού συναντήθηκε με τον αρμόδιο για τη διεύρυνση Γερμανό επίτροπο Γκ. Φερχόιγκεν, τον πρέσβη, μόνιμο αντιπρόσωπο της Γαλλίας (ως προεδρεύουσας της ΕΕ) στις Βρυξέλλες Π. Βιμόν και τον επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας, Ε. Λανταμπούρου.