Eurokinissi

Από το πρόσφατο ECOFIN

Αναφορικά με την απόφαση επικύρωσης του Σχεδίου Ανάκαμψης της ελληνικής κυβέρνησης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογραμμίζει πως «το Σχέδιο διασφαλίζει ότι οι πολιτικές που παρακολουθούνται στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας εξακολουθούν να εφαρμόζονται και ότι ενισχύονται σημαντικά μέσω της στήριξης των αναγκαίων επενδύσεων στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας». Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά διευκρινίζουν, «αυτό ισχύει ιδίως για βασικούς τομείς, όπως η δημοσιονομική διάρθρωση, η αγορά εργασίας, οι κοινωνικές παροχές και η υγειονομική περίθαλψη, ο χρηματοπιστωτικός τομέας, το επιχειρηματικό περιβάλλον» κ.ά.

Ουσιαστικά πρόκειται για την επέκταση και κλιμάκωση των αντιλαϊκών παρεμβάσεων, με την Κομισιόν να γνωματεύει ότι το Σχέδιο προτείνει «φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, της αγοράς εργασίας και των κοινωνικών πολιτικών, του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης και της δημόσιας διοίκησης, συμπεριλαμβανομένης της φορολογικής διοίκησης και της Δικαιοσύνης». Και, βέβαια, όπως επισημαίνουν, το Σχέδιο είναι συμβατό και με τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις που δόθηκαν στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Εξαμήνων του 2019 και του 2020. Λόγος γίνεται για την αντιμετώπιση «αδυναμιών» όπως οι χαμηλές επενδύσεις στην έρευνα και στην ανάπτυξη, οι αναντιστοιχίες δεξιοτήτων που επηρεάζουν αρνητικά την αύξηση της παραγωγικότητας και η χαμηλή συνάφεια της Εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας.

Από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρας, επεσήμανε ότι από το συνολικό ποσό με τα 30,5 δισ. ευρώ που αφορούν την ελληνική οικονομία τα πρώτα 4 δισ. αναμένεται να εκταμιευθούν μέχρι τέλη Ιούλη, ενώ το συνολικό ύψος των διαθέσιμων κεφαλαίων μέχρι τέλη του 2021 προβλέπεται να φτάσει τα 7,5 δισ.

Το αμέσως επόμενο βήμα είναι η υπογραφή δύο διμερών δανειακών συμβάσεων με την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προκειμένου να αρχίσουν να διοχετεύονται τα προβλεπόμενα κεφάλαια από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ.

Ειδικότερα, η πρώτη δανειακή σύμβαση, ύψους 17,8 δισ., αφορά τα ποσά των άμεσων επιχορηγήσεων, και 12,7 δισ. τα - ουσιαστικά - άτοκα δάνεια που θα χορηγηθούν σε εγχώριους επιχειρηματικούς ομίλους.

Σύμφωνα με πληροφορίες οι δανειακές συμβάσεις θα κατατεθούν και στη Βουλή, ενώ σε κάθε περίπτωση θα συνοδεύονται με νέα φουρνιά από αντιλαϊκά προαπαιτούμενα.

Μόνο για το 2021 υπάρχουν 13 «ορόσημα» από το σκέλος της εκταμίευσης των επιδοτήσεων και ακόμα 2 από την πλευρά των δανείων. Μεταξύ αυτών:

• Η έναρξη ισχύος του εργασιακού νόμου - τερατούργημα, που ήδη έχει ολοκληρωθεί.
• Η έναρξη ισχύος νομοθεσίας για την οργανωτική μεταρρύθμιση του ΟΑΕΔ.
• Νομοσχέδιο για την ενθάρρυνση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων, με φορολογικά εργαλεία πιο φιλικά για την ανάπτυξη και βελτίωση της φορολογικής διοίκησης και της είσπραξης φόρων, υπεραπόσβεση για «πράσινες» και ψηφιακές επενδύσεις.
• Νομοθετική ρύθμιση για στρατηγικές επενδύσεις.
• Εναρξη ισχύος για νομοθεσία διαχείρισης αποβλήτων.
• Ο νέος χάρτης για τις μεταρρυθμίσεις στον τομέα των σιδηροδρόμων.
• Εναρξη ισχύος νομοθεσίας για το clawback.
• Επιχειρησιακή συμφωνία με διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για τη διαχείριση των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης κ.ά.

Παράλληλα, το υπουργείο Οικονομικών υπέγραψε προσύμφωνο συνεργασίας με την EBRD σχετικά με το Ταμείο Ανάκαμψης και για τη διαχείριση από την EBRD δανείων ύψους 1 δισ. ευρώ, για τη χρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων. Πρόκειται για τη δεύτερη συμφωνία μετά από εκείνη του υπουργείου Οικονομικών με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για τη διαχείριση, από την τελευταία, δανείων ύψους έως 5 δισ. ευρώ.

Σε εξέλιξη βρίσκεται και το γιγαντιαίο πρόγραμμα της Κομισιόν για την άντληση νέων δανείων από τις διεθνείς χρηματαγορές που ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στόχο την προικοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης, και για την εκταμίευση του πακτωλού με τις ενισχύσεις συνολικού ύψους 750 δισ. ευρώ προς τους επιχειρηματικούς ομίλους.

Ηδη με τη μορφή έκδοσης νέων ομολόγων έχουν αντληθεί 20 δισ. ευρώ και σύμφωνα με τον προγραμματισμό μέχρι το τέλος του 2021 αναμένεται να συγκεντρωθούν περίπου 80 δισ. ευρώ. Το ακριβές ποσό των νέων δανείων της θα εξαρτηθεί από τις ακριβείς ανάγκες χρηματοδότησης και η αρχική «αξιολόγηση» της Επιτροπής θα αναθεωρηθεί το φθινόπωρο.

Τα ποσά αυτά θα φορτωθούν στους κρατικούς προϋπολογισμούς των κρατών - μελών και βέβαια στις πλάτες των λαών, μαζί με τις αντεργατικές ανατροπές που προβλέπονται στα εθνικά Σχέδια Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Θυμίζουμε ότι η αποπληρωμή των κεφαλαίων στις χρηματαγορές σε μακροχρόνιο ορίζοντα θα καλυφθεί από τους μελλοντικούς μακροπρόθεσμους προϋπολογισμούς της ΕΕ, με τη μορφή, μεταξύ άλλων, νέων «ιδίων» πόρων, αυξημένων εθνικών συνεισφορών - που θα φορτωθούν στις πλάτες των λαών - με ορίζοντα αποπληρωμής ...το 2058.