Καταλυτική ήταν η κατάθεση του μάρτυρα υπεράσπισης Νίκανδρου Κεπέση, γνωστού για την αντιστασιακή του δράση την περίοδο της Κατοχής σε Αθήνα-Πειραιά, χτες, στο τριμελές Εφετείο, όπου εκδικάζεται η μήνυση Γιαννόπουλου κατά του Θ. Κατριβάνου. Ενώ κατέθεσαν και οι μάρτυρες Μπάμπης Παπαγιαλιάς και Δ. Κάιλας, ιστορικός της Αντίστασης. Συγκεκριμένα, στην κατάθεσή του ο Ν. Κεπέσης, ανάμεσα στα άλλα είπε και απάντησε σε ερωτήσεις των συνηγόρων και της Πολιτικής Αγωγής:

Δε θα έπρεπε να εκτοξεύσει αυτές τις κατηγορίες ο κ. Γιαννόπουλος ενάντια στον Θ. Κατριβάνο και να τον αποκαλέσει Νενέκο της Δεξιάς. Δεν μπορεί να χαρακτηρίζει τη ΝΔ ως Νενέκο. Δηλαδή, το ΠΑΣΟΚ τι είναι, ο Θόδωρος Κολοκοτρώνης; Και τα δύο κόμματα βράζουν στο ίδιο καζάνι, ξεκίνησε ο μάρτυρας για να προσθέσει:

Κύριε πρόεδρε δε θα υπήρχε η κατηγορία αν δεν προϋπήρχε η ύβρις. Από τη στιγμή που ο Γιαννόπουλος αποκαλεί Νενέκο τον Θόδωρο Κατριβάνο, τότε Νενέκος είναι και ο Γ. Παπανδρέου, γιατί βγήκε με το ψηφοδέλτιο του Συναγερμού.

Χαρακτηριστικός ήταν ο διάλογος που ακολούθησε:

-Εισαγγελέας: Τι ξέρετε για την αντιστασιακή δράση του κ. Γιαννόπουλου;

-Ν. Κεπέσης: Τον Γιαννόπουλο τον γνώρισα μόνο μετά τη μεταπολίτευση. Μετά την απελευθέρωση εγώ έκανα εξορία στο Παρθένι της Λέρου και στη Γιούρα. Τον Γιαννόπουλο δεν τον είδα πουθενά.

-Εισαγγελέας: Ηταν αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης ο Γιαννόπουλος;

-Ν. Κεπέσης: Δεν τον είδα πουθενά.

Στο σημείο αυτό ο μάρτυρας επανέλαβε ότι γνώρισε τον Γιαννόπουλο μετά το '74 και ανέφερε ότι είδε να τραγουδάει τον ύμνο του ΕΛΑΣ στην Ακρόπολη. Μάλιστα, σχολιάζοντας αυτή την ενέργεια του μηνυτή, είπε πως τα «ιδανικά της Εθνικής Αντίστασης δεν τιμούνται ψάλλοντας αντάρτικα τραγούδια, αλλά με τη στάση μας στην καθημερινή ζωή.

Σχετικά με το βιβλίο του Σπύρου Κωτσάκη (Νέστορα) διευκρίνισε ότι δεν το αμφισβητεί, αλλά όπως σε κάθε ιστορικό βιβλίο, όταν ο συγγραφέας του στηρίζεται σε αναφορές και διηγήσεις άλλων, μπορεί να υπάρχουν και κάποιες ανακρίβειες.

- Ερώτηση: Το βιβλίο του Σπ. Κωτσάκη το αμφισβητείτε;

- Ν. Κεπέσης: Οχι, αλλά θέλω να επισημάνω ότι και στο βιβλίο του Σπ. Κωτσάκη υπήρχαν κάποια λάθη ή ανακρίβειες. Για παράδειγμα, εμένα δε με αναφέρει ότι ήμουνα διοικητής του 6ου Συντάγματος στον Πειραιά.

- Ερώτηση: Υπηρέτησε ο κ. Γιαννόπουλος στον κυβερνητικό στρατό;

- Ν. Κεπέσης: Δεν ξέρω. Κύριε πρόεδρε το ξαναλέω, για πράγματα που δε γνωρίζω δε θα απαντήσω. Από το στόμα μου θα ακούσετε την αλήθεια. Οχι γιατί ορκίστηκα, αλλά γιατί η «ελασίτικη συνείδηση» δε μου το επιτρέπει να καταθέσω ψέματα.

- Ερώτηση Πολιτικής Αγωγής (ΠΑ): Σ' ένα βιβλίο σας που δωρίσατε στον Ε. Γιαννόπουλο γράφατε στην αφιέρωση «Στον Ε. Γιαννόπουλο για τους κοινούς μας αγώνες στον ΕΛΑΣ και το ΕΑΜ. Με τους ελασίτικους χαιρετισμούς».

- Ν. Κεπέσης: Εγώ ήξερα τον κ. Γιαννόπουλο ως ελασίτη, γιατί έτσι μου τον συνέστησαν. Οταν αφιέρωνα ένα βιβλίο θα έπρεπε να υπάρχει μια ευγενική αφιέρωση.

- Ερώτηση ΠΑ: Εχουμε μαρτυρίες ότι ο Γιαννόπουλος ήταν συνταγματάρχης του ΕΛΑΣ. Αμφισβητείτε τον Κωτσάκη;

- Ν. Κεπέσης: Οχι, αλλά είπα ότι ο Κωτσάκης μπορεί να έκανε κάποιο λάθος.

- Ερώτηση ΠΑ: Μήπως διστάζετε να μιλήσετε για κάποιους λόγους σκοπιμότητας και αποκρύβετε στοιχεία;

- Ν. Κεπέσης: Δε δίστασα ποτέ στη ζωή μου.

- Ερώτηση ΠΑ: Ο Γιαννόπουλος λέει ότι υπάρχει εναντίον του οργανωμένο σχέδιο γιατί αντιστάθηκε σε όλους...

- Ν. Κεπέσης: Δεν υπάρχει κανένα σχέδιο. Ο Γιαννόπουλος είναι που επιτίθεται εναντίον του ΚΚΕ και όχι το κόμμα εναντίον του. Οσον αφορά το δικό μου ήθος και τη σταθερότητα στις αρχές μου, το επιβεβαιώνουν τα 22 χρόνια που έκανα στις φυλακές. Είναι απαράδεκτο να έρχεται ο Γιαννόπουλος και να ζητάει με αγωγή 500 εκατομμύρια δραχμές από το «Ριζοσπάστη». Εφόσον πιστεύει στα ιδανικά της Εθνικής Αντίστασης, δε θα έπρεπε να προβεί σ' αυτή την ενέργεια. «Το ποιόν του ανθρώπου φαίνεται όταν κατέχει εξουσία», πρόσθεσε, επικαλούμενος τον Σοφοκλή.

- Ερώτηση ΠΑ: Το 1984 ο Σπ. Κωτσάκης γράφει για τον Γιαννόπουλο (σ.σ. Ο συνήγορος της Πολιτικής Αγωγής διαβάζει δήλωση του Σπ. Κωτσάκη που αναφέρεται στην αντιστασιακή δράση του Γιαννόπουλου).

- Ν. Κεπέσης: Το 1984 ο Γιαννόπουλος είναι κυβερνητικό στέλεχος. Ο Σπ. Κωτσάκης δίνει μια βεβαίωση κατόπιν αιτήματος του Ε. Γιαννόπουλου. Αυτή η βεβαίωση το κατά πόσο είναι πλήρως σωστή δεν μπορώ να το επιβεβαιώσω. Δε σημαίνει πως ο Σπ. Κωτσάκης δεν κάνει λάθος και ανέφερα μάλιστα τη δική μου περίπτωση.

- Ερώτηση: Είχε προτείνει ο Σπ. Κωτσάκης τον Γιαννόπουλο στη διοίκηση του Ελληνοσοβιετικού Συνδέσμου;

- Ν. Κεπέσης: Για τη διοίκηση του Ελληνοσοβιετικού το 1976 είχαμε προτείνει ακόμη και βουλευτή της ΝΔ. Εξάλλου, στον Ελληνοσοβιετικό δεν κοιτούσαμε αν είναι ο άλλος δεξιός ή αριστερός. Εμείς προσπαθούσαμε να συνεργαστούμε με ανθρώπους επιστήμονες, πόσο μάλλον που ο Γιαννόπουλος ήταν πρόεδρος του ΔΣΑ.

Σε σχετική ερώτηση για τη συμβολή του Ε. Γιαννόπουλου στην αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης, ο Ν. Κεπέσης ανέφερε ότι ο μηνυτής περιφερόταν με διάφορα σχέδια νόμου υπό μάλης σε εκδηλώσεις αντιστασιακών. «Τέτοιες ενέργειες δεν τιμούν έναν ελασίτη» είπε ο μάρτυρας.

- Ερώτηση συνηγόρων υπεράσπισης (ΣΥ): Συνειδησιακά, είναι επιτρεπτό για έναν ελασίτη να υπηρετήσει ως στρατιωτικός σε αστυνομικό τμήμα;

- Ν. Κεπέσης: Οχι, βέβαια.

- Ερώτηση (ΣΥ): Τη βεβαίωση στον κ. Γιαννόπουλο ο Σπ. Κωτσάκης την έδωσε ως πρόεδρος της ΠΕΑΕΑ ή ως φυσικό πρόσωπο;

- Ν. Κεπέσης: Εμείς πρόσφατα, με αφορμή άλλο θέμα, ψάξαμε στα αρχεία της ΠΕΑΕΑ και πουθενά δε βρήκαμε αίτημα για βεβαίωση από τον Γιαννόπουλο, ούτε στα εξερχόμενα βρήκαμε κάποιο χαρτί που να προκύπτει ότι η ΠΕΑΕΑ έδωσε τέτοια βεβαίωση.

- Ερώτηση (ΣΥ): Γνωρίζετε μέλη του ΕΑΜ ή του ΕΛΑΣ που να υπηρέτησαν στον στρατό κατοχής;

- Ν. Κεπέσης: Δε γνωρίζω, αλλά για να κυριολεκτώ, δεν υπέπεσε ποτέ τέτοιο περιστατικό στην αντίληψή μου.

- Ερώτηση (ΣΥ): Θυμάστε περιστατικό με ταγματάρχη του ΕΛΑΣ που να μη διώχτηκε μετά την απελευθέρωση;

- Ν. Κεπέσης: Ούτε ως νεκροθάφτες δεν μπορούσαν να απασχοληθούν οι συγγενείς των ταγματαρχών του ΕΛΑΣ, πόσο μάλλον ταγματάρχες του ΕΛΑΣ, δεν μπορούσαν να γίνουν ούτε νεκροθάφτες...

Στην κατάθεσή του ο μάρτυρας υπεράσπισης Μπ. Παπαγιαλιάς, αναφέρθηκε στην πορεία συγκρότησης των στρατιωτικών σχηματισμών του ΕΛΑΣ στην Αττικοβοιωτία. Είπε ότι το 1942 που παρουσιάζεται ο Ε. Γιαννόπουλος ως ελασίτης, ελάχιστοι, μετρημένοι στα δάχτυλα ήταν οι ελασίτες στην Αθήνα και βεβαίως, δεν ήταν ανάμεσά τους ο Ε. Γιαννόπουλος. Αναφέρθηκε στο Φύλο Στρατιωτικού του Μητρώου, λέγοντας πως παρουσιάστηκε παραποιημένο στη Βουλή. Ο ίδιος απαντώντας σε ερωτήσεις της υπεράσπισης, τόνισε πως ουδέποτε στρατιωτικοί μπορούσαν ταυτόχρονα να υπηρετούν στον κατοχικό στρατό και στον ΕΛΑΣ, πράγμα που φέρεται να έκανε ο Ε. Γιαννόπουλος. Αυτό δεν ήταν και ηθικά συμβατό, είπε. Από την άλλη, αναρωτήθηκε, πώς ήταν δυνατό ένας ταγματάρχης του ΕΛΑΣ (όπως παρουσιάζεται ο Ε. Γιαννόπουλος) γνωστός για τη δράση του στην Αντίσταση, να μη διωχτεί από το μετεμφυλιακό καθεστώς;

Ο ιστορικός της Αντίστασης Δημήτρης Κάιλας αναφέρθηκε στην εποποιία της Αντίστασης, σημειώνοντας πως όλοι οι γνωστοί αντιστασιακοί διώχτηκαν μετά, κάτι που δεν έγινε με τον Ε. Γιαννόπουλο ο οποίος διατηρούσε το γνωστό κέντρο στο Περιστέρι. Αναφερόμενος στις λίστες των αξιωματικών του ΕΛΑΣ που γράφονται σε διάφορα βιβλία αντιστασιακά, είπε πως είναι αρκετές οι περιπτώσεις που ελέγχονται για την ορθότητά τους. Κι αυτό, βεβαίως, αφορά και το σχετικό βιβλίο του Σπ. Κωτσάκη (που προβάλλει ο ίδιος ο Γιαννόπουλος σαν μαρτυρία), ανεξάρτητα από τις καλές προθέσεις του συγγραφέα, τονίστηκε.